Οι καλύτεροι ντετέκτιβ του κόσμου προσκαλούνται σε ένα δείπνο και… σε έναν φόνο από τον μυστηριώδη Λάιονελ Τουέιν. Όταν καταφτάνουν ένας ένας στην έπαυλη του Τουέιν, γνωρίζουν τον τυφλό μπάτλερ και την κωφάλαλη μαγείρισσα. Όταν το δείπνο σερβιριστεί, ο Τουέιν θα τους ανακοινώσει ότι ο καλύτερος ντετέκτιβ είναι αυτός, και για να το αποδείξει προκαλεί τους καλεσμένους του στην επίλυση ενός φόνου που θα συμβεί μέσα στο σπίτι τα μεσάνυχτα. Η αμοιβή του νικητή θα είναι 1 εκατομμύριο δολάρια. Πριν το ρολόι χτυπήσει 12, ο μπάτλερ βρίσκεται νεκρός και στις 12 ακριβώς ο Τουέιν βρίσκεται επίσης νεκρός…
Σκηνοθεσία:
Robert Moore
Κύριοι Ρόλοι:
David Niven … Dick Charleston
Peter Sellers … Sidney Wang
Alec Guinness … Jamessir Bensonmum
Maggie Smith … Dora Charleston
Eileen Brennan … Tess Skeffington
James Coco … Milo Perrier
Peter Falk … Sam Diamond
Elsa Lanchester … Jessica Marbles
Truman Capote … Lionel Twain
Nancy Walker … Yetta
Estelle Winwood … νοσοκόμα Withers
James Cromwell … Marcel
Richard Narita … Willie Wang
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Neil Simon
Παραγωγή: Ray Stark
Μουσική: Dave Grusin
Φωτογραφία: David M. Walsh
Μοντάζ: John F. Burnett
Σκηνικά: Stephen B. Grimes
Κοστούμια: Ann Roth
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Murder by Death
- Ελληνικός Τίτλος: Πρόσκληση σε Γεύμα από έναν Υποψήφιο Δολοφόνο
- Εναλλακτικός Τίτλος: Neil Simon’s Murder by Death
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα πρωτοεμφανιζόμενου ηθοποιού (Truman Capote).
Παραλειπόμενα
- Παρωδία της παραδοσιακής whodunit, που ξεκίνησε καθαρά ως αστυνομική ταινία μυστηρίου, για να εξελιχθεί σε κωμικό είδος. Άμεσα ως πρόσωπα παρωδούνται οι: Hercule Poirot, Δις Marple, Charlie Chan, Nick και Nora Charles (από τη σειρά του Ανθρώπου Σκιά) και Sam Spade (Το Γεράκι της Μάλτας).
- Πρώτος και τελευταίος κινηματογραφικός ρόλος για τον συγγραφέα Truman Capote.
- Ο Charles Addams, δημιουργός της Οικογένειας Άνταμς, είναι ο σχεδιαστής των καρικατούρων των τίτλων έναρξης, αυτών των τίτλων τέλους, και της αφίσας της ταινίας.
- Γυρίστηκε μια σκηνή όπου κόπηκε από την αυθεντική βερσιόν, αλλά παρέμεινε σε κάποιες τηλεοπτικές μεταδόσεις. Αυτή ήθελε στο φινάλε να καταφτάνουν ο Sherlock Holmes (Keith McConnell) και ο Δρ Watson (Richard Peel).
- Ο ρόλος της Dora Charleston προτάθηκε στη Myrna Loy, η οποία ενσάρκωνε τη Nora Charles στη σειρά ταινιών Ο Άνθρωπος Σκιά.
- Η Loy όμως αρνήθηκε. Ο ρόλος του επιθεωρητή Wang είχε αρχικά προταθεί στον Orson Welles, αλλά δεν ήταν διαθέσιμος καθώς εμφανιζόταν σε θεατρικό έργο στην Ιταλία.
- Αρχικά η Katharine Hepburn θα έπαιζε έναν ρόλο με το όνομα Abigail Christian. Η διάσημη ηθοποιός αποχώρησε μετά την άρνηση της Myrna Loy να εμφανιστεί στην ταινία. Ο χαρακτήρας άλλαξε σε Abigail Christmas και δόθηκε στην Estelle Winwood. Μετά από αλλαγές στο σενάριο, ο ρόλος κατέληξε να ονομάζεται Νοσοκόμα Withers.
- Μετά το τέλος των γυρισμάτων, ο Peter Sellers, σίγουρος για την εισπρακτική αποτυχία της ταινίας, έπεισε τους παραγωγούς να αγοράσουν πίσω το ποσοστό του από τις εισπράξεις της ταινίας. Έτσι, ο Sellers στερήθηκε ένα σεβαστό ποσό, όταν η ταινία αποδείχτηκε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία (32,5 εκατομμύρια δολάρια).
- Ο ήχος του ουρλιαχτού που αντικαθιστά το κουδούνι της πόρτας, είναι η φωνή αρχείου της Fay Wray, όπως ακούστηκε στο Κινγκ Κονγκ του 1933.
Κριτικός: Δημήτρης Κωνσταντίνου-Hautecoeur
Έκδοση Κειμένου: 14/7/2014
Σάτιρα (κυρίως) των ιστοριών της Agatha Christie, με πρωταγωνιστές-παραπομπές σε διάσημους κινηματογραφικούς/λογοτεχνικούς ντετέκτιβ, με πιο τρανταχτές εκείνες στον Ηρακλή Πουαρό και τη Δις Μαρπλ. Ο αγνώριστος Peter Sellers ως γιαπονέζος ντετέκτιβ με ανεπαρκή Αγγλικά και ο Alec Guinness ως τυφλός μπάτλερ κλέβουν την παράσταση, ενώ αξιοπρόσεκτη είναι η πρώτη μεγάλη κινηματογραφική εμφάνιση του James Cromwell. Η υπόθεση συνδυάζει στοιχεία από αρκετά έργα της Christie, με ιδιαίτερα εμφανή τα «Πρόσκληση σε Φόνο», «10 Μικροί Νέγροι» και «Έγκλημα στο Οριάν Εξπρές».
Υπάρχουν έξυπνα χιουμοριστικά ευρήματα (το κουδούνι-ουρλιαχτό) και οι περισσότεροι χαρακτήρες διαθέτουν μια αυθεντική τρέλα που σπάνια συναντάται σε σημερινές κωμωδίες. Αποτελεσματικότατη κωμικά είναι δε η προσπάθεια επικοινωνίας μεταξύ του τυφλού μπάτλερ και της κωφάλαλης μάγειρας! Παρά όμως τις καλές προθέσεις, την αρκετή έμπνευση και το κέφι που κρύβονται μέσα σε αυτήν την αναμφίβολα ενδιαφέρουσα κωμωδία μυστηρίου και παρά το tagline που μας προειδοποιεί ότι μπορεί να πεθάνουμε γελώντας, το γέλιο που το φιλμ βγάζει εντέλει είναι ανεπαρκές. Μάλλον θα χρειαζόταν ένα πιο εμφανές κωμικό σκηνοθετικό άγγιγμα, καθώς, αν το καλοσκεφτείς, τα περισσότερα αστεία βασίζονται ως επί το πλείστον στο σενάριο και τους διαλόγους. Ενισχύονται μεν αδιαμφισβήτητα από την κωμική δύναμη των πρωταγωνιστών, αλλά από τη σκηνοθεσία λείπει το κατάλληλο τάιμινγκ που θα τα έκανε ξεκαρδιστικά. Χιουμοριστική κορύφωση δεν υπάρχει, αντιθέτως τα κωμικά γκαγκ μειώνονται, για να φτάσουμε σε ένα μάλλον αδιάφορο φινάλε ψιλοαπογοητευτικής φάρσας, αν κι εντέλει παίζει σημαντικά ουσιώδη ρόλο η αυτο-αναφορική παρουσία του ίδιου του Truman Capote στο καστ. Περιέργως, πάντως, το ενδιαφέρον διατηρείται και χάρη στο μυστήριο, που παραμένει απρόσμενα ζωντανό μέχρι το τέλος.
Σίγουρα ενδιαφέρουσα και διασκεδαστικότατη, αυτή η αυτο-αναφορική και σινεφιλική σάτιρα με τον παιχνιδιάρικο τίτλο «δολοφονία μέσω θανάτου» δεν αφήνει αδιάφορους τους φαν της Agatha Christie και των κινηματογραφικών ντετέκτιβ, σαφώς όμως έχει χάσει μια ιδανική ευκαιρία για ένα πολύ πιο αστείο και, ίσως, αξέχαστο αποτέλεσμα.
Βαθμολογία:
Γκαλερι φωτογραφιων
