Λέοντες αντί Αμνών (2007)

ΣΥΝΟΨΗ

Στο Αφγανιστάν αναπτύσσεται μια νέα αισιόδοξη πολεμική επιχείρηση των Αμερικανών, με στόχο την κατάκτηση σημαντικών υψωμάτων. Στο γραφείο του ρεπουμπλικάνου γερουσιαστή Τζάσπερ Ίρβινγκ είναι καλεσμένη η έγκριτη δημοσιογράφος Τζανίν Ροθ, ώστε να πάρει αποκλειστική συνέντευξη από τον γερουσιαστή πάνω στο θέμα. Στο γραφείο του καθηγητή πολιτικών επιστημών, Στίβεν Μάλεϊ, ανοίγεται μια μεγάλη συζήτηση μεταξύ αυτού και ενός μαθητή του, που ενώ είχε αφήσει μεγάλες υποσχέσεις, η απόδοση του έχει πέσει κατά πολύ. Σημείο αναφοράς η κατάταξη στον στρατό δύο παλαιοτέρων μαθητών, που τώρα κινδυνεύουν στην πολεμική επιχείρηση του Αφγανιστάν.

Σκηνοθεσία:

Robert Redford

Κύριοι Ρόλοι:

Robert Redford … καθηγητής Stephen Malley

Meryl Streep … Janine Roth

Tom Cruise … γερουσιαστής Jasper Irving

Michael Pena … Ernest Rodriguez

Andrew Garfield … Todd Hayes

Derek Luke … Arian Finch

Peter Berg … αντισυνταγματάρχης Falco

Kevin Dunn … Howard

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Matthew Michael Carnahan

Παραγωγή: Matthew Michael Carnahan, Tracy Falco, Andrew Hauptman, Robert Redford

Μουσική: Mark Isham

Φωτογραφία: Philippe Rousselot

Μοντάζ: Joe Hutshing

Σκηνικά: Jan Roelfs

Κοστούμια: Mary Zophres

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Μέτρια.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: Lions for Lambs
Ελληνικός Τίτλος: Λέοντες αντί Αμνών

Παραλειπόμενα

Πρώτη συνεργασία της εταιρίας του Tom Cruise και της Paula Wagner, της Cruise/Wagner Productions, με τη United Artists, κι ενώ είχε ολοκληρωθεί αυτή με την Paramount Pictures.
Ο Matthew Michael Carnahan εμπνεύστηκε να γράψει το σενάριο όταν κατά το ζάπινγκ, αναζητώντας έναν αγώνα ποδοσφαίρου, είδε μια είδηση που έλεγε πως 5 αμερικανοί στρατιώτες στο Ιράκ βρήκαν τραγικό θάνατο σε ποτάμι μετά από ανατροπή του οχήματος τους. Θεωρώντας ότι κάποιος έπρεπε να κάνει κάτι πάνω σε αυτό, σκέφτηκε αρχικά να το γράψει ως θεατρικό, αλλά επειδή χρειάζονταν και στιγμιότυπα επί του πεδίου μάχης, αποφάσισε να γίνει σενάριο. Το κείμενο αυτό βρέθηκε στα χέρια του Redford, που έδειξε άμεσο ενδιαφέρον, μια και είδε σε αυτό μια “ψυχαγωγική ταινία που μπορεί να σε βάλει να σκεφτείς”.
Ο τίτλος προέρχεται από μια διάσημη φράση γερμανού αξιωματικού από τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που παρατήρησε τη γενναιότητα των βρετανών στρατιωτών αλλά και τη αντίστοιχη βαναυσότητα των διοικητών τους.
Η φωτογραφία του Tom Cruise ως δόκιμου αξιωματικού στο γραφείο του γερουσιαστή, είναι παρμένη από την ταινία Ταπς, η Σάλπιγγα της Ανταρσίας (1981), μία από τις πρώτες του αμερικανού σταρ.

ΚΡΙΤΙΚΗ

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 7/11/2007

Τον αγαπήσαμε σαν ηθοποιό, αλλά εδώ και πολλά χρόνια το πρώτο μέλημα του Robert Redford είναι να τον επανεκτιμήσουμε σαν δημιουργό. Μετά το οσκαρικό του ντεμπούτο, Συνηθισμένοι Άνθρωποι (1980), και δύο αρκετά καλές ταινίες (Μιλάγκρο, Το Ποτάμι Κυλά Ανάμεσα μας), ήρθε το απόγειο του με το Κουίζ Σόου (1994) και έπειτα επέστρεψε σε κατώτερες ταινίες, όπως ο Γητευτής των Αλόγων και κυρίως, Ο Θρύλος του Μπάγκερ Βανς. Τίποτα, όμως, δεν προμήνυε την ελεύθερη πτώση του Λέοντες αντί Αμνών.

Οι αριστερές απόψεις του Redford είναι γνωστές, μαζί και η αγάπη του για την ανεξάρτητη δημιουργία (ιδρυτής του Sundance), όπως είναι και υπέρμαχος της οικολογίας. Βάζοντας, λοιπόν, ένας τέτοιος «πλούσιος» άνθρωπος ένα πολιτικό ζήτημα επί τάπητος για πρώτη φορά, είναι λογικό να περιμέναμε πολλά πράγματα. Το θέμα του πόλεμου των ΗΠΑ στα μακρινά εδάφη της Μέσης Ανατολής είναι το ιδανικό τοπίο αντιπαράθεσης για τον μέσο παγκόσμιο πολίτη και ένα κεντρί για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Η ταινία μάς κάνει τη χάρη να είναι, σχεδόν τελείως, αποφορτισμένη από δράση, και διαδραματίζεται σε δύο γραφεία, που ανοίγονται, θεματικά, δύο πολύ ενδιαφέρουσες συζητήσεις. Αντί όμως για τον άνθρωπο Redford, έχουμε τον δημοκράτη Redford και την ανοιχτή του αντιπαράθεση με το στρατόπεδο των ρεπουμπλικάνων. Κάτι σαν debate ανάμεσα σε αυτούς που υποστηρίζουν τις θέσεις Bush και αυτούς που θέλουν το τέλος του πολέμου. Πέρα από μια σοφή φράση, δια στόματος Meryl Streep, «έχουν περάσει 6 χρόνια και ακόμα συζητάτε πώς θα νικήσετε, ενώ ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος κερδήθηκε σε 5…», όσα ακούμε είναι είτε πράγματα που έχουμε ακούσει στις ειδήσεις, είτε κάποια που τα έχουμε σκεφτεί μόνοι μας ήδη, είτε, κυρίως, φράσεις που δεν συνθέτουν θέση, αλλά άποψη. Ο οποιοσδήποτε μπορεί να ακούσει οτιδήποτε διαλέγει (τα λόγια του ρεπουμπλικάνου γερουσιαστή συνθέτουν και αυτά μια λογική βάση) και το αποτέλεσμα είναι ο θεατής να φεύγει από την αίθουσα χωρίς να έχει αδράξει, επί της ουσίας, τίποτα.

Σε αυτό το σπονδυλωτό δράμα, η παρουσία των τριών μέγα-σταρ (Redford, Cruise, Streep) καταλήγει να είναι η βασική ατραξιόν. Από τους τρεις ξεχωρίζει η Streep, που έχει κάποιες στιγμές ξεσπάσματος, ενώ από τους άλλους δύο παίρνουμε αυτά που ξέρουμε, αφού ερμηνεύουν στρατευμένα.

Εν κατακλείδι, σε μια ταινία διαλόγου (έστω και με κάποιες παρεμβολές δράσης) περιμένεις, το λιγότερο, να αποκομίσεις κάποια θέση, κάποια ουσία. Αντί αυτού, ο Redford καταλήγει σε ένα ανοιχτό και μακρόσυρτο debate, στο οποίο, όπως και στα debate που έχουμε συνηθίσει, ο καθένας ακούει αυτό που θέλει και δεν βγαίνει κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα. Οι τρεις ιστορίες είναι άνισες, και ενώ δένουν νοηματικά, δεν δένουν δραματουργικά, συνθέτοντας μια χασμωδία που εύκολα μπορείς να βαρεθείς. Οι τρεις μεγάλοι σταρ αρκούνται στην εμφάνιση και δεν περνούν στην ερμηνεία, πέρα ίσως της Meryl Streep και κάποιων στιγμών της. Πέρα από όλα αυτά, το θέμα είναι κυρίως αμερικανικού ενδιαφέροντος και μάλιστα του μέσου ψηφοφόρου, και επιπροσθέτως εφήμερο, όσο και το ακριβές σημείο του πολέμου που αναφέρεται. Δεν θα μας κάνει να χάσουμε την ιδέα που είχαμε για τον Robert Redford, αλλά είναι σαφώς μια άστοχη πολιτικά και μη ταινία.

Βαθμολογία: