Μαύρο Ψωμί

• Κυριότερη Προβολή στην Ελλάδα: Διανομή στις αίθουσες.
• Παγκόσμια Κριτική Αποδοχή (Μ.Ο.): Θετική.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: Pa Negre

Ελληνικός Τίτλος: Μαύρο Ψωμί

Διεθνής Τίτλος: Black Bread

Σεναριακή Πηγή

• Μυθιστόρημα: Pa Negre του Emili Teixidor.

Κύριες Διακρίσεις

• Καλύτερη ταινία, σκηνοθεσία, πρώτος γυναικείος ρόλος (Nora Navas), δεύτερος γυναικείος ρόλος (Laia Marull), νέος ηθοποιός (Francesc Colomer), νέα ηθοποιός (Marina Comas), σενάριο, φωτογραφία και σκηνικά στα Goya. Υποψήφιο για δεύτερο αντρικό ρόλο (Sergi Lopez), κοστούμια, διεύθυνση παραγωγής, ήχο και μακιγιάζ/κομμώσεις.
• Βραβείο γυναικείας ερμηνείας (Nora Navas) στο φεστιβάλ του Σαν Σεμπάστιαν.
• Επίσημη πρόταση της Ισπανίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ.

Παραλειπόμενα

• Πρώτη ταινία στα καταλανικά που κέρδισε το Goya καλύτερης ταινίας, αλλά και προτάθηκε από την Ισπανία για το ξενόγλωσσο Όσκαρ.

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

• imdb
• Wikipedia
• Rotten Tomatoes

Κριτικός: Χάρης Καλογερόπουλος

Έκδοση Κειμένου: 20/8/2013

Ισπανική επαρχία, λίγο μετά την επικράτηση του Φράνκο. Στο δάσος, ένας κουκουλοφόρος σκοτώνει πατέρα και παιδί και τους πετάει από έναν γκρεμό. Κάτω, τους ανακαλύπτει ο μικρός Αντρέου και τον στοιχειώνει το να μάθει την αλήθεια. Γενικότερα προσπαθεί να καταλάβει τον κόσμο των μεγάλων. Ο αριστερός πατέρας του στοχοποιείται από τις αρχές ως ύποπτος για τον φόνο -μόνο και μόνο για να τον ξεφορτωθούν ως αριστερό ή και για να κουκουλώσουν άλλους και τα κίνητρά τους;- η μάνα και όλο το σόι σκέπτονται το μέλλον του παιδιού και συζητάνε με μια βολεμένη με το καθεστώς πλούσια της περιοχής (καθόλου αθώα εντέλει) την πιθανότητα να τον αναλάβει ως ανάδοχη για σπουδές κ.λπ. Ο Αντρέου βασανίζεται και από έναν άλλο παιδικό μύθο της περιοχής του. Τι είναι ή ήταν ο Πιτορλίουα; Ένα φάντασμα ή κάποιος που υπέστη τις συνέπειες ενός ρατσισμού που υπερέβαινε τα πολιτικά, εξομοιώνοντας τούς μεν με τους δε;

Βασισμένο σε βιβλίο του καταλανού συγγραφέα Έμιλι Τέιξιντορ, ο συμπατριώτης του σκηνοθέτης Αγκούστι Βιγιαρόνγκα, σε δικό του σενάριο, κινείται στην προβληματική του «Το Πνεύμα του Μελισσιού» του Βίκτορ Ερίκε (χωρίς την εξπρεσιονιστική αφαίρεση) και του «Ο Λαβύρινθος του Πάνα» του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο (χωρίς την παραμυθένια διάσταση). Βρισκόμαστε δηλαδή στον κλασικό ρεαλισμό με ένα υπαινικτικό άγγιγμα από την ατμόσφαιρα των άλλων φιλμ, στο οποίο βοηθούν το πυκνό, προσεγμένο σενάριο και η φωτογραφία που υλοποιεί τη μουντάδα και μελαγχολία της κοινωνικής κατάστασης και της ψυχικής διάθεσης των ηρώων -άψογο όλο το καστ. Οι σκιασμένες ρεματιές, τα σκοτεινά σπίτια, η σκληρότητα μιας φίλης του Αντρέου που έχει ωριμάσει επώδυνα, ο φθισικός νέος που αντιμετωπίζει τη ζωή ποιητικά, η σκληρότητα με την οποία οι μαυροντυμένες πρέπει να διαχειριστούν τις καταστάσεις ώστε να περισώσουν ό,τι μετράει και τελικά η γκρίζα ζώνη της ηθικής που καλείται να μάθει ο Αντρέου δημιουργούν ένα πειστικό μικροσύμπαν που αποτυπώνει μια πορεία πικρής ενηλικίωσης που οξύνεται από το φασιστικό καθεστώς. Το τέλος επικρίθηκε, ελαφρά, από κάποιους ως «λίγο». Κι όμως, αποτυπώνει με γνήσιο δραματικό ρεαλισμό την υποταγή των ανθρώπων στην αναγκαιότητα.

Βαθμολογία: