Στα 40 της, η Λέιλα έχει περάσει όλη της τη ζωή φροντίζοντας τους γονείς και τα τέσσερα αδέλφια της. Ενώ έχουν απεγνωσμένη ανάγκη από οικονομική υποστήριξη, η Λέιλα καταστρώνει ένα σχέδιο για να σώσει την οικογένεια από τη φτώχεια, για να ανακαλύψει όμως ότι ο πατέρας τους κρύβει έναν οικογενειακό θησαυρό. Αυτή η αποκάλυψη θα φέρει χάος στην ήδη εύθραυστη δυναμική της οικογένειας και οι πράξεις κάθε μέλους θα τους οδηγήσουν σταδιακά ένα βήμα πιο κοντά στην καταστροφή.
Σκηνοθεσία:
Saeed Roustayi
Κύριοι Ρόλοι:
Taraneh Alidoosti … Leila Jourablou
Navid Mohammadzadeh … Alireza Jourablou
Payman Maadi … Manouchehr Jourablou
Saeed Poursamimi … Esmail Jourablou
Mohammad Ali Mohammadi … Farhad Jourablou
Farhad Aslani … Parviz Jourablou
Nayereh Farahani … η μητέρα
Mehdi Hosseinina … Bayram
Hossein Norouzi … Mohammed Hossein
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Saeed Roustayi
Παραγωγή: Javad Noruzbegi, Saeed Roustayi
Μουσική: Ramin Kousha
Φωτογραφία: Hooman Behmanesh
Μοντάζ: Bahram Dehghani
Σκηνικά: Mohsen Nasrollahi
Κοστούμια: Aylar Behzadi
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Baradaran-e Leila
- Ελληνικός Τίτλος: Η Λέιλα και τα Αδέρφια της
- Διεθνής Τίτλος: Leila’s Brothers
Κύριες Διακρίσεις
- Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Κανών. Βραβείο FIPRESCI.
Παραλειπόμενα
- Η ταινία κέρδισε τις υψηλότερες κριτικές περγαμηνές περί της ποιότητας της, αλλά σημαδεύτηκε εντέλει από σκάνδαλα. Αρχικά, κι ενώ τα γυρίσματα είχαν ολοκληρωθεί, οι Saeed Poursamimi και Farhad Aslani κατηγορήθηκαν ότι επιτέθηκαν σεξουαλικά στις συνάδελφους τους, Katayoun Riahi και Somayyeh Mirshamsi. Ο Farhad Aslani ακολούθως κατηγορήθηκε ευθέως κι από τη βοηθό σκηνοθέτη Somayyeh Mirshamsi. Η άμεση απάντηση ήρθε από την πρωταγωνίστρια Taraneh Alidoosti, που δήλωσε πως το καστ δεν θα σταθεί στο πλάι των κατηγορούμενων στις Κάνες. Ο Aslani δεν ταξίδεψε καθόλου στη Γαλλία, με την Katayoun Riahi να αποκαλύπτει ότι η επίθεση εναντίον της είχε συμβεί πριν 25 χρόνια. Δεν άργησε να εμφανιστεί και ακόμα μία παρόμοια καταγγελία για το ίδιο πρόσωπο, αυτή τη φορά από την αποσυρμένη ηθοποιό Ladan Tabatabaei. Η ιρανική κυβέρνηση δεν είχε κάποια απάντηση σε αυτό, αλλά έθεσε με αυστηρότητα δύο άλλα θέματα. Ενοχλήθηκε από τα σχόλια του καστ στις Κάνες όσον όμως αφορούσαν αποκλειστικά την κυβέρνηση, ενώ εκδήλωσαν θυμό επειδή ο Navid Mohammadzadeh φίλησε τη σύζυγο του δημοσίως στο κόκκινο χαλί. Μέσα στις υπόλοιπες ημέρες, το υπουργείο πολιτισμού και ισλαμικής καθοδήγησης του Ιράν απαγόρευσε την προβολή της ταινίας στη χώρα, με την αιτιολογία ότι δεν είχε πάρει άδεια από αυτούς για τη συμμετοχή της στις Κάνες.
Κριτικός: Φίλιππος Χατζίκος
Έκδοση Κειμένου: 22/3/2023
Τρία χρόνια μετά το «Just 6.5», ένα ντεμπούτο που έτυχε σημαντικής αναγνώρισης διεθνώς, ο Σαΐντ Ρουσταΐ επανέρχεται με ένα φιλμ το οποίο απομακρύνεται αισθητικά από τον κανόνα της ιρανικής φιλμογραφίας που διαπρέπει στα μεγάλα φεστιβάλ, παρότι θεματικά διαβαίνει γνωστά μονοπάτια. Η Λέιλα και η οικογένειά της λειτουργούν σαν καθρέφτης ενός έθνους σε βαθιά κρίση, ενός πληθυσμού που ζει στο περιθώριο της εδραιωμένης θεσμικής αδικίας και των απολυταρχικών αδιεξόδων. Μια ομάδα ανθρώπων έρμαιο των αυστηρών συντηρητικών παραδόσεων, της ταξικής ανισότητας και της σχεδόν μοιρολατρικής αδυναμίας της να εξιλεωθεί και να βρει στον ήλιο μοίρα.
Πολλά από τα μέλη της οικογένειας μοιάζουν σχηματικοί χαρακτήρες που υπάρχουν για να διευκολύνουν τις μονοσήμαντες αφηγηματικές ιδέες. Τουλάχιστον αυτή είναι η αρχική αίσθηση, η οποία στη συνέχεια εν μέρει αμβλύνεται, καθώς οι ανθρώπινες επιλογές αποκτούν τραγικές διαστάσεις εξαιτίας της αδυσώπητης παρέμβασης ενός πεπρωμένου που θέλει να τους καταδικάσει σε αιώνια μιζέρια. Κάθε τι που αγγίζει αυτή η οικογένεια, κάθε ελπίδα που πάει να διαφανεί στο ερεβώδες παρόν της, μετατρέπεται σε άμμο και γλιστράει από τα χέρια των ανθρώπων της, αφήνοντας πίσω του τον πόνο μίας ακόμα ματαίωσης που προστίθεται σε μια συλλογή απογοητεύσεων που μεγαλώνει απειλητικά.
Ο Ρουσταΐ επιχειρεί φιλόδοξα να εμπλουτίσει το λαϊκό δράμα της ταινίας του με κωμικά στοιχεία και να αναδείξει τον τραγέλαφο της ζωής υπό συνθήκες κοινωνικής κατάρρευσης. Δυστυχώς, η ίδια η χρήση του χιούμορ είναι μάλλον απογοητευτική, τα αστεία πρόχειρα και εύκολα, βεβιασμένα και ατυχή. Αντίστοιχα, βέβαια, η δραματική όψη της αφήγησης ζητά από εμάς να δεχθούμε μερικές εξόφθαλμες υπεραπλουστεύσεις που ανακύπτουν ανάμεσα σε θολές λεπτομέρειες της πλοκής και σχηματική χαρακτηρολογία. Πάντως, η κολοσσιαία διάρκεια της ταινίας δεν πρέπει να αποθαρρύνει: εάν κανείς συνδεθεί με τα όσα αφηγείται ο Ιρανός δημιουργός, κατά πάσα πιθανότητα θα διατηρήσει το ενδιαφέρον του και θα αναμένει την κατάληξη των περιπετειών αυτών των ανθρώπων που καταστρώνουν περίπλοκες πλεκτάνες προκειμένου να πιάσουν την καλή αλλά μοιάζουν να κυνηγούν διαρκώς την ουρά τους .
Υπάρχει κάτι το εγγενώς ελκυστικό στη «Λέιλα», κάτι που της δίνει ώθηση να συνεχίσει να σκαλίζει ανάμεσα στα καταστροφικά έργα των χαρακτήρων της και αυτό είναι, κατά βάση, η ίδια η Λέιλα. Η χαρακτήρας που πλάθει η Ταρανέ Αλιντουστί, γεμάτη σφρίγος, θυμό και αληθινή ένταση, με βλέμμα ταυτόχρονα ραγισμένο και σπινθηροβόλο, είναι ο συναισθηματικός στυλοβάτης του έργου, αναγκασμένη να κρατάει τα χαλινάρια μιας παραπαίουσας οικογένειας και να παλεύει πάντα στις σκιές για να τακτοποιήσει τις ρημαγμένες ζωές όλων όσων την περιβάλλουν και να τους επιτρέψει να σηκώσουν κεφάλι. Έρχεται αντιμέτωπη με την καταστροφική εσωστρέφεια, την οπισθοδρομικότητα, την αβελτηρία των αδερφών της που μαλώνουν σαν κοκκόρια, την εγκληματική πρόταξη της αξιοπρέπειας έναντι της ρήξης με σκεβρωμένες πατριαρχικής αντιλήψεις και θυσιάζει εν γνώσει της κάθε πιθανότητα δικής της απαλλαγής από τα οικογενειακά δεινά για να βρει λύσεις για εκείνους που αγαπά. Μια φιγούρα τραγική όσο και σθεναρή, συναισθηματική μα και προικισμένη με αξιοζήλευτη αποφασιστικότητα.
Η μεγαλύτερη ένσταση απέναντι στην ταινία του μόλις τριαντατετράχρονου ιρανού δημιουργού αφορά την αξιοποίηση των αφηγηματικών του μέσων. Ο Ρουσταΐ αναγκάζει τους χαρακτήρες του να μιλάνε ακατάπαυστα, να ωρύονται, να φωνάζουν σε εξωφρενικούς τόνους και να επεξηγούν τα πάντα, ενώ η αφήγησή του βρίσκει τις καλύτερες στιγμές της όταν οι πάντες σιωπούν, αφήνοντας αντιφάσεις και πλάνες να γεμίσουν τον χώρο. Η ζημιά που υφίσταται το έργο του από την κατάχρηση του φρενήρους διαλόγου είναι σημαντική, αφού τα θέματα που εξερευνά αξιώνουν σαφώς μεγαλύτερη λεπτότητα στην προσέγγισή τους. Ας ελπίσουμε να τη δούμε στο μέλλον από τον νεαρό δημιουργό.
Βαθμολογία:
Γκαλερι φωτογραφιων
