Όλιβερ

Στο Λονδίνο του 19ου αιώνα, ο 9χρονος ορφανός Όλιβερ Τουίστ βρίσκεται ολομόναχος στους γεμάτους κόσμο δρόμους της μεγαλούπολης, και δεν αργεί να ενσωματωθεί σε μια σπείρα μικρών πορτοφολάδων, που έχει υπό την προστασία του ο εγκληματικός εγκέφαλος που ακούει στο όνομα Φέιγκιν. Η καλή του όμως τύχη θέλει να βρίσκεται ένας ευγενής που θα του δώσει στέγη, κάτι που δεν αρέσει καθόλου στον Φέιγκιν, μια και μπορεί να μαρτυρήσει την κρυψώνα του. Έτσι, στέλνει το πρωτοπαλίκαρο του, τον Μπιλ Σάικς, να τον απαγάγει. 

Σκηνοθεσία:

Carol Reed

Κύριοι Ρόλοι:

Mark Lester … Oliver Twist

Ron Moody … Fagin

Jack Wild … Artful Dodger

Oliver Reed … Bill Sikes

Shani Wallis … Nancy

Harry Secombe … Κος Bumble

Joseph O’Conor … Κος Brownlow

Hugh Griffith … ο ειρηνοδίκης

Leonard Rossiter … Κος Sowerberry

Kenneth Cranham … Noah Claypole

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Vernon Harris

Παραγωγή: John Woolf

Μουσική: Lionel Bart, Johnny Green

Φωτογραφία: Oswald Morris

Μοντάζ: Ralph Kemplen

Σκηνικά: John Box

Κοστούμια: Phyllis Dalton

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.

Τίτλοι

• Αυθεντικός Τίτλος: Oliver!
• Ελληνικός Τίτλος: Όλιβερ
• Εναλλακτικός Τίτλος: Lionel Bart’s Oliver!

Άμεσοι Σύνδεσμοι

• Όλιβερ Τουίστ (1948)
• Όλιβερ Τουίστ (2005)
• Ο Διάσημος Κλέφτης (2021)

Σεναριακή Πηγή

• Μυθιστόρημα: Oliver Twist του Charles Dickens.
• Θεατρικό: Oliver! του Lionel Bart.

Κύριες Διακρίσεις

• Όσκαρ καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, μουσικής (μιούζικαλ), σκηνικών και ήχου. Τιμητικό βραβείο χορογραφίας. Υποψήφιο για πρώτο αντρικό ρόλο (Ron Moody), δεύτερο αντρικό ρόλο (Jack Wild), διασκευασμένο σενάριο, φωτογραφία, μοντάζ και κοστούμια.
• Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας (κωμωδία/μιούζικαλ) και πρώτου αντρικού ρόλου (Ron Moody) σε κωμωδία/μιούζικαλ. Υποψήφιο για σκηνοθεσία, δεύτερο αντρικό ρόλο (Hugh Griffith) και πρωτοεμφανιζόμενο ηθοποιό (Jack Wild).
• Υποψήφιο για Bafta καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, πρώτου αντρικού ρόλου (Ron Moody), πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού (Jack Wild), μοντάζ, σκηνικών και κοστουμιών.

Παραλειπόμενα

• Περισσότερο διασκευή του ομώνυμου μιούζικαλ του 1960 και λιγότερο του κλασικού έργου του Charles Dickens. Το θεατρικό είναι από τα πλέον πετυχημένα στην ιστορία του βρετανικού θεάτρου, και αναβιώνεται στη σκηνή μέχρι και τις ημέρες μας. Στο καστ της ορίτζιναλ εκδοχής ήταν και πάλι ο Ron Moody ως Φέιγκιν, ενώ στον ρόλο ενός από των παιδιών εμφανίζονταν ο μετέπειτα διάσημος μουσικός Phil Collins.
• Ούτε ο Mark Lester ούτε ο Jack Wild δεν έκανε εδώ ντεμπούτο, αλλά επιλέχτηκαν εν μέρει επειδή δεν ήταν γνωστοί στο κοινό. Διάσημος από το καστ ήταν μόνο ο Hugh Griffith (αλλά και μόνο στη Βρετανία ο Harry Secombe), ενώ ο Oliver Reed εκείνη την εποχή είχε μόλις ξεκινήσει να δημιουργεί όνομα.
• Δεν θεωρήθηκε αρνητική η εμφάνιση της Shani Wallis ως Νάνσυ, αλλά ήταν πολλοί που επέμεναν ότι στον ρόλο έπρεπε να είναι η Georgia Brown, από την ορίτζιναλ παράσταση του Γουέστ Εντ.
• Ο Ron Moody είχε αργότερα δηλώσει πως ήταν πολύ διστακτικός στο να ερμηνεύσει τον Φέιγκιν, μια και τον έβρισκε εξαιρετικά βίαιο αλλά και άδικο ως εικόνα για τον εβραϊκό λαό. Έτσι επέλεξε εξαρχής να τον μετατρέψει σε κάτι τύπου κλόουν, και να τον απομακρύνει όσο μπορούσε από την εικόνα που είχε στον Dickens.
• Όλη η ταινία γυρίστηκε εντός στούντιο, μιλώντας για τα περίφημα Shepperton Studios.
• Το Όλιβερ ήταν η πρώτη “κατάλληλη για όλους” ταινία (χαρακτηρισμένη στις ΗΠΑ ως G) που κέρδισε ποτέ το Όσκαρ καλύτερης ταινίας. Ήταν όμως και το τελευταίο μιούζικαλ που απέσπασε τη συγκεκριμένη τιμή από την κλασική περίοδο του είδους, μια και χρειάστηκε να έρθει το 2002 και το Σικάγο για να επιστρέψουν τα μιούζικαλ στον οσκαρικό θρόνο.
• Το φιλμ προβάλλονταν στη Μεγάλη Βρετανία επί 90 εβδομάδες στην αίθουσα της πλατείας Λέστερ του Λονδίνου. Υπολογίστηκε ότι μέσα σε αυτές το παρακολούθησαν 5 εκατομμύρια Βρετανοί.
• Με μπάτζετ 10 εκατομμύρια δολάρια, το φιλμ συγκέντρωσε διεθνώς 77,4.

Μουσικά Παραλειπόμενα

• Τα τραγούδια του θεατρικού ακούγονται όλα κι εδώ, με εξαίρεση το My Name που δεν επιλέχτηκε. Ανάμεσα σε αυτά τα κλασικά κομμάτια του Lionel Bart υπάρχουν και τα: “Food, Glorious Food”, “Consider Yourself”, “As Long as He Needs Me”, “I’d Do Anything”, “You’ve Got to Pick a Pocket or Two” και “Where Is Love?”.