Η Μάχη της Αλγερίας

Αλγέρι υπό τη γαλλική κατοχή, σε μια χρόνια-κλειδί στα μέσα του 1950. Το 1954, το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο του Αλγερίου (FLN) σκοτώνει γάλλους αστυνομικούς, ξεκινώντας τον αγώνα για την απελευθέρωση της χώρας. Σε αντίποινα, ο αρχηγός της αστυνομίας βάζει βόμβα στην αραβική συνοικία με αποτέλεσμα πολλοί από τους κατοίκους να σκοτωθούν. Το FLN, με τη σειρά του, στέλνει τρεις γυναίκες-βομβιστές σε δύο καφέ και στην Air France στην ευρωπαϊκή συνοικία. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, η Γαλλία στέλνει στρατιωτικές δυνάμεις με επικεφαλής τον συνταγματάρχη Ματιέ, γνωστό για τη σκληρότητα του και την ασέβεια του στα ανθρώπινα δικαιώματα. Ο συνταγματάρχης προσπαθεί να καταπνίξει την επανάσταση με βασανιστήρια.

Σκηνοθεσία:

Gillo Pontecorvo

Κύριοι Ρόλοι:

Brahim Hadjadj … Ali La Pointe

Jean Martin … συνταγματάρχης Philippe Mathieu

Yacef Saadi … El-Hadi Jaffar

Samia Kerbash … Fathia

Tommaso Neri … λοχαγός Dubois

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Franco Solinas

Στόρι: Franco Solinas, Gillo Pontecorvo

Παραγωγή: Antonio Musu, Yacef Saadi

Μουσική: Ennio Morricone, Gillo Pontecorvo

Φωτογραφία: Marcello Gatti

Μοντάζ: Mario Morra, Mario Serandrei

Σκηνικά: Sergio Canevari

Κοστούμια: Giovanni Axerio

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.

Τίτλοι

• Αυθεντικός Τίτλος: La Battaglia di Algeri
• Ελληνικός Τίτλος: Η Μάχη της Αλγερίας
• Διεθνής Τίτλος: The Battle of Algiers
• Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Η Μάχη του Αλγερίου [επανέκδοσης]

Κύριες Διακρίσεις

• Υποψήφιο για Όσκαρ σκηνοθεσίας, αυθεντικού σεναρίου και ξενόγλωσσης ταινίας (Ιταλία).
• Βραβείο Bafta Ηνωμένων Εθνών.
• Χρυσός Λέοντας και βραβείο FIPRESCI στο φεστιβάλ Βενετίας.

Παραλειπόμενα

• Γυρίστηκε όλο σε αληθινές τοποθεσίες της Αλγερίας, υιοθετώντας το ύφος του Roberto Rossellini (Ρώμη, Ανοιχτή Πόλη), με ως επί το πλείστον ερασιτέχνες ηθοποιούς που όμως είχαν ζήσει τα γεγονότα.
• Το στόρι, παρότι δεν αναφέρεται κάπου, δανείστηκε έμπνευση από το βιβλίο Souvenirs de la Bataille d’Alger του 1962, γραμμένο από τον Saadi Yacef. Το συνέγραψε καθόσον ήταν κρατούμενος από τις γαλλικές αρχές ως ηγετικό μέλος του FLN. Ο Yacef έγραψε αρχικά ένα δικό του σενάριο, που δεν περιείχε καθόλου πλοκή ή διαλόγους, αλλά οι ιταλοί παραγωγοί το απέρριψαν. Ο σκοπός τους ήταν να καταγράψουν την ιστορία με ένα ουδέτερο μάτι, που δεν θα αποκρύπτει κι όσα τυχόν άδικα συνέβησαν από πλευράς Αλγερινών. Πάντως, ο ίδιος ο Yacef ερμηνεύει στην ταινία μια εκδοχή του εαυτού του, ενώ η αλγερινή κυβέρνηση στήριξε ένθερμα την παραγωγή.
• Ο Jean Martin είχε αποβληθεί από το γαλλικό θέατρο, αφού είχε υπογράψει το “μανιφέστο των 121”, όπου καλλιτέχνες ζητούσαν από την κυβέρνηση να αποσυρθεί από την Αλγερία. Έχοντας υπηρετήσει στον πόλεμο της Ινδοκίνας, στην ουσία ερμήνευε μια πτυχή του εαυτού του.
• Στη Γαλλία, όπως ήταν φυσικό, έδωσε τροφή σε πολιτικές αντιμαχίες, με αποτέλεσμα να απαγορευθεί η προβολή της εκεί επί 5 χρόνια. Η αναφορά θέλει τον σκηνοθέτη να δέχτηκε ακόμα κι απειλές κατά της ζωής του από Γάλλους.  Επίσης, σε Αγγλία και ΗΠΑ η ταινία προβλήθηκε δίχως τις σκηνές βασανισμού.
• Μέχρι και το 2003, κυκλοφορούσαν, νόμιμα ή παράνομα, κακές κόπιες της ταινίας σε VHS και DVD. Τότε έγινε αποκατάσταση του αρχικού υλικού από τη Rialto Pictures, και το φιλμ βγήκε σε επανέκδοση.

Μουσικά Παραλειπόμενα

• Gillo Pontecorvo και Ennio Morricone είχαν συχνές διαφωνίες πάνω στη σύνθεση της μουσικής. Σε κάποιο σημείο, ο Pontecorvo είχε στο μυαλό του “κολλημένη” μια μελωδία, και πήγε στο σπίτι του μαέστρου για να του την επιδείξει. Τότε του είπε ο Morricone ότι είχε κι αυτός μία έτοιμη και του την ερμήνευσε στο πιάνο. Ο σκηνοθέτης εντυπωσιάστηκε, μια και ήταν ίδια με αυτή που είχε στο μυαλό του, και χάρηκε που επιτέλους κατέληξαν και οι δύο σε κάτι. Κάποιους μήνες μετά στην πρεμιέρα του φεστιβάλ Βενετίας, ο Morricone παραδέχτηκε την πλάκα που έκανε στον συνεργάτη του, μια κι όταν είχε έρθει ο Pontecorvo σπίτι του, μουρμούριζε τη μελωδία του στα σκαλιά, και ο συνθέτης είχε τύχει να τον ακούσει…