Νώε (2014)

ΣΥΝΟΨΗ

Θεία οράματα που προλέγουν την καταστροφή του κόσμου, κάνουν τον Νώε να προσπαθεί να πει στους ανθρώπους να σταματήσουν την καταστροφή του πλανήτη για να σωθούν. Κανείς δεν ακούει τις κραυγές του κι ο Νώε με την οικογένεια του καταφεύγουν στη φύση. Εκεί θα βρει και μια φυλή τεράστιων αγγέλων, γνωστούς ως «παρατηρητές», τους οποίους θα επιστρατεύσει υπέρ του σκοπού του. Κι αυτός δεν είναι άλλος από αυτόν που ο Θεός τον επέλεξε, να κατασκευάσει με την οικογένεια του μια τεράστια κιβωτό και μέσα της να συλλέξει ένα ζευγάρι από κάθε ζώο στη Γη.

Σκηνοθεσία:

Darren Aronofsky

Κύριοι Ρόλοι:

Russell Crowe … Noah

Jennifer Connelly … Naameh

Emma Watson … Ila

Ray Winstone … Tubal-cain

Logan Lerman … Ham

Douglas Booth … Shem

Anthony Hopkins … Methuselah

Leo McHugh Carroll … Japheth

Marton Csokas … Lamech

Madison Davenport … Na’el

Dakota Goyo … Noah (νεαρός)

Finn Wittrock … Tubal-cain (νεαρός)

Frank Langella … Og (φωνή)

Nick Nolte … Samyaza (φωνή)

Mark Margolis … Magog (φωνή)

Kevin Durand … Rameel (φωνή)

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Darren Aronofsky, Ari Handel

Παραγωγή: Darren Aronofsky, Scott Franklin, Arnon Milchan, Mary Parent

Μουσική: Clint Mansell

Φωτογραφία: Matthew Libatique

Μοντάζ: Andrew Weisblum

Σκηνικά: Mark Friedberg

Κοστούμια: Michael Wilkinson

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: Noah
Ελληνικός Τίτλος: Νώε

Άμεσοι Σύνδεσμοι

Η Κιβωτός του Νώε (1928)
Η Βίβλος (1966)
Η Κιβωτός του Νώε (1999)

Κύριες Διακρίσεις

Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα τραγουδιού (Mercy Is).

Παραλειπόμενα

Ο ρόλος του Νώε προσφέρθηκε τόσο στον Christian Bale, όσο και τον Michael Fassbender, αλλά αμφότεροι αρνήθηκαν λόγω φόρτου εργασίας. Για τον ρόλο του Τουμπαλκέιν, υποψήφιοι ήταν οι Liam Neeson, Liev Schreiber και Val Kilmer, αλλά ο σκηνοθέτης ήθελε ένα ηθοποιό με το βάρος να αντιπαρατεθεί ως εικόνα πειστικά με τον Crowe. Για τον ρόλο της Ίλα, υποψήφιες ήταν οι: Saoirse Ronan, Bella Heathcote και Dakota Fanning, με την τελευταία να είναι η πρώτη επιλογή του σκηνοθέτη. Η Julianne Moore ήταν υποψήφια για τον ρόλο της Νααμέχ.
Ο Darren Aronofsky κι ο σεναριογράφος Ari Handel, πριν βρουν χρηματοδότηση για την ταινία, συνεργάστηκαν με τον καναδό εικονογράφο Niko Henrichon και μετέφεραν το στόρι στο αυτοτελές κόμικ «Noe: Pour la Cruaute des Hommes» («Νώε: Για την Αγριότητα του Ανθρώπου», 2011). Η χρηματοδότηση ήρθε ακριβώς μετά την έξοδο του κόμικ.
Κανένα αληθινό ζώο δεν χρησιμοποιήθηκε κατά τα γυρίσματα. Είναι όλα ψηφιακά.
Στην Κίνα, η ταινία απαγορεύτηκε για θρησκευτικούς λόγους. Απαγορεύτηκε και σε αρκετές χώρες του Ισλάμ, μια και δεν ακολουθεί τα γραπτά της δικής τους διδασκαλίας.
Η ταινία βγήκε και τρισδιάστατη, κάτι όμως που δεν ίσχυσε για όλες τις χώρες που το πρόβαλλαν.
Παρά το υψηλό κόστος (160 εκατομμύρια δολάρια), το φιλμ είχε θετικό πρόσημο στις εισπράξεις, βγάζοντας από τα ταμεία 359,2 εκατομμύρια δολάρια.

Μουσικά Παραλειπόμενα

Η μουσική του Clint Mansell ερμηνεύεται από τους Kronos Quartet.
Η Patti Smith τραγουδάει το ορίτζιναλ Mercy Is, που ακούγεται στους τίτλους τέλους, ενώ κατά τη διάρκεια ακούγεται ως νανούρισμα από τους Russell Crowe και Emma Watson.

ΚΡΙΤΙΚΗ

Κριτικός: Χάρης Καλογερόπουλος
Έκδοση Κειμένου: 27/3/2014

Οι γνωστοί μύθοι της Γένεσης, με τον υπέρτατο θεό και του ανυπάκουους ανθρώπους, δημιουργήθηκαν στη Μεσοποταμία και μεταφέρθηκαν από τα σημιτικά φύλα της Εγγύς Ανατολής στη γειτονιά μας. Χαρακτηριστικά αναφέρω μια παμπάλαια περσική παροιμία που ισχύει και σήμερα: «Είναι μεγάλο κακό να χάσει ο νοικοκύρης το περιβόλι του». Αν σκεφτείτε ότι ο νοικοκύρης στα φαρσί λέγεται Αντάμα (Αδάμ) και το περιβόλι Φαραντάς (Παράδεισος), παίρνει κανείς μια ιδέα πριν διαβάσει θρησκειολογία. Η ρίζα, η βασική ιδέα όλης αυτής της κοσμοθεώρησης είναι η ιδέα της εξουσίας.

Το θηλαστικό homo-sapiens είναι ζώο αγέλης όπως ο λύκος. Όλα έχουν να κάνουν με τον αρχηγό που μάλιστα στην περίπτωση του λύκου κατέχει σεξουαλικά όλα τα θηλυκά και οι γιοί μένουν στον ρόλο του θηρευτή. Κάπως έτσι ξεκίνησαν και οι πρωτόγονες φυλές. Η κυριαρχία του ενός ανάγκασε τους γιούς να ψάχνουν γυναίκες σε άλλες φυλές, αφού ο πατέρας ήταν μονοφαγάς, εξού και το ταμπού της αιμομιξίας που προέκυψε αργότερα κ.λπ. κ.λπ. Όλη η ιστορία της Γένεσης και σχεδόν όλη η Βίβλος αφορούν έναν ζηλότυπο θεό αρχηγό που συνέχεια ζητά υποταγή. Η «αμαρτία» των «πρωτόπλαστων» και όλων των επίγονων, όμως, είναι η δυνατότητά τους να επιλέξουν δρόμους ανεξάρτητα από τον αφέντη, δηλαδή η ύψιστη αξία για την οποία παλεύουν οι λαοί, της αυτονομίας και του αυτοκαθορισμού τους, τουτέστιν η ιδέα του ανθρώπου ως δημιουργού πολιτισμού κι όχι υπαλλήλου, εντολοδόχου. Επομένως, αυτοί οι μύθοι δεν είναι πρόσφοροι για έναν σύγχρονο σοβαρό στοχασμό.

Αν κανείς αποφασίζει λοιπόν να κάνει ταινία τον Νώε ή όποιο άλλο τέτοιο θέμα, έχει τις εξής επιλογές: ή να δώσει ένα ψυχαγωγικό θέαμα για μαζική κατανάλωση με το αζημίωτο της ιουδαιοχριστιανικής προπαγάνδας (βλέπε: Οι Δέκα Εντολές του Σεσίλ ΝτεΜιλ) ή να το σατιρίσει αλά Μόντι Πάιθον. Ο τρίτος δρόμος που εδώ ακολουθεί ο Αρονόφσκι, είναι ανόητος ή κουτοπόνηρος. Παίρνει ως δεδομένη την «κακία» των ανθρώπων και στρέφει το βάρος στα διλήμματα του Νώε. Τι του έλεγε ο θεός στα όνειρά του; Να σώσει τα «αθώα» ζώα και να βοηθήσει στην παντελή εξάλειψη των «κακών» ανθρώπων ή κάτι άλλο; Έτσι, το βιβλικό έπος μετατρέπεται σε προσωπικό δράμα που μάλιστα στην εξέλιξη του γίνεται μια χαρά αστικό δράμα ανάμεσα στη γυναίκα του, τα παιδιά και τη νύφη του από τον Σημ. Ναι, το αφηγείται σοβαρά, δεν καταφεύγει σε πολλά θεάματα ή άλλες υπερβολές. Ο Νώε με την ερμηνεία του Ράσελ Κρόου γίνεται περίπου σαιξπηρικός ήρωας (στο βρετανικό θεατρικό κλίμα και ο Άντονι Χόπκινς-Μαθουσάλας), αλλά η σύλληψη είναι εκ των προτέρων λάθος, μέσα στη «σοβαρότητά» της. Παρεμπιπτόντως, τυχόν αναφορές σε οικολογία είναι εντελώς φάουλ.

Από κει και πέρα, η όλη καλλιτεχνική παραγωγή βρίσκεται κάπου εκεί στη σκιασμένη από τον Σάουρον Μέση Γη του «Άρχοντα των Δακτυλιδιών».

Βαθμολογία: