Ο Τζιοβάνι, ένας διάσημος ιταλός σκηνοθέτης, πρόκειται να ξεκινήσει τα γυρίσματα της νέας, πολιτικού περιεχομένου ταινίας του. Παράλληλα ο γάμος του περνάει σοβαρή κρίση, ο συμπαραγωγός του είναι στα πρόθυρα της χρεοκοπίας και η ταινία κινδυνεύει να ακυρωθεί, ενώ η ταχέως μεταβαλλόμενη κινηματογραφική βιομηχανία δεν του επιτρέπει να υπηρετήσει το σινεμά όπως ξέρει και θέλει εκείνος. Τελικά, ο Τζιοβάνι θα πρέπει να ξανασκεφτεί τον τρόπο που πρέπει πλέον να κάνει κινηματογράφο, αν θέλει να οδηγήσει τον μικρόκοσμο γύρω του σε ένα καινούργιο αύριο γεμάτο χαμόγελα.
Σκηνοθεσία:
Nanni Moretti
Κύριοι Ρόλοι:
Nanni Moretti … Giovanni
Margherita Buy … Paola
Silvio Orlando … Ennio Mastrogiovanni
Barbora Bobulova … Vera
Mathieu Amalric … Pierre Cambou
Jerzy Stuhr … Jerzy
Valentina Romani … Emma
Flavio Furno … Edoardo
Zsolt Anger … διευθυντής τσίρκου
Alba Rohrwacher … Alba Rohrwacher
Jasmine Trinca … Jasmine Trinca
Anna Bonaiuto … Anna Bonaiuto
Renato Carpentieri … Renato Carpentieri
Giulia Lazzarini … Giulia Lazzarini
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Francesca Marciano, Nanni Moretti, Federica Pontremoli, Valia Santella
Παραγωγή: Nanni Moretti, Domenico Procacci
Μουσική: Franco Piersanti
Φωτογραφία: Michele D’Attanasio
Μοντάζ: Clelio Benevento
Σκηνικά: Alessandro Vannucci
Κοστούμια: Silvia Segoloni
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Μέτρια.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Il Sol dell’Avvenire
- Ελληνικός Τίτλος: Ένα Καινούργιο Αύριο
- Διεθνής Τίτλος: A Brighter Tomorrow
Κύριες Διακρίσεις
- Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Κανών.
- Υποψήφιο για καλύτερη ταινία, σκηνοθεσία, δεύτερο αντρικό ρόλο (Silvio Orlando), δεύτερο γυναικείο ρόλο (Barbora Bobulova), σενάριο, μουσική και ήχο στα David di Donatello.
Παραλειπόμενα
- Η ταινία είναι γεμάτη αναφορές και κλασικά αποσπάσματα ταινιών. Τόσο από ιταλικό σινεμά (Federico Fellini, αδελφοί Taviani) όσο και παγκόσμιο (Max Ophuls, Krzysztof Kieslowski, κ.α.). Εκτενέστερες ακόμα όμως είναι οι (αυτο)αναφορές σε ταινίες του ίδιου του Moretti, όσον αφορά το ξεκίνημα της καριέρας του μέχρι και τις αρχές των 1990. Διόλου τυχαία κάνουν την εμφάνιση τους πάμπολλοι ηθοποιοί -ακόμα και ως κάμεο- που πέρασαν από ταινίες του.
- Γυρίσματα έγιναν στα στούντιο Cinecitta και στους δρόμους της Ρώμης.
- Ομάδες φιλόζωων κριτίκαραν αρνητικά τη χρήση αρκετών ζώων επί του φιλμ.
- Οι διοργανωτές του φεστιβάλ Κανών επέτρεψαν να προηγηθεί η ιταλική διανομή της πρεμιέρας στο φεστιβάλ, ένα προνόμιο που σπανίως παρατηρείται.
Κριτικός: Πάρις Μνηματίδης
Έκδοση Κειμένου: 26/10/2023
Αν μη τι άλλο ο Moretti δεν έχει χάσει αυτό το ιδιαίτερο άγγιγμά του, αυτό το είδος εξομολογητικού σινεμά που είναι τόσο προσωπικό αλλά και τόσο λεπτομερές στην καταγραφή του ώστε να μην καταλήγει εσωστρεφές, που αφήνει περιθώρια στον θεατή να ταυτιστεί με κάποια έστω από τις πλευρές του σκηνοθέτη. Το πρόβλημα που υπάρχει εδώ και βάζει κάπως ένα φρένο στην πλήρη απόλαυση του φιλμ είναι η «χύμα» δομή, σήμα κατατεθέν μεν του Moretti τις περισσότερες φορές στις δουλειές του, το οποίο όμως γίνεται ενίοτε αποδεκτό λόγω βιωματικότητας των δρώμενων. Το συγκεκριμένο γνώρισμα, της βιωματικότητας, εντοπίζεται βέβαια στο «Ένα Καινούργιο Αύριο», όμως αυτήν τη φορά δεν αποδεικνύεται αρκετά ισχυρό για να καλύψει το γεγονός ότι το σύνολο πρόκειται για ένα άθροισμα ιδεών, όχι απαραίτητα δηλαδή μια ιστορία με δυνατή συνοχή.
Εν πάση περιπτώσει, το τελικό αποτέλεσμα με όλες τις αδυναμίες του έχει μια τρυφερότητα, λέει κάποιες αλήθειες για την τρέχουσα κατάσταση στα κινηματογραφικά πράγματα παγκοσμίως, και χιούμορ το οποίο μπορεί να προκαλέσει και το γέλιο, όχι μονάχα ένα χαμόγελο. Ενδιαφέρον έχει και το γεγονός πως ο Moretti διαβάζει τις πολιτικές πεποιθήσεις του με ένα συναισθηματικό πρίσμα, όχι εν είδει ψυχρής ανάλυσης, όπως και το ότι επιλέγει να κοιτάξει το χθες και όχι το σήμερα, κάτι που αποτελεί κομμάτι της σημαντικότερης διαπίστωσης στην οποία προχωράει σε αρκετά σημεία του φιλμ και στο φινάλε, πως ίσως το ιδεατό και το «θέλω» να είναι η βάση πάνω στην οποία πρέπει να κινείται ο οποιοσδήποτε, και όχι η πραγματικότητα (η οποία άλλωστε και κάτω από το φαίνεσθαι κρύβει πτυχές που ίσως ο συνηθισμένος άνθρωπος να μη βρεθεί σε θέση να δει ποτέ).
Ο τρόπος με τον οποίο ο Moretti βλέπει τον εαυτό του μέσω του ήρωά του που λειτουργεί βεβαίως ως alter ego είναι έντονα αυτοσαρκαστικός, με γερή δόση αυτοκριτικής, αλλά και με μια απροθυμία να πάει σε πολύ βαθιά νερά παρότι υπάρχουν και σκοτεινές νότες κάποιες φορές, προφανώς για να μη θυσιαστεί το ανάλαφρο πνεύμα μιας δραμεντί. Ταυτόχρονα δίνεται η εντύπωση πως όσο και αν ο βετεράνος κινηματογραφιστής δείχνει να καταλαβαίνει καλά την ίδια του την προσωπικότητα, την τέχνη που υπηρετεί, τις πολυάριθμες διαστάσεις της πολιτικής, παρουσιάζει μια λιγότερο οξυμένη ικανότητα ως προς το να αντιληφθεί και να περιγράψει διεξοδικά τους χαρακτήρες που περιτριγυρίζουν τον πρωταγωνιστή-είδωλό του, σκιαγραφώντας τους αρκετά αδρά. Το θετικό πάντως είναι πως τους αντιμετωπίζει με κατανόηση και αγάπη ακόμη και όταν φαινομενικά τους κατακρίνει, όπως μαρτυρά η τελική σκηνή που τους συμπεριλαμβάνει όλους ως συνοδοιπόρους.
Δεν πρόκειται για μια από τις κορυφαίες στιγμές μιας σε γενικές γραμμές αξιόλογης φιλμογραφίας, όμως το «Ένα Καινούργιο Αύριο» προσφέρει αρκετές στιγμές ζεστασιάς που σπανίζουν όλο και περισσότερο σε ένα κινηματογραφικό περιβάλλον που φαίνεται να ευνοεί όλο και περισσότερο τον κυνισμό όσο περνούν τα χρόνια. Και σίγουρα σημαίνει κάτι το ότι η αισιοδοξία που επιλέγεται ως λύση στην κατακλείδα δεν προέρχεται από μια απομόνωση από το κοινωνικό γίγνεσθαι και τα προβλήματά του, αλλά από τη βαθύτερη συνειδητοποίησή τους, που στη συνέχεια αναδεικνύει την αντίσταση κόντρα στη μιζέρια ως ένα όπλο ικανό να φέρει την εσωτερική (ή και όχι μόνο) αλλαγή.
Βαθμολογία: