Paris

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής

Έκδοση Κειμένου: 6/6/2008

Πολλοί σκηνοθέτες έχουν προσπαθήσει να αγγίξουν τον παλμό μιας μεγάλης πόλης (από τον Woody Allen έως τον Federico Fellini) και από αυτά τα φιλμ απόρρεε η αγάπη του δημιουργού για τον τόπο έμπνευσης του. Ο Cedric Klapisch είναι ο ύστατος που το προσπαθεί, επιλέγοντας ένα από τα δυσκολότερα έργα, αυτό της μοντέρνας «νοσταλγοποίησης» της Παρισιού. Αναλογισμένων των αναλογιών δεν τα πάει καθόλου άσχημα, και μάλλον θα του συγχωρέσουμε που έχει γεννηθεί σε προάστιο και όχι μέσα στην πόλη του φωτός…

Το Paris ανήκει σε μια κατηγορία δύσκολης δραματουργικά ταινίας, αυτής του ανθρώπινου ψηφιδωτού. Ο σκηνοθέτης στήνει τρεις βασικούς πυρήνες και γύρω από αυτούς αναπτύσσει περίπου 15 διαφορετικούς χαρακτήρες. Προσπαθεί να εκφράζουν την πόλη ως προς την διαφορά πολιτισμικότητας, οικονομικής κατάστασης, ενώ σε πολύ μικρό βαθμό και εθνικότητας. Προσπαθεί να δώσει μια ομοιογενή πόλη μέσα από τις αντιθέσεις της, ως προς την αίσθηση που διαπνέει τον αέρα της. Κυρίως θέλει να εκφράσει πως υπάρχει ανθρωπισμός σε όλα της τα επίπεδα και ερωτισμός όπως θέλει η παράδοση της. Όχι, όμως, ο σκηνοθέτης δεν θα αγγίξει αληθινά σφιχτά τη γαλλική πρωτεύουσα, δεν αρκεί η περιφορά και η αναφορά χαρακτηριστικών τοπίων, αφού τελικά το άπλωμα των χαρακτήρων είναι το δικό του -λογικά- Παρίσι και όχι αυτό που βιώνει ο καθείς Παριζιάνος.

Όμως, παρόλα αυτά, η ταινία είναι σινεφιλικά δυναμική και χαρακτηριστικά καλοσχηματισμένη. Σπάνια ψηφιδωτή ταινία εγγίζει την λεπτομέρεια ανάγοντας τη σε μια ολότητα, πλέκοντας με δεξιοτεχνία τις ιστορίες σαν ένα ενιαίο σύνολο. Χωρίς να αναλογίζεται τις ισορροπίες, καταφέρνει να δώσει ένα δομημένο σύνολο, που δεν σε αφήνει αδιάφορο από ιστορία σε ιστορία. Όταν η πιο δυνατή του ιστορία ξεφτίζει (ένας καθηγητής ως μοντέρνος Σιρανό) ακμάζει το ενδιαφέρον της άλλης (μια γυναίκα κουράρει τον ετοιμοθάνατο αδελφό της) με την τρίτη (απλές ιστορίες οπωροπωλών) να παίζει ως μπαλαντέρ. Αλλά στα περί ψυχής του έργου παίζουν ρόλο και διάφορες άλλες παράλληλες -στα όρια τού να μοιάζουν παρατημένες- ιστορίες, όπως ένας λαθρομετανάστης που έρχεται από το Καμερούν, μια νεαρή που πιάνει δουλειά σε μια ιδιόμορφη φουρνάρισσα, ένας ερωτευμένος ζητιάνος κ.α.

Αναγνωρίζεται ένα ταλέντο στον Klapisch που μοιάζει να βγαίνει από το σινεμά του Alain Resnais. Αυτό που του λείπει είναι η βαθιά αγάπη που εκφράζουν οι Woody Allen, Martin Scorsese (πρότυπα του σκηνοθέτη) για τη Νέα Υόρκη-πόλη. Δεν μπορούμε όμως να του αγνοήσουμε πως κατάφερε την καλύτερη του ταινία ως τώρα, συγκρινόμενη μόνο με το Όταν Λείπει ο Γάτος, πάνω στο οποίο ίσως δούλεψε για να κάνει αυτή την ταινία.

Πιο συνοπτικά, ένας σκηνοθέτης προσπαθεί να αναπλάσει όσα αγαπάει μέσα στην πόλη του και κερδίζει από αγάπη, χάνοντας στα σημεία την πόλη… Καταφέρνει όμως να δέσει με μαεστρία ένα ανομοιογενές σύνολο και να το σερβίρει αναπόσπαστο και συνεχώς σε εγρήγορση. Καλοσχηματισμένοι χαρακτήρες, καλές ερμηνείες, ενδιαφέρουσες μικροϊστορίες, απέραντη γκάμα μουσικών επιλογών (σε αυτό το σημείο επιτυγχάνεται η πολυπολιτισμικότητα της πόλης) με αιχμή το αθάνατο Grossienne του Ερίκ Σατί. Υπάρχει ακόμα ισορροπία, ακόμα και αν γίνεται μια τραμπάλα ανάμεσα στις ιστορίες, που πάντα καταφέρνει να διατηρεί την εγρήγορση του θεατή, παρά το μεγαλούτσικο της διάρκειας. Δεν είναι η ταινία που θα ερωτευτείτε, ούτε αυτή που θα προσθέσει το Παρίσι στο ταξιδιωτικό σας πρόγραμμα, είναι όμως τόσο καλοστημένη που θα σας κρατήσει στις «ερωτογενείς» σας καρέκλες…

Βαθμολογία: