Ο Κόκκινος Κύκλος

Την ημέρα που θα βρεθεί εκτός φυλακής μετά από 5 χρόνια κάθειρξης, ο εξπέρ κλέφτης Κόρεϊ δέχεται πρόταση για μια ληστεία κοσμημάτων από έναν σωφρονιστικό υπάλληλο. Εκείνος όμως προτιμά να αναζητήσει το πρώην αφεντικό του, τον Ρίκο, και κλέβει χρήματα από αυτόν. Η απάντηση του Ρίκο είναι να στείλει δύο γκάνγκστερ στο κατόπι του, ώστε να τον βρουν και να επιστρέψουν τα χρήματα. Την ίδια ώρα, ένας άλλος κακοποιός, ο Βόγκελ, μεταφέρεται με τρένο υπό την επίβλεψη του επιθεωρητή Ματέι, αλλά καταφέρνει να δραπετεύσει. Κι ενώ ο Κόρεϊ ταξιδεύει από τη Μασσαλία για το Παρίσι, στο αμάξι βρίσκεται κρυμμένος ο Βόγκελ. Οι γκάνγκστερ εντοπίζουν το αυτοκίνητο, παίρνουν πίσω τα χρήματα, αλλά ο Βόγκελ σώζει τη ζωή του Κόρεϊ. Τώρα, οι δυο τους μαζί με τον πρώην ντετέκτιβ Γιάνσεν θα αναλάβουν τη ληστεία των κοσμημάτων, κι ενώ ο Ρίκο ακόμα αποζητά εκδίκηση, ενώ ο επιθεωρητής Ματέι είναι ικανός ακόμα και να αψηφήσει τον νόμο για να κλείσει υπέρ του την υπόθεση. 

Σκηνοθεσία:

Jean-Pierre Melville

Κύριοι Ρόλοι:

Alain Delon … Corey

Bourvil … επιθεωρητής Francois Mattei

Gian Maria Volonte … Vogel

Yves Montand … Jansen

Andre Ekyan … Rico

Paul Crauchet … ο κλεπταποδόχος

Paul Amiot … αρχηγός αστυνομίας

Francois Perier … Santi

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Jean-Pierre Melville

Παραγωγή: Robert Dorfmann

Μουσική: Eric Demarsan

Φωτογραφία: Henri Decae

Μοντάζ: Marie-Sophie Dubus, Jean-Pierre Melville

Σκηνικά: Theobald Meurisse

Κοστούμια: Colette Baudot

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.

Τίτλοι

• Αυθεντικός Τίτλος: Le Cercle Rouge
• Ελληνικός Τίτλος: Ο Κόκκινος Κύκλος
• Διεθνής Εναλλακτικός Τίτλος: The Red Circle
• Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Σκληρός και Ακαταμάχητος [επανέκδοσης]
• Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Επιχείρηση: Κόκκινος Κύκλος [επανέκδοσης]

Παραλειπόμενα

• Ο Jean-Pierre Melville είχε στα σχέδια του ένα ολότελα διαφορετικό καστ στο πλάι του Alain Delon: Lino Ventura (για τον Ματέι), Paul Meurisse (για τον Γιάνσεν), Jean-Paul Belmondo ή Johnny Hallyday (για τον Βόγκελ).
• Μοναδική φορά που ο Bourvil αναγράφεται σε τίτλους με το ολοκληρωμένο του όνομα: Andre Bourvil. Για αυτό όμως υπήρχε ένας τραγικά σοβαρός λόγος, μια και ο διάσημος ηθοποιός είχε φύγει από τη ζωή έναν μήνα πριν την πρεμιέρα. Είχε ήδη καρκίνο όταν πήρε τον ρόλο, αλλά και το γνώριζε, κρύβοντας το από όλους και κάνοντας κρυφά ενέσεις μορφίνης για να ανταπεξέλθει στο γύρισμα. Κι όμως ενδιάμεσα είχε ακόμα μια μικρή συμμετοχή σε κωμωδία, στο πλάι του Louis de Funes.
• Η ταινία ξεκινάει με μια επιγραφή που εξηγεί τον τίτλο, παραπέμποντας στον Siddhartha Gautama (ο Βούδας). Η επιγραφή γράφτηκε από τον ίδιο τον σκηνοθέτη. Επί της ταινίας, ο Κόρεϊ θα σχεδιάσει έναν κόκκινο κύκλο με το τεμπεσίρι της στέκας του μπιλιάρδου. Η παράδοση βέβαια, θέλει το τεμπεσίρι να είναι μπλε και όχι κόκκινο.
• Melville και Gian Maria Volonte δεν τα πήγαιναν καθόλου καλά κατά τα γυρίσματα (δεν ήταν τυχαίο που ο ηθοποιός ήταν ακραία πολιτικοποιημένος), με αποτέλεσμα ο Volonte να εγκαταλείψει το πλατό και να εμφανιστεί μετά από δύο ημέρες. Ήταν ο Delon που τον έπεισε να επιστρέψει, ενώ χρειάστηκε να περάσουν 20 χρόνια για να κάνει δημόσια παραδοχή ο ιταλός ηθοποιός περί του μεγαλείου του Melville ως σκηνοθέτη.
• Στα πρώτα επτά λεπτά δεν ακούγεται κανένας διάλογος. Πιο χαρακτηριστικά όμως αυτό συμβαίνει στην 27λεπτη διεξαγωγή της τελικής ληστείας, η οποία και θεωρείται κλασική.
• Στις ΗΠΑ είχε προβληθεί σε μια περικομμένη εκδοχή της μιάμιση μόλις ώρας.
• Για τον Jean-Pierre Dardenne αυτή ήταν η αγαπημένη του ταινία, ενώ για τον Aki Kaurismaki μία από τις πλέον αγαπημένες του.

Μουσικά Παραλειπόμενα

• Ο Melville αρχικά προτίμησε να στραφεί στον Michel Legrand για ένα τζαζ άλμπουμ, παραγκωνίζοντας τον τότε συνεργάτη του, Eric Demarsan. Παρότι όμως ο Legrand είχε γράψει ήδη τρία θέματα, άγνωστοι λόγοι οδήγησαν σε συνάντηση του σκηνοθέτη με τον Demarsan, ορίζοντας του πως είχε μόλις τρεις εβδομάδες για να γράψει όλη τη μουσική της ταινίας. Τα τρία θέματα του Legrand υπάρχουν στην ειδική έκδοση του σάουντρακ του 2008.