Γκοντάρ, Αγάπη μου.

Κριτικός: Πάρις Μνηματίδης

Έκδοση Κειμένου: 5/6/2018

Ευτυχώς εδώ δεν έχουμε ακόμη μια περίπτωση τυπικής βιογραφίας με στρογγύλεμα καταστάσεων και προσώπων, στεγνή περιγραφική ματιά και διάθεση αγιοποίησης. Ο Michel Hazanavicius, αν και απέχει σίγουρα αρκετά από το να χαρακτηριστεί πραγματικός δημιουργός, έχει δείξει με τις περισσότερες από τις προηγούμενες δουλειές του, ακόμη κι αν δεν έχει δώσει προς το παρόν μια μεγάλη ταινία, μια ευλυγισία στο ύφος του και μια ικανότητα να μιμείται άψογα κανόνες παλιότερων κινηματογραφικών στυλ (αυτό της κατασκοπικής περιπέτειας στο “OSS 117: Le Caire, Nid d`Espions” και στο σίκουελ που ακολούθησε κι εκείνο της βωβής σλάπστικ κωμωδίας στο “The Artist”), καθιστώντας ταυτόχρονα τους μανιερισμούς που υιοθετεί αναπόσπαστο κομμάτι της αφήγησής του.

Έτσι γίνεται κι εδώ: ο βραβευμένος με Όσκαρ σκηνοθέτης χρησιμοποιεί παιχνιδιάρικα γκονταρικές τεχνικές με τον τρόπο που θα το έκανε ένας νεαρός σε ηλικία και κεφάτος σπουδαστής κινηματογράφου, αποτίοντας φόρο τιμής στον πιονέρο του Νέου Κύματος, επιτυγχάνοντας όμως παράλληλα και κάτι άλλο εξίσου σημαντικό, να τοποθετήσει το θεατή πράγματι εντός του αισθητικού πλαισίου και της νοοτροπίας της εποχής στην οποία διαδραματίζεται το φιλμ, κάτι που δεν θα γινόταν με μια ακαδημαϊκή προσέγγιση που τυπικά αναπαριστά μια παλιότερη χρονικά περίοδο, όμως επί της ουσίας τοποθετείται με όρους του σήμερα γύρω από τη θεματολογία του, οδηγώντας έτσι σε έναν αναχρονισμό που αποστασιοποιεί το κοινό αντί να το εντάξει στο τότε που εκτυλίσσονται τα δρώμενα (ένα τρανταχτό παράδειγμα, παρά το θετικό ποιοτικό πρόσημο, αποτελεί το “The Imitation Game”).

Ένα από τα δυνατά χαρτιά του “Le Redoutable” είναι η σαρδόνια ενσάρκωση του τότε τρομερού παιδιού του γαλλικού σινεμά από το Louis Garrel, που είναι όσο σαρκαστική πρέπει (αν κι ενίοτε φλερτάρει με την καρικατούρα), εμπεριέχει όμως και μια υπόγεια μελαγχολία και πικρία χτίζοντας έτσι ένα ολοκληρωμένο πορτραίτο που έχει εκτόπισμα κόντρα στο χολιγουντιανό σκεπτικό της έννοιας αυτής. Ωστόσο επειδή η εστίαση γίνεται όπως είναι άλλωστε και λογικό στο πρόσωπό του, αυτό υπονομεύει την υπόσταση της Anne Wiazemsky μέσω της Stacy Martin (η οποία είναι ελαφρώς αδύναμη κι ερμηνευτικά) στο σενάριο που καταλήγει να λειτουργεί σχεδόν διακοσμητικά όσο κι αν σε κάποια στιγμιότυπα διαφαίνονται καθαρά κάποιες πτυχές του χαρακτήρα της, με αποτέλεσμα και η μελέτη της σχέσης του ζευγαριού να γέρνει υπερβολικά προς τη μία πλευρά. Όσον αφορά την ατμόσφαιρα, γενικότερα επικρατεί μια ελαφρότητα η οποία ωστόσο δεν υπονομεύει τη βαρύτητα των πραγματικών δρώμενων που εξιστορούνται, ίσα ίσα που το χιούμορ και η πολιτική συνειδητοποίηση συνυπάρχουν αρμονικά και σιγοντάρονται μεταξύ τους.

Αλλού διαπράττονται σφάλματα, με κυριότερο το ότι η τάση απομυθοποίησης γύρω από το πρόσωπο του Godard ως ανθρώπου πολύ εύκολα μπορεί να παρεξηγηθεί ως γενική απαξίωση για την ιδεολογία που εκπροσωπεί, κάτι που δεν ισχύει αν ληφθεί υπόψιν και η καίρια σκηνή της αποδοκιμασίας στο αμφιθέατρο, ο σκηνοθέτης όμως δε δίνει αρκετό χρόνο σε άλλες φωνές να μιλήσουν επαρκώς και να αρθρώσουν λόγο προκειμένου να ξεκαθαριστεί καλύτερα η τοποθέτησή του απέναντι στα γεγονότα του Μάη του ’68. Υπάρχει επίσης διάχυτη μια τάση εξυπνακισμού ως προς την ετεροαναφορικότητα στα τρικ του σπουδαίου γάλλου κινηματογραφιστή που φαίνεται κυρίως από το πόσο συχνά καταφεύγει σε αυτήν ο Hazanavicius. Στα σημεία πάντως το στοίχημα κερδίζεται.

Πρόκειται για ένα φιλμ που «μυρίζει» φρεσκάδα κι εκπέμπει μια σπιρτάδα καθαρά γαλλικής κοπής. Το χιούμορ είναι εύστοχο και σε συγκεκριμένες στιγμές μέχρι και καυστικό, η σκηνοθεσία είναι γουστόζικη και με άποψη, ενώ σε τεχνικό επίπεδο η κατασκευή είναι σίγουρα αρτιότατη. Η ταινία δεν παίρνει στα σοβαρά τον εαυτό της και αυτό λειτουργεί αμφίδρομα: από τη μία την ξεχωρίζει από το σωρό των κλισέ της κατηγορίας «βασισμένο σε αληθινή ιστορία», από την άλλη της στερείται η δυνατότητα για μεγαλύτερο βάθος και μια πιο ουσιαστική ματιά απέναντι στην ιστορική περίοδο την οποία αναπαριστά. Παρά τις επιμέρους ενστάσεις, πρόκειται αδιαμφισβήτητα για μια ευχάριστη έκπληξη.

Βαθμολογία: