Η πορεία, μέσα από τις πρώτες πέντε δεκαετίες του 20ού αιώνα, της ιταλικής αγροτιάς και πιο ειδικά των χωρικών της μεγάλης πεδινής περιοχής της Εμίλια-Ρομάνα, όπου η σοσιαλιστική ιδέα ήταν βαθιά ριζωμένη από παλιά, μέσα από την παράλληλη ιστορία δύο νέων που γεννήθηκαν την πρωτοχρονιά του 1900, σε γειτονικά σπίτια: ο γιος ενός τσιφλικά και ο γιος ενός κολίγα. Τα παιδιά συνδέονται με στενή φιλία, μεγαλώνουν μαζί, ανακαλύπτουν τη φύση και τον έρωτα, μοιράζονται τις γυναίκες, αλλά όσο περνούν τα χρόνια η ταξική διαφορά που στα νεανικά τους χρόνια είχε μικρή σημασία αυξάνει όλο και περισσότερο, για να καταλήξει να αποτελεί ανάμεσά τους ένα χάσμα.
Σκηνοθεσία:
Bernardo Bertolucci
Κύριοι Ρόλοι:
Robert De Niro … Alfredo Berlinghieri
Gerard Depardieu … Olmo Dalco
Dominique Sanda … Ada Fiastri Paulhan
Donald Sutherland … Attila Mellanchini
Burt Lancaster … παππούς Alfredo Berlinghier
Stefania Sandrelli … Anita Foschi
Laura Betti … Regina
Alida Valli … Ida Cantarelli Pioppi
Sterling Hayden … Leo Dalco
Werner Bruhns … Ottavio Berlinghieri
Ellen Schwiers … Amelia
Romolo Valli … Giovanni Berlinghieri
Stefania Casini … Neve
Francesca Bertini … αδερφή Desolata
Anna Maria Gherardi … Eleonora
Giacomo Rizzo … Rigoletto
Antonio Piovanelli … Turo Dalco
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Giuseppe Bertolucci, Bernardo Bertolucci, Franco Arcalli
Παραγωγή: Alberto Grimaldi
Μουσική: Ennio Morricone
Φωτογραφία: Vittorio Storaro
Μοντάζ: Franco Arcalli
Σκηνικά: Maria Paola Maino, Gianni Quaranta
Κοστούμια: Gitt Magrini
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Novecento
- Ελληνικός Τίτλος: 1900
- Διεθνής Τίτλος: 1900
- Διεθνής Εναλλακτικός Τίτλος: Nineteen Hundred
Παραλειπόμενα
- Οι χαρακτήρες του φιλμ δεν αφορούν αληθινά πρόσωπα, αλλά η ταινία θεωρείται ιστορική, μια και όλο το χτίσιμο της είναι για να δοθεί ένα ιστορικο-πολιτικό περίγραμμα της γενέτειρας περιοχής του Bertolucci. Τυχαία δεν ήταν και η συμμετοχή στο σενάριο του Franco Arcalli, του οποίου ο πατέρας είχε δολοφονηθεί από φασίστες καθώς εκείνος ήταν μόλις 5 ετών.
- Η εμπορική επιτυχία του Το Τελευταίο Τανγκό στο Παρίσι ήταν αυτή που βοήθησε τον Bertolucci να συλλέξει ένα τεράστιο μπάτζετ για τα στάνταρ της εποχής, 6 εκατομμύρια δολάρια, από τρεις διαφορετικές πηγές χρηματοδότησης. Το ποσό αυτό με το πέρας της παραγωγής είχε ανέλθει στα 9 εκ. δολάρια. Τα συνολικά έσοδα του φιλμ δεν έγιναν ποτέ γνωστά.
- Η φωτογραφία του Vittorio Storaro (εξού και οι τίτλοι) παραπέμπει στο πίνακα του Giuseppe Pellizza, Il Quarto Stato.
- Η διάρκεια του είναι από τις μεγαλύτερες για ταινία της μεγάλης οθόνης. Λόγω αυτού, προβλήθηκε σε πολλές χώρες κομμένο σε δύο μέρη, μεταξύ αυτών και στην Ιταλία. Η πρεμιέρα όμως, που έγινε εκτός συναγωνισμού στο φεστιβάλ Κανών, καθιστά την ταινία ως ενιαία.
- Ανάμεσα στις χώρες που την είδαν εξαρχής αδιαίρετη ήταν και οι ΗΠΑ. Αυτού όμως προηγήθηκε μια μικρή περιπέτεια που αφορούσε τη διάρκεια. Ο Alberto Grimaldi είχε υπογράψει συμβόλαιο με την Paramount Pictures για μια ταινία 195 λεπτών. Ο Bertolucci από την άλλη επέμενε να βγει σε δύο μέρη (αρχικά μάλιστα είχε σκεφτεί να το κάνει για την τηλεόραση), με την 20th Century Fox να συμφωνεί, αλλά ακολούθως να αποχωρεί αφού ο σκηνοθέτης αρνούνταν να περικόψει 80 λεπτά. Ο Grimaldi τότε κλείδωσε τον Bertolucci εκτός μονταζιέρας, και έφτιαξε μόνος του μια εκδοχή 180 λεπτών. Τρομοκρατημένος από αυτήν ο Bertolucci, συμβιβάστηκε με μια εκδοχή 247 λεπτών, και με αυτήν έγινε η πρεμιέρα στις ΗΠΑ. Το 1987, το τηλεοπτικό κανάλι Bravo πρόβαλλε την πλήρη εκδοχή, αλλά ντουμπλαρισμένη στα αγγλικά. Το 1991, έγινε η πρώτη αποκατάσταση υλικού, και βγήκε σε λίγες αίθουσες ολοκληρωμένη. Αυτή όμως η εκδοχή είχε χαρακτηρισμό NC-17 (υπάρχει πράγματι αρκετό “προκλητικό” υλικό).
- Συζήτηση άνοιξε περί της μετάφρασης του τίτλου Novecento. Μπορεί να μεταφραστεί ως “δεκαετία του 1900” (δηλαδή από το 1900 έως το 1909) αλλά και ως “20ός αιώνας”. Το 1900 δηλαδή που επιλέχθηκε παντού ως μετάφραση δεν αντιστοιχεί σε κάποια από τις δύο αυτές μεταφράσεις, αλλά κι επιπλέον η πλοκή ξεκινάει από το έτος 1901.
- Η ταινία δεν άργησε να αναδειχτεί cult, και αυτό οδήγησε σε υπερβολικά πολλές εκδοχές για το Home Cinema από διάφορους -νόμιμους και μη- διανομείς (ειδικά στην εποχή της βιντεοκασέτας).
- Η απόλυτα αποκατεστημένη κόπια έκανε πρεμιέρα το 2017 στο φεστιβάλ Βενετίας.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Ο Ennio Morricone παρεισφρέει στις συνθέσεις του αρκετές μελωδίες από όπερες του Verdi. Άλλωστε και η ιστορία ξεκινάει με την ανακοίνωση του θανάτου του μεγάλου μουσουργού.
Γκαλερι φωτογραφιων
