Βαϊάνα
- Moana
- 2016
- ΗΠΑ
- Αγγλικά
- Κινούμενα Σχέδια, Κωμωδία, Μιούζικαλ, Οικογενειακή, Περιπέτεια, Φαντασίας
- 22 Δεκεμβρίου 2016
Στην αρχαία Ωκεανία του Νότιου Ειρηνικού, η νεαρή Μοάνα Γουαϊλκίκι, μοναχοκόρη του αρχηγού μιας μακράς γενιάς ναυτικών, σαλπάρει για την αναζήτηση ενός μυθικού νησιού. Κατά τη διάρκεια του δύσκολου ταξιδιού της, βρίσκει τον κατάλληλο σύμμαχο στο πρόσωπο ενός ημίθεου, του Μαουΐ.
Σκηνοθεσία:
Ron Clements
John Musker
Don Hall (βοηθητικός)
Chris Williams (βοηθητικός)
Κύριοι Ρόλοι:
Auli’i Cravalho … Moana (φωνή)
Dwayne Johnson … Maui (φωνή)
Rachel House … γιαγιά Tala (φωνή)
Temuera Morrison … αρχηγός Tui (φωνή)
Jemaine Clement … Tamatoa (φωνή)
Nicole Scherzinger … Sina (φωνή)
Alan Tudyk … Heihei (φωνή)
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Jared Bush
Στόρι: Ron Clements, John Musker, Chris Williams, Don Hall, Pamela Ribon, Aaron Kandell, Jordan Kandell
Παραγωγή: Osnat Shurer
Μουσική: Mark Mancina
Μοντάζ: Jeff Draheim
Σκηνικά: Ian Gooding
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Moana
- Ελληνικός Τίτλος: Βαϊάνα
Άμεσοι Σύνδεσμοι
- Βαϊάνα 2 (2024)
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ κινουμένων σχεδίων και τραγουδιού (How Far I’ll Go).
- Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα κινουμένων σχεδίων και τραγουδιού (How Far I’ll Go).
- Υποψήφιο για Bafta κινουμένων σχεδίων.
Παραλειπόμενα
- Τεχνική: Computer-animated (ψηφιακό)
- Η ταινία βγήκε και τρισδιάστατη.
- Η πρώτη ταινία του χρυσού δίδυμου της σύγχρονης Disney, Clements και Musker, που είναι εκατό τοις εκατό ψηφιακή. Ένας από τους λόγους ήταν ο περιβάλλοντας χώρος, κυρίως ο ωκεανός, που θα ήταν κατώτερος σχεδιαστικά αν γίνονταν με παραδοσιακό σχέδιο. Το ίδιο ίσχυε και για τα παραδοσιακά πρόσωπα του Νότιου Ειρηνικού.
- Αρχικά, η φωνή της Μοάνα προορίζονταν για την Dinah Jane Hansen, αστέρι της ποπ και μέλος του γκρουπ Fifth Harmony. Επιλέχτηκε όμως να δοθεί σε κάποια με πιο άμεση καταγωγή από νησί του Ειρηνικού. Αυτή η αναζήτηση έφερε ως πρωταγωνίστρια την Auli’i Cravalho, που δεν είχε πρότερη εμπειρία από κινηματογράφο. Σύμφωνα με την υπεύθυνη για το κάστινγκ, τη Rachel W. Sutton, η νεαρή ήταν η τελευταία από τις εκατοντάδες που πέρασαν από την οντισιόν.
- Το μεγαλύτερο μέρος του καστ κατάγεται από νησιώτικα σημεία του Ειρηνικού.
- Ακόμα κι αν είναι φωνητικός, αυτός ήταν ο πρώτος ουσιαστικός ρόλος της Nicole Scherzinger (μέλος του διάσημου γκρουπ των The Pussycat Dolls) στο σινεμά. Οι προηγούμενες συμμετοχές της ήταν είτε ως γκεστ-σταρ είτε ως ο εαυτός της.
- Στην Ιταλία, η ταινία ονομάζεται Oceania και η ηρωίδα Vaiana. Ο λόγος είναι για να αποφευχθεί η συνωνυμία με τη διάσημη ντόπια πορνοστάρ Moana Pozzi.
- Το κόστος έφτασε στα 175 εκατομμύρια δολάρια, αλλά τα έσοδα στα 645.
- Η δημοτικότητα που παρατηρήθηκε πάνω στην ηρωίδα, οδήγησε το τηλεοπτικό τμήμα της Disney στο να ανακοινώσει και μια τηλεοπτική σειρά για το Disney+.
- Και στα ελληνικά, με τους: Μαρίνα Σάττι (ενήλικη Βαϊάνα), Ζωή Μουρλά (μικρή Βαϊάνα), Μιχάλης Κουινέλης (Μάουι), Βίνα Παπαδοπούλου (γιαγιά Τάλα), Δημήτρης Πάκσογλου (αρχηγός Τουί), Βάσια Ζαχαροπούλου (Σίνα), Γιώργος Ζαχαρόπουλος (Ταματόα), Στέλιος Ψαρουδάκης (χωρικός), Χαρά Ζησιμάτου (χωρικός), Χρήστος Συριώτης (χωρικός/ψαράς), Κάρολος Χρηστίδης, Αλέξανδρος Λουζιώτης, Ινώ Στεφανή, Βασίλης Αξιώτης, Νεκτάριος Γεωργιάδης, Αποστόλης Ψυχράμης, Αθανασία Αχλαδιώτου, Βιργινία Φραγκουλατζή, Ερασμία Μαρκίδη, Ευγενιά Λιάκου, Ελένη Ποζατζίδου, Στρατής Μουρλάς, Ανδρέας Ρήγας, Ηρακλής Λεβαντής. Σκηνοθετική επιμέλεια: Μαρία Πλακίδη. Μετάφραση: Ελένη Κουβοπούλου.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Η επιτυχία του φιλμ είναι το How Far I’ll Go. Στην ταινία ακούγεται από την Auliʻi Cravalho, αλλά σε σινγκλ είναι με τη φωνή της Alessia Cara. Σε σινγκλ βγήκε και το You’re Welcome, πρώτα με την ορίτζιναλ φωνή του Dwayne Johnson, και ύστερα με αυτήν του Jordan Fisher.
- Το σάουντρακ έφτασε στο νούμερο 2 του αμερικανικού Billboard, και στο νούμερο 7 της Βρετανίας.
- Τα τραγούδια είναι συνθέσεις (και σε στοίχους) των Opetaia Foa’i, Lin-Manuel Miranda και Mark Mancina.
Κριτικός: Πάνος Αχτσιόγλου
Έκδοση Κειμένου: 7/12/2016
Όταν ψάχνεις να βρεις ποιος πραγματικά είσαι, κοιτάς πάντοτε προς αυτά που αγαπάς περισσότερο, αυτά που «φωνάζουν» βαθιά από μέσα σου. Καθώς η νεαρή Βαϊάνα, κόρη του αρχηγού ενός κατάφυτου νησιού του Νότιου Ειρηνικού, αναζητά τον εαυτό της στην αντανάκλαση του ασάλευτου ωκεανού, βαμμένου με όλη την παλέτα των χρωμάτων, για μια στιγμή το συμπαθητικό νέο animation της Ντίσνεϊ αντικατοπτρίζει τον πολιτιστικό του πλούτο, αφήνοντας ανεπαίσθητα να εννοηθεί ότι η καταγωγή δεν συνδέεται απαραίτητα με μία συγκεκριμένη γεωγραφική θέση. Η καλοδεχούμενη προσπάθεια των στούντιο να μεταδώσουν ψήγματα λαϊκής σοφίας μέσω των ψηφιακών χαρακτήρων τους, συναντά το σύνηθες θεματικό επίκεντρο του μεγάλου ταξιδιού της ενηλικίωσης και μαζί σχηματίζουν το πλαίσιο μιας περιπέτειας στολισμένης με αποχρώσεις του γαλάζιου, του ζεστού ροζ και του πράσινου. Συνεχίζοντας τη γνωστή πετυχημένη συνταγή και χωρίς να καινοτομεί ιδιαίτερα, το φιλμ των δημιουργών των κλασικών πια «Μικρή Γοργόνα» και «Αλαντίν» αφηγείται την εμπνευσμένη από την πολυνησιακή κουλτούρα ιστορία μιας νεαρής ιθαγενούς που βλέποντας ότι η γαληνή της μικρής κοινωνίας του χωριού της διαταράσσεται από μια οικολογική καταστροφή, αποφασίζει να αψηφήσει τις εντολές του αρχηγού πάτερα της, να βγει πέρα από τον κοραλλιογενή ύφαλο και να βρει τον ανεύθυνο, μεγαλομανή ημίθεο-αιτία του κακού, μαζί με τον οποίο θα προσπαθήσει να αντιστρέψει την κατάρα δίνοντας τέλος στα βάσανα του λαού της.
Υποδηλώνοντας έμμεσα την επιστροφή του πίσω στις παραδοσιακές ρίζες του δισδιάστατου και ζωγραφισμένου στο χέρι animation της κερδοφόρου εταιρίας, η οποία παρεμπιπτόντως φαίνεται να κερδίζει μεγαλύτερη αφηγηματική στιβαρότητα ύστερα από την σύζευξή της με την Pixar, το οπτικά πανέμορφο οικογενειακό μιούζικαλ με το ισχυρά ρομαντικοποιημένο αλλά πάντα πιασάρικο σάουντρακ, αποδεικνύει για ακόμη μία φορά ότι πάνω απ` όλα σέβεται τις συμβάσεις που το έχουν γιγαντώσει μέσα στα χρόνια. Παρότι σε στιγμές μοιάζει να σαρκάζεται ελαφρά πάνω στην ίδια του τη φόρμα, δεν χωράει αμφιβολία ότι η ατίθαση και πιο γήινων διαστάσεων Βαϊάνα (voice-acting της πρωτοεμφανιζόμενης χαβανέζας ηθοποιού Αουλιί Κραβάλιο) είναι με κάθε επισημότητα η νέα πριγκίπισσα και ταυτόχρονα νέο εμπορικό προϊόν της Ντίσνεϊ. Εξάλλου, όπως νευρικά συμπεραίνει ο πελώριος (όμοιος με νεοζηλανδό παίκτη του ράγκμπι) συμπρωταγωνιστής της που ακούει στο όνομα Μάουι και στον οποίο δανείζει αποδοτικά τη φωνή του ο πρώην παλαιστής με καταγωγή από τη Σαμόα Ντουέιν Τζόνσον: «φοράς φόρεμα και έχεις για σύντροφο ένα ζώο. Είσαι πριγκίπισσα!» Ο ρόλος του, κυμαινόμενος από την προστατευτική πατρική φιγούρα στον αντιπαθητικά φαντασμένο συγκάτοικο, αν και βρίθει από κλισέ (η σιλουέτα του μάλιστα κατηγορήθηκε ανοιχτά από πολλούς ως κακό φυλετικό στερεότυπο), αποδεικνύεται ευχάριστα υποβοηθητικός, με ατραξιόν να αποτελεί το απίστευτα «κινητικό» τατουάζ του τεράστιου κορμιού του, το οποίο σε άπταιστη παντομίμα φανερώνει τα τρυφερά, αλλά βαθιά πληγωμένα του συναισθήματα.
Το μεγάλο ταξίδι προς την αυτοπραγμάτωση, σχεδιασμένο με εξαιρετική λεπτομέρεια κι οπτική μεγαλοπρέπεια, η οποία καθρεφτίζεται κυρίως στο ψηφιακά πιο ανάγλυφο υγρό στοιχείο που έχει κατασκευαστεί ποτέ για καρτούν, εμφανίζεται τελικά αποτελεσματικά διασκεδαστικό, ικανοποιώντας απόλυτα τους μικρούς του θεατές και αφήνοντας στους μεγαλύτερους μια γλυκιά (ψευδ)αίσθηση νοσταλγίας για τότε που νόμιζες ότι όλα είναι πιθανά. Ότι έφτανε μόνο η θέληση για να μπορέσεις να μετακινήσεις βουνά, ή ακόμη καλύτερα, να κάνεις τα βουνά να ανθίσουν. Κρατώντας το ευχάριστα ευπρόσδεκτο και φρέσκο πολιτιστικό υπόβαθρο του φιλμ, αλλά απορρίπτοντας την όχι και τόσο φρέσκια ιστορία κι αφήγηση (ιδίως αν αναλογιστείς την έκπληξη του «Ζωούπολη», που ανέμειξε αυθεντική διασκέδαση με μικρά μαθήματα φυλετικής πολιτικής), καταλήγεις ότι το «Βαϊάνα» -το οποίο στην Αμερική προβάλλεται ως «Μοάνα»- είναι ένα φιλμ που χωρίζει στα δύο τη διαφορά του ανάμεσα στη μυθολογία και την εμπορευσιμότητα, εντοπίζοντας στα οικεία του μοτίβα και το τετριμμένο του νόημα, την πρώτη επαφή ενός εξερευνητή με το πεπρωμένο του. Ίσως αυτό (και με μεγάλη δόση καλοπροαίρετου συλλογισμού) να είναι και το υπόρρητο, συμβολικό μήνυμα του φιλμ προς όλους εκείνους που για χίλιους δυο λόγους ξεριζώνονται, ψάχνοντας νέους τόπους και νέα καταφύγια, προσπαθώντας ταυτόχρονα να κατευνάσουν τους μανιασμένους θεούς του πολέμου και της καταστροφής που εξοργίστηκαν απέναντί τους, χωρίς τελικά κάνεις να ξέρει γιατί.
Βαθμολογία: