Σμύρνη, 1919: Η Αντριάννα, η γυναίκα του ρεμπέτη τραγουδιστή Παναγή, θα φέρει στον κόσμο τη μικρή Μαρίκα. Η σχέση τους δεν είναι καλή και σε έναν από τους καυγάδες τους ο Παναγής θα σκοτώσει κατά λάθος την Αντριάννα. Μετά από χρόνια η Μαρίκα γνωρίζει τον Γιάννη, που κάνει τον ταχυδακτυλουργό Χουάν, και κάνουν ένα παιδί. Μετά τη γέννηση του παιδιού, ο ταχυδακτυλουργός Χουάν, βλέποντας ότι η δουλειά του δεν έχει πέραση, αποφασίζει να φύγει από την Ελλάδα. Η Μαρίκα μαζί με τον φίλο της, τον βιολιστή Γιωργάκη, θα βρεθούν στην ταβέρνα όπου εμφανίζεται ο Μπάμπης με την κομπανία του.
Σκηνοθεσία:
Κώστας Φέρρης
Κύριοι Ρόλοι:
Σωτηρία Λεονάρδου … Μαρίκα
Νίκος Καλογερόπουλος … Μπάμπης
Μιχάλης Μανιάτης … Γιωργάκης
Θέμις Μπαζάκα … Αντριάννα
Νίκος Δημητράτος … Παναγής
Κωνσταντίνος Τζούμας … Γιάννης/Χουάν
Βίκυ Βανίτα … Ρόζα
Σπύρος Μαβίδης … Φώντας
Γιώργος Ζορμπάς … Θωμάς
Λίνα Μπαμπατσιά … Ματίνα
Βάσω Αλεξανδρίδου … Ευτέρπη
Νίκος Μπιρμπίλης … Ιορδάνης
Αθηνά Μερτύρη … μαμή
Νικόλας Άσιμος … Διογένης
Πόπη Κατσαμπάνη … Μαρίκα (νεαρή)
Κατερίνα-Δανάη Φέρρη … Αντριάννα (νεαρή)
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Κώστας Φέρρης, Σωτηρία Λεονάρδου
Στόρι: Κώστας Φέρρης
Παραγωγή: Γιώργος Ζερβουλάκος, Κώστας Φέρρης
Μουσική: Σταύρος Ξαρχάκος
Φωτογραφία: Τάκης Ζερβουλάκος
Μοντάζ: Γιάννα Σπυροπούλου
Σκηνικά: Μανώλης Μαριδάκης
Κοστούμια: Μαρία Μανιάτη
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Ρεμπέτικο
- Διεθνής Τίτλος: Rembetiko
Κύριες Διακρίσεις
- Αργυρή Άρκτος στο φεστιβάλ Βερολίνου.
- Βραβείο καλύτερης ταινίας, πρώτου γυναικείου ρόλου (Σωτηρία Λεονάρδου), δεύτερου γυναικείου ρόλου (Θέμις Μπαζάκα) και ειδικό βραβείο μουσικής).
- Βραβείο καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, ερμηνείας (Σωτηρία Λεονάρδου), μακιγιάζ και τεχνικής επίδοσης στα κρατικά βραβεία.
- Μεγάλο βραβείο στο φεστιβάλ Αλεξανδρείας.
Παραλειπόμενα
- Η Μαρίκα της ταινίας δεν κατονομάζεται ποτέ, αλλά πρόκειται για μια ελεύθερη απόδοση της Μαρίκας Νίνου. Όπως εξήγησε και ο ίδιος ο Φέρρης: “Το Ρεμπέτικο είναι μια έντεχνη απόδοση της λαϊκής ελληνικότητας. Από το 1958 το σχεδίαζα, που μου πρότεινε ο Καζάκος ως ιδέα το φινάλε με την κηδεία της Νίνου. Ήθελα να κάνω μια ταινία με την περιοδεία του Τσιτσάνη με τη Νίνου, τη σχέση τους στο φόντο και σε πρώτο πλάνο την Ιστορία. Στην πορεία μεσολάβησε ο Θίασος του Αγγελόπουλου, που είχε παρεμφερές θέμα, μπροστά το ιστορικό κομμάτι και στο φόντο το στόρι, έτσι διαπίστωσα ότι ήταν λάθος. Όταν ήρθε η ώρα να κάνω το Ρεμπέτικο, αποφάσισα να κάνω το ανάποδο, αφενός να φέρω σε πρώτο πλάνο την ιστορία μιας Μαρίκας και της οικογένειάς της και την Ιστορία στο φόντο και αφετέρου να μετατοπιστώ χρονικά, δηλαδή από την περίοδο από το ’36 έως το ’53, που υπολόγιζα και κάλυψε τελικά ο Αγγελόπουλος, να πάω πίσω στη Σμύρνη του ’17. Επίσης, αποφάσισα να ακυρώσω τα πραγματικά ονόματα και να χρησιμοποιήσω συμβολικά, δηλαδή μυθικά πρόσωπα”.
- Στη διανομή της είχε κατέβει στα 110 λεπτά. Χρειάστηκε να έρθει το 2004 η αποκατάσταση της στα 150 λεπτά.
- Το 1985 προβλήθηκε στην κρατική τηλεόραση ως μίνι σειρά, με συνολική διάρκεια 180 λεπτών. Αργότερα, το ίδιο έργο βρήκε τη θέση του τόσο στο μουσικό θέατρο όσο και ως βιβλίο.
- Κόβοντας 98.492 εισιτήρια, ήρθε στην 9η θέση ανάμεσα σε 33 ελληνικές ταινίες της σαιζόν.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Ο Σταύρος Ξαρχάκος συνέθεσε μια σειρά από 12 κομμάτια, τα 9 από αυτά σε στοίχους του Νίκου Γκάτσου. Κλασικό έμελλε να γίνει το Καίγομαι-Καίγομαι από τη φωνή της Σωτηρίας Λεονάρδου, ενώ ιδιαίτερη επιτυχία έκαναν και όλα τα υπόλοιπα: Μάνα μου Ελλάς (Νίκος Δημητράτος), Στης Πίκρας τα Ξερόνησα (Νίκος Δημητράτος), Στου Θωμά (Κώστας Τσίγγος), Χασάπικο «22» (ορχηστρικό), Μπουρνοβαλιά (Σωτηρία Λεονάρδου), Εμένα Λόγια μη μου Λες (Κώστας Τσίγγος), Στην Αμφιάλη (Κ. Τσίγγος, Κ. Ματζόπουλος, Μ. Μαραγκόπουλος, Τ. Μπίνης), Το Δίχτυ (Τάκης Μπίνης), Στη Σαλαμίνα (Τάκης Μπίνης), Το Πρακτορείο (Σταύρος Ξαρχάκος).
- Ο Ξαρχάκος διασκεύασε για το φιλμ τα: Τα Παιδιά της Άμυνας (Νίκος Δημητράτος), και Ιμιτλερίμ (χορωδιακό).
- Το εξώφυλλο του άλμπουμ φιλοτέχνησε ο Γιάννης Τσαρούχης.
- Σκέψη υπήρχε να ανατεθεί το σάουντρακ στον Νίκο Καρβέλα.