Ποτέ την Κυριακή

Η Ίλια είναι μια πόρνη στο λιμάνι του Πειραιά, που μοιάζει να μην έχει ιδιαίτερη αίσθηση της κοινωνικής και οικονομικής κρίσης γύρω της. Το όνομα του μέντορά της, Όμηρος. Πρόκειται για έναν αμερικανό τουρίστα που φτάνει στην Ελλάδα, και όταν συναντά την ασυγκράτητη Ίλια, αποφασίζει ότι της χρειάζεται περισσότερη εκπαίδευση μέσω του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού. Εκείνος προσπαθεί να τη διδάξει και η Ίλια είναι πρόθυμη να παρατήσει το επάγγελμα της, μόνο για δύο εβδομάδες. Το ερώτημα είναι: τι θα συμβεί μόλις τελειώσουν οι δύο εβδομάδες, και πόσα μπορούν να αλλάξουν σε τόσο μικρό χρονικό διάστημα;

Σκηνοθεσία:

Jules Dassin

Κύριοι Ρόλοι:

Μελίνα Μερκούρη … Ίλυα

Jules Dassin … Homer Thrace

Γιώργος Φούντας … Τόνιο

Τίτος Βανδής … Γιώργος

Μήτσος Λυγίζος … καπετάνιος

Δέσπω Διαμαντίδου … Δέσπω

Δήμος Σταρένιος … Σκουπίδης

Δημήτρης Παπαμιχαήλ … βρετανός ναύτης

Αλέξης Σολωμός … ο απρόσωπος

Θανάσης Βέγγος … Θανάσης

Φαίδων Γεωργίτσης … βρετανός ναύτης

Νίκος Φέρμας … σερβιτόρος

Κούλα Αγαγιώτου … πόρνη

Παναγιώτης Καραβουσιάνος … Σπύρος

Αρτέμης Μάτσας … δικηγόρος

Νίκος Τσαχιρίδης … λιμενεργάτης

Γιάννης Φέρμης … άντρας που χάνει το τραμ

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Jules Dassin

Παραγωγή: Jules Dassin

Μουσική: Μάνος Χατζιδάκις

Φωτογραφία: Jacques Natteau

Μοντάζ: Roger Dwyre

Σκηνικά: Αλέκος Ζώνης

Κοστούμια: Θεώνη Βαχλιώτη

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.

Τίτλοι

• Αυθεντικός Τίτλος: Ποτέ την Κυριακή
• Διεθνής Τίτλος: Never on Sunday

Κύριες Διακρίσεις

• Όσκαρ τραγουδιού (Τα Παιδιά του Πειραιά). Υποψήφιο για σκηνοθεσία, πρώτο γυναικείο ρόλο (Μελίνα Μερκούρη), αυθεντικό σενάριο και κοστούμια.
• Βραβείο Samuel Goldwyn στις Χρυσές Σφαίρες.
• Υποψήφιο για Bafta καλύτερης ταινίας από οποιαδήποτε προέλευση και ξένης ηθοποιού (Μελίνα Μερκούρη),
• Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Κανών. Βραβείο γυναικείας ερμηνείας (Μελίνα Μερκούρη).

Παραλειπόμενα

• Πρώτη ελληνική ταινία για τον Jules Dassin, σε συνεργασία με αμερικανική εταιρία, αλλά όχι πρώτη με τη σύζυγο του, Μελίνα Μερκούρη, μια και είχε πρωταγωνιστήσει στο Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται (1957) και το Θηλυκός Δαίμων (1959).
• Ντεμπούτο για τον Φαίδων Γεωργίτση και τον Μήτσο Λυγίζο.
• Το 1962, σε μια πολιτεία του Καναδά, η ταινία απαγορεύτηκε με την αιτιολογία ότι εκθειάζει τις γυναίκες ελευθέρων ηθών.
• Το βραβείο που μοιράστηκε με τη Jeanne Moreau στο φεστιβάλ των Κανών η Μερκούρη, ακολουθήθηκε από γλέντι που έμεινε διάσημο. Πολλά γράφτηκαν, και ακόμα περισσότερα έμειναν ως φήμη. Κάτι ανάλογο επακολούθησε μετά τη βράβευση στα Όσκαρ.
• Τα Παιδιά του Πειραιά σήμαναν το πρώτο Όσκαρ που πήρε ποτέ μια ελληνική ταινία (όχι όμως και έλληνας καλλιτέχνης), αλλά και πρώτο μη αγγλόφωνο που κέρδισε την κατηγορία.
• Η ταινία κόστισε 164.000 δολάρια, αλλά απέφερε παγκοσμίως 8 εκατομμύρια. Στη χώρα μας έκοψε 184.524 εισιτήρια και ήρθε στην 3η θέση ανάμεσα σε 58 ελληνικές ταινίες της σαιζόν.
• Το 1967 διασκευάστηκε για το Μπρόντγουεϊ ως Ίλυα Ντάρλινγκ, με σημαντικότατη επιτυχία και 6 υποψηφιότητες στα βραβεία Τόνι. Συμμετείχε το ίδιο βασικό καστ, με τη θέση όμως του Φούντα να την έχει ο Νίκος Κούρκουλος.

Μουσικά Παραλειπόμενα

• Ο Μάνος Χατζιδάκις δεν αισθάνονταν κάποια δικαίωση με την επιτυχία, ούτε καν ότι τον αντιπροσώπευε η συγκεκριμένη δουλειά του, ώστε πούλησε τα δικαιώματα που είχε, και με τα χρήματα έφτιαξε τα δόντια του…
• Πέρα από το οσκαρικό Τα Παιδιά του Πειραιά με τη φωνή της Μερκούρης, ακούγεται και το Οι Χάρες της Ίλυα από τον Τίτο Βανδή. Ανάμεσα στα διάσημα θέματα, συναντάμε τα: Πάμε μια Βόλτα στο Φεγγάρι, Η Λατέρνα, Πρόλογος, Ερημία και Πρωινό.