Το Λιμάνι της Αγωνίας

Στο Νιου Τζέρσεϊ της δεκαετίας του 1950, μια ομάδα ιρλανδών γκάνγκστερ έχει πάρει με τη βια την αρχηγεία του συνδικάτου των εργατών του λιμανιού. Οι εγκληματίες αυτοί βγάζουν χρήματα εκμεταλλευόμενοι την εργασία των λιμενεργατών, στους οποίους σπέρνουν τον τρόμο. Όσοι επαναστατούν τιμωρούνται, ακόμα και με θάνατο. Αρχηγός της σπείρας είναι ο Τζόνι Φρέντλι και δεξί του χέρι ο Τσάρλι Μαλόι. Όταν ο αδερφός του Τσάρλι, ο Τέρι, ένας αποτυχημένος πυγμάχος, γίνεται αυτόπτης μάρτυρας της δολοφονίας ενός εκ των εργαζομένων του λιμανιού, αρχίζει να δέχεται πιέσεις από την αστυνομία για να καταθέσει ενάντια του Τζόνι Φρέντλι. Ο Τέρι αρχικά αρνείται, αλλά οι τύψεις τον βαραίνουν και μεγαλώνουν όταν γνωρίζεται και ερωτεύεται την αδελφή του θύματος, την Ίντι Ντόιλ.

Σκηνοθεσία:

Elia Kazan

Κύριοι Ρόλοι:

Marlon Brando … Terry Malloy

Karl Malden … πάτερ Barry

Eva Marie Saint … Edie Doyle

Lee J. Cobb … Michael J. ‘Johnny Friendly’ Skelly

Rod Steiger … Charley ‘Gent’ Malloy

Pat Henning … Timothy J. ‘Kayo’ Dugan

John F. Hamilton … ‘Pop’ Doyle

Fred Gwynne … Mladen ‘Slim’ Sekulovich

Leif Erickson … επιθεωρητής Glover

Martin Balsam … επιθεωρητής Gillette

Pat Hingle … Jocko

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Budd Schulberg

Παραγωγή: Sam Spiegel

Μουσική: Leonard Bernstein

Φωτογραφία: Boris Kaufman

Μοντάζ: Gene Milford

Σκηνικά: Richard Day

Κοστούμια: Anna Hill Johnstone

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.

Τίτλοι

• Αυθεντικός Τίτλος: On the Waterfront
• Ελληνικός Τίτλος: Το Λιμάνι της Αγωνίας

Σεναριακή Πηγή

• Σειρά άρθρων: Crime on the Waterfront του Malcolm Johnson.

Κύριες Διακρίσεις

• Όσκαρ καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, πρώτου αντρικού ρόλου (Marlon Brando), δεύτερου γυναικείου ρόλου (Eva Marie Saint), αυθεντικού σεναρίου, φωτογραφίας, μοντάζ και σκηνικών. Υποψήφιο για δεύτερο αντρικό ρόλο (Lee J. Cobb, Karl Malden και Rod Steiger) και μουσικής (δράμα/κωμωδία).
• Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας πρώτου αντρικού ρόλου (Marlon Brando) σε δράμα, και φωτογραφίας.
• Βραβείο Bafta ξένου ηθοποιού (Marlon Brando). Υποψήφιο για καλύτερη ταινία από οποιαδήποτε πηγή και πρωτοεμφανιζόμενης ηθοποιού (Eva Marie Saint).
• Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βενετίας. Αργυρός Λέοντας.

Παραλειπόμενα

• Εμπνευσμένο από τη βραβευμένη με Πούλιτζερ σειρά άρθρων του Malcolm Johnson (New York Sun, 1948), αλλά το σενάριο βασίστηκε σε αυθεντικό στόρι του Budd Schulberg.
• Ο Arthur Miller είχε γράψει ένα σενάριο με τίτλο The Hook, και το 1951 ο φίλος του, o Elia Kazan, συμφώνησε να το αναλάβει, συναντώντας τον Harry Cohn της Columbia Pictures. Αλλά ο Cohn, ενώ το ήθελε, ζήτησε οι κακοί να γίνουν κομουνιστές, με τον Miller να αρνείται. Παρόλα αυτά, ο Harry Cohn του απάντησε με γράμμα ότι θαύμασε την αντίσταση του στο στούντιο, και ο Kazan του ζήτησε να γράψει ένα αναθεωρημένο κείμενο. Είχε όμως μεσολαβήσει η κατάθεση του σκηνοθέτη στη μακαρθική επιτροπή, και ο Miller αποσύρθηκε για τα καλά. Ο νέος σεναριογράφος, ο Schulberg, και ο Kazan προσέγγισαν τότε τον Darryl F. Zanuck, που όμως είπε ότι δεν του άρεσε το παραμικρό μέσα το σενάριο (“ποιος θα γνοιαστεί για μια χούφτα ιδρωμένους φορτοεκφορτωτές;”). Έτσι στράφηκαν στον ανεξάρτητο παραγωγό Sam Spiegel, που με τη σειρά του έκλεισε συμφωνία με την Columbia. Ακόμα κι έτσι, όμως, ο Spiegel παρέμβηκε σε πολλά μέρη του αρχικού κειμένου, προς απογοήτευση του Schulberg.
• Ο Terry Malloy σχεδιάστηκε πάνω στον λιμενεργάτη Anthony DeVincenzo, που είχε καταθέσει για παράνομες δραστηριότητες στη λιμενική επιτροπή, υποφέροντας επί χρόνια για αυτό. Μετά από καιρό, έκανε μήνυση και εντέλει κατέληξε σε συμβιβασμό με την Columbia Pictures, υποστηρίζοντας ότι είχε αφηγηθεί την ιστορία του στον Budd Schulberg.
• Με το κινηματογραφικό της ντεμπούτο, η Eva Marie Saint κέρδισε και Όσκαρ.
• Ο Marlon Brando αρχικά αρνήθηκε τον ρόλο, που φαίνονταν να καταλήγει στον Frank Sinatra, που προέρχονταν κι από το Χοκόμπεν του Νιου Τζέρσεϊ όπου τοποθετούνταν η πλοκή. Ο Kazan όμως ακόμα προτιμούσε τον Brando, εν μέρει γιατί έτσι θα έκλεινε ένα μεγαλύτερο μπάτζετ για το φιλμ. Κι ενώ ο ατζέντης του σταρ, Jay Kanter, δεν μπορούσε να τον πείσει, επιστρατεύτηκε ο Karl Malden να σκηνοθετήσει ένα “μπραντονικού” ύφους screen-test για να το δει ο παραγωγός και να ασκήσει πίεση στον σταρ. Σε αυτό εμφανίζονταν οι Paul Newman και Joanne Woodward, μέλη τότε του Actors Studio. Ο Sam Spiegel όντως πείστηκε ότι εκείνος θα ήταν καλύτερος από τον Sinatra, και μέσα σε μία βδομάδα έκανε τον Brando να πει το ναι.
• Η Grace Kelly αρνήθηκε τον ρόλο της Ίντι, για χάρη του Alfred Hitchcock και του Σιωπηλού Μάρτυρα.
• Ο ρόλος του Τσάρλι προτάθηκε πρώτα στον Lawrence Tierney, αλλά εκείνος ζήτησε πολλά χρήματα.
• Μετά την επιτυχία της ταινίας, ο Schulberg μετέτρεψε το σενάριο σε μυθιστόρημα με τίτλο Waterfront. Το 1984, μεταφέρθηκε και στο Μπρόντγουεϊ, με κάποιες μικρές παραλλαγές.
• Στην Ινδία έγινε ριμέικ δύο φορές.

Μουσικά Παραλειπόμενα

• Αυτό είναι το μοναδικό μουσικό θέμα του Leonard Bernstein για το σινεμά που δεν προέρχεται από θεατρική του δουλειά.