Μαύρα Γυαλιά

Κριτικός: Ορέστης Μαλτέζος

Έκδοση Κειμένου: 1/6/2022

Το 2013, ο Pedro Almodovar κυκλοφόρησε το «Δεν Κρατιέμαι», μια τρελή κωμωδία, απόηχο των πρώτων του ταινιών που εδραίωσαν το ξεχωριστό στιλ του. Παρότι είναι μια ταινία που προσωπικά αγαπώ πολύ, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να σταθεί δίπλα σε αυτά τα έργα, και αν δεν έφερε το όνομα αυτού του μοναδικού καλλιτέχνη, οι μέτριες κριτικές του θα ήταν σίγουρα πολύ πιο σκληρές.

Τα «Μαύρα Γυαλιά» του Dario Argento είναι μια παρόμοια περίπτωση. Δεν είναι κρυφό ότι ο θρυλικός εκπρόσωπος του giallo που σκηνοθέτησε πάλαι ποτέ το αριστουργηματικό «Suspiria» και πλήθος άλλων ταινιών, τις τελευταίες δεκαετίες έχει γυρίσει μια σειρά από εξίσου θρυλικές αποτυχίες, παρόλα αυτά όσοι καλώς τον αγαπούν και τον εκτιμούν, τις περιμένουν πάντα με ανυπομονησία, γιατί ακόμα και μια προδιαγεγραμμένη αποτυχία με την υπογραφή του Argento έχει αυτή την ξεχωριστή ματιά και τεχνική.

Οι μεγάλοι προϋπολογισμοί έχουν περάσει ανεπιστρεπτί, και ο Argento το αξιοποιεί προς όφελός του μέσα από λιτή αλλά χαρακτηριστική σκηνογραφία, ενδυματολογικές επιλογές και μακιγιάζ που τονίζουν το χαρακτηριστικό σήμα κατατεθέν του: το κόκκινο χρώμα. Αν κάτι μείνει στον νου του θεατή καιρό μετά την προβολή της ταινίας, αυτό δίχως άλλο θα είναι η μορφή της πρωταγωνίστριας Ilenia Pastorelli με το σκούρο ίσιο μαλλί, τα μαύρα γυαλιά και το έντονο κόκκινο κραγιόν της, που ανταποκρίνεται ικανοποιητικά στον ρόλο της καταδιωκόμενης τυφλής πόρνης, σε ένα περίεργο κράμα απαιτήσεων δραματικής ερμηνευτικής δεινότητας, αφού βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο της κάμερας, και υποταγής στην κλασική στιλιζαρισμένη σκηνοθεσία του Argento, η οποία εδώ όμως αποτραβιέται διακριτικά για να δώσει χώρο σε κάτι που παίζει σε χαμηλά ντεσιμπέλ ώστε να ακουστεί: μια σκηνοθετική προσέγγιση πιο έντονη που θα έκανε το παιδαριωδώς βατό σενάριο να μη φαίνεται γεμάτο τρύπες και στερημένο από κάθε αιτιολογία.

Η ταινία παραμένει όμως γεμάτη από στοιχεία που κραυγάζουν Argento, και την καθιστούν αν μη τι άλλο ευχάριστη στη θέαση, και πρώτα από όλα η ευχέρεια της κάμερας στη ροή. Αυτή είναι που κατορθώνει να κάνει την εισαγωγική σκηνή της έκλειψης αρκούντως απόκοσμη, την αλλοπρόσαλλη στην έμπνευσή της επίθεση από τα νερόφιδα να μη φαντάζει γελοία, και τους μυριάδες φόνους με τα γλαφυρά κοντινά να μη γίνονται κακόγουστοι. Αυτή είναι που δικαιολογεί επίσης τις συμπεριφορές των χαρακτήρων που μοιάζουν να πηγαίνουν γυρεύοντας προς τον θάνατο, συμπεριφορές που ενώ η μηχανή ονείρων του Χόλιγουντ μάς έχει περάσει ως ανόητες, εδώ μοιάζουν οι πλέον φυσιολογικές που θα έκανε ο ανυποψίαστος εαυτός μας σε μια ανάλογη περίσταση. Ευχάριστη επίσης ήταν η παρουσία της Asia Argento σε έναν καθημερινό ρόλο που αποτινάζει επιτέλους από πάνω της το σύνδρομο Μόνικα Μπελούτσι, αν και είναι δεδομένο πως δέκα χρόνια νωρίτερα θα αναλάμβανε εκείνη τον πρωταγωνιστικό ρόλο.

Μην ξεχνάμε ότι το giallo είναι ένα ιδιαίτερο είδος τρόμου που δεν υφίσταται στην κλασική του μορφή σήμερα, και εύκολα μπορεί να χάσει στην επικοινωνία του με έναν αμύητο θεατή. Και εδώ δεν μιλάμε για μια απόπειρα αναβίωσης από έναν νέο σκηνοθέτη, ούτε καν για μια εμπορική ανακατασκευή του όπως έκανε παλιότερα ο Brian De Palma. Είναι ένα giallo από τον πρωτομάστορα του ρεύματος, ταιριαστό κομμάτι της φιλμογραφίας του. Αν δεν το είχε κάνει ο Argento, πιθανότατα θα ήταν στα αζήτητα, από εμπορική προσέγγιση. Επειδή όμως το έχει κάνει ο Argento και το στιλ του διαφαίνεται σε κάθε πλάνο, είναι δικαίως μια πολυαναμενόμενη ταινία για όσους αγαπούν αυτόν και το σινεμά του.

Βαθμολογία: