Ένας αλήτης και κλέφτης με τη μορφή του Ιησού περιπλανιέται σε μια φαύλη κι αφιλόξενη γη, μέχρι που συναντά έναν πνευματικό άντρα που τον επιλέγει να λάβει μέρος σε μια τελετή, δίπλα σε έξι από τους πνευματικούς ανθρώπους στον κόσμο.
Σκηνοθεσία:
Alejandro Jodorowsky
Κύριοι Ρόλοι:
Horacio Salinas … ο κλέφτης
Alejandro Jodorowsky … ο αλχημιστής
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Alejandro Jodorowsky
Παραγωγή: Alejandro Jodorowsky, Roberto Viskin
Μουσική: Don Cherry, Ronald Frangipane, Alejandro Jodorowsky
Φωτογραφία: Rafael Corkidi
Μοντάζ: Federico Landeros
Σκηνικά: Alejandro Jodorowsky
Κοστούμια: Alejandro Jodorowsky, Nicky Nichols
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: La Montana Sagrada
- Ελληνικός Τίτλος: Holy Mountain
- Διεθνής Τίτλος: The Holy Mountain
- Διεθνής Εναλλακτικός Τίτλος: The Sacred Mountain
- Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Το Ιερό Βουνό [φεστιβάλ]
Παραλειπόμενα
- Η παραγωγή ήταν μια ευθύνη του Allen Klein, του μάνατζερ των The Beatles, που πρόσεξε τον Jodorowsky μετά την ανεξάρτητη επιτυχία του Ελ Τόπο (1970), μια ταινία που άρεσε πολύ στους John Lennon και George Harrison.
- Η έμπνευση της ταινίας προέρχεται από έργα του πνευματιστή και ποιητή Rene Daumal.
- Πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα, ο Jodorowsky και η σύζυγος του πέρασαν μια εντελώς άυπνη βδομάδα, σύμφωνα τις επιταγές ενός ιάπωνα δάσκαλου του Ζεν.
- Τα μέλη του καστ διήγαγαν τρεις μήνες πνευματισμού, υπό τις υποδείξεις του Oscar Ichazo και του ινστιτούτου Arica. Ο Ichazo ήταν που πρότεινε να κάνουν χρήση LSD αλλά και ψυχεδελικών μανιταριών κατά το γύρισμα της σκηνής του θανάτου και της ανάστασης.
- Ο Jodorowsky έκοψε 20 λεπτά διαλόγου, θέλοντας να υπάρχει όσο το δυνατόν λιγότερος επί της ταινίας.
- Στη Νέα Υόρκη η ταινία παίζονταν μόνο σε μία art-house αίθουσα και αποκλειστικά μεταμεσονύχτια (Παρασκευές και Σάββατα), αλλά αυτό κράτησε σερί επί 16 μήνες.
- Το 2006 εμφανίστηκε στις Κάνες μια αποκατεστημένη κόπια, και τότε ουσιαστικά πήρε η ταινία διαδεδομένη διανομή στο Home Cinema, κι ενώ είχε ήδη γίνει ένα cult φιλμ με ισχυρή επιρροή.
Κριτικός: Φίλιππος Χατζίκος
Έκδοση Κειμένου: 22/4/2015
Το πρώτο πράγμα που οφείλει κανείς να ξεκαθαρίσει για το συγκεκριμένο κινηματογραφικό έπος είναι ότι ο σουρεαλισμός του Jodorowsky δεν γνωρίζει όρια. Αλλόκοτα χρώματα και σύμβολα και ακραίες σεξουαλικές εικόνες ξεπετάγονται διαρκώς, ανάγοντας το έργο σε μια χαοτική μυσταγωγική τελετή που όσο φορτωμένη είναι στην όψη, τόσο λιτή είναι στα λόγια. Τούτων λεχθέντων, είναι σαφές πως ο θεατής πρέπει να αφήσει παράμερα κάθε γνώριμη κινηματογραφική νόρμα για να μεταλάβει την εμπειρία που του προσφέρει το έργο.
Αρχικά, παρακολουθούμε έναν σωσία του Ιησού ο οποίος σώζεται από το σταυρό χάρη σ’ έναν νάνο χωρίς άκρα και στη συνέχεια πηγαίνει σκαρφαλώνοντας στη σφαίρα ενός αλχημιστή, ο οποίος τον συστήνει σε 8 μαθητευόμενους του, καθένας από άλλον πλανήτη. Όλοι μαζί, ξεκινούν μια εκστρατεία με σκοπό να σκοτώσουν τους 9 σοφούς, οι οποίοι κατοικούν στο Ιερό Βουνό και έχουν ανακαλύψει το ελιξίριο της αθανασίας. Και ό,τι καταλάβαμε, καταλάβαμε.
Η απουσία του διαλόγου στο πρώτο μέρος της ταινίας, το οποίο είναι γεμάτο από σαρωτικές υπερρεαλιστικές εικόνες, βιβλικές αναφορές αλλά και κάθε λογής θρησκευτικά σύμβολα σε ασυνήθιστες χρήσεις, είναι πολύ έξυπνη επιλογή του σκηνοθέτη, καθώς υπνωτίζει αρκούντως το θεατή και του επιτρέπει να περιέλθει στην απαραίτητη παραισθητική κατάσταση ώστε να μπορέσει να παρακολουθήσει μέχρι το τέλος το μυστικιστικό παραλήρημα που εκτυλίσσεται μπροστά στα μάτια του. Στη συνέχεια, μαζί με το ταξίδι των 9 επίδοξων σοφών, αρχίζει και η ψυχοτροπική περιπέτεια του θεατή, που παρακολουθεί εμβρόντητος την ανεξάντλητη φαντασία του Jodorowsky να ταράζει τη λογική του.
Κάτω όμως από το φαντασιακό περίβλημα, ο σκηνοθέτης-σεναριογράφος-ηθοποιός-συνθέτης σχολιάζει πάμπολλες κοινωνικές και ατομικές πτυχές της ανθρώπινης ύπαρξης. Από τα βέλη του δε γλυτώνει σχεδόν τίποτα, καθώς με όπλο την ανθρωποκεντρική προσέγγιση βάλλει κατά της υποκρισίας, της καταναλωτικής μανίας, της οργανωμένης εξουσίας, της νωθρότητας και, για τους πιο απαισιόδοξους, κατά της ίδιας της ατελούς ανθρώπινης υπόστασης. Μεγαλύτερο θύμα όλων είναι βέβαια η πολιτική ορθότητα, η οποία ηττάται σε κάθε έκφανση του έργου, στιλιστικά, εκφραστικά και κυριότερα φιλοσοφικά. Η ταινία είναι προκλητική στον πυρήνα της, καθώς πέρα από τις σκληρές εικόνες, σαρκάζει και επικρίνει ευθέως τα κρατούντα σεξουαλικά, θρησκευτικά και γενικότερα κοινωνικά πρότυπα, αυτά δηλαδή που κατηγοριοποιούν βολικά τους ανθρώπους και τους μπολιάζουν με μίσος και φανατισμό. Πλάι στην μυσταγωγική αφήγηση, ο Jodorwosky χωράει ένα οξύτατο «κατηγορώ» εναντίον της αποβλάκωσης και της υποταγής. Περαιτέρω, επιλέγει να ασχοληθεί διεξοδικά και με την ανάγκη του ανθρώπου να επιτύχει την αθανασία, την οποία παρουσιάζει έξυπνα ως την υπέρτατη τύφλωση. Ο άνθρωπος φαίνεται να έχει λησμονήσει το ρόλο του και να έχει υποκύψει στη διαστροφή της θέωσης.
Σε τελική ανάλυση, η ταινία προσφέρει μια κινηματογραφική εμπειρία άνευ προηγουμένης. Ο θεατής καλείται να ξεπεράσει τους ενδοιασμούς του, να γίνει μέτοχος του υπερθεάματος που επεφύλαξε γι’ αυτόν ο Jodorowsky και, δεχόμενος το βομβαρδισμό από γνωστά και άγνωστα σύμβολα, να χαθεί μέσα στο παραλήρημά του. Το μόνο σίγουρο είναι ότι μετά το τέλος του έργου θα αναρωτιέται τι ακριβώς ήταν αυτό που παρακολούθησε. Απάντηση μπορεί να μη δοθεί, αλλά το αίσθημα της απόλαυσης θα μείνει για καιρό ανεξίτηλο.
Βαθμολογία: