Ο Άντρας των Ονείρων μου

Κριτικός: Ρωμανός Αναστασίου

Έκδοση Κειμένου: 18/3/2023

Το «Ο Άντρας των Ονείρων μου» πρόκειται για μια γερμανικής προέλευσης ρομαντική κομεντί επιστημονικής φαντασίας με πρωταγωνιστές ένα ρομπότ και μια ψυχρή ακαδημαϊκό, που προσπαθώντας να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για την έρευνά της, δέχεται -στα πλαίσια της έρευνας- να συγκατοικήσει για τρεις βδομάδες με το προαναφερθέν ρομπότ, σχεδιασμένο να είναι ο τέλειος σύντροφός της. Παραμένει ακόμη άγνωστο σε δημοσιογράφους και ιστορικούς του κινηματογράφου εάν η Maria Schrader ενεπλάκη σε στοίχημα τού οποίου ρήτρα αποτελούσε η ικανότατη σκηνοθεσία και σεναριογραφία μιας ταινίας τής οποίας η κεντρική ιδέα θα πρέπει να ακούγεται σαν ακυκλοφόρητο σκετσάκι Monty Python, αλλά αν ναι, σίγουρα τα κατάφερε και με το παραπάνω.

Παρότι τεχνικά, στη sci-fi συνομοταξία, η πλοκή της ταινίας παραμένει απλή κι ευθυτενής, αφήνοντας τις συναισθηματικές εντάσεις της αυστηρά καθορισμένης συνθήκης στην οποία βρίσκονται οι δύο κεντρικοί χαρακτήρες να είναι η κινητήριος δύναμη και επίκεντρό της, αποφεύγοντας έτσι μια πιο high-concept οδό που ακολούθησε συναρπαστικά το «Her» (2013), το οποίο δικαίως μπορεί να έρθει κατά νου. Άλλη διαφορά με το κομψοτέχνημα του Spike Jonze είναι η παρουσία ελαφράς κωμωδίας που αντισταθμίζει τους μελαγχολικούς υποτόνους της ταινίας. Και τα δύο στοιχεία διατηρούν τη διάθεση της ταινίας σε σχοινοβατική ισορροπία, με την κωμωδία να μη σκοντάφτει άστοχα σε αρμοστά δραματικές σκηνές, και το δράμα να μην παρεισφρέει βαρύγδουπα στην κωμωδία. Το προτέρημα αυτό χαρακτηρίζει όχι μόνο το σενάριο, αλλά και τις αξιέπαινες πρωταγωνιστικές ερμηνείες, των οποίων η φαινομενική απλότητα τελεί ως όχημα για τα βάθη των ερωτήσεων που διοχετεύουν.

Το κλίμα της ταινίας επίσης ενισχύεται από τη διακριτική φωτογραφία, που εκμεταλλεύεται άριστα τον απαλό φωτισμό και τα χρώματα που λούζουν το εξαιρετικό mise-en-scene των οργανικά μη φουτουριστικών εσωτερικών και εξωτερικών χώρων της ταινίας, των οποίων ο μετριοπαθέστατος μινιμαλισμός αποτελεί μόνιμο βουβό σχολιασμό που άλλοτε συνεισφέρει στο στοιχείο του δράματος και άλλοτε στης κωμωδίας. Όσον αφορά την αίσθηση της ακοής, πέραν της τεχνικής αρτιότητας του μιξάζ, πρέπει να τονιστεί ιδιαιτέρως πως οποιοδήποτε κείμενο που αφορά το «Ο Άντρας των Ονείρων μου» και δεν αναφέρεται στη φανταστική μουσική επένδυση, είναι ένα ατελές κείμενο.

Η προσέγγιση της Maria Schrader ως προς τα φιλοσοφικά και συναισθηματικά βάθη της σύλληψής της φαίνεται να διακατέχεται από πνευματική ευθύτητα και ειλικρίνεια. Γνώριμες σεναριακές ευκολίες και δήθεν κινηματογραφικά ευφυολογήματα απουσιάζουν πλήρως, τόσο στη μορφή της δειλίας μιας φαφλατάδικης κρυπτικότητας, που νομιμοποιημένα θα περίμενε κανείς από μια ανεξάρτητη sci-fi κυκλοφορία, όσο και στην εξουθενωτική αφέλεια μιας πλήρως άστοχα ευθείας ριζικής απάντησης σε ερωτήματα εξ ορισμού δεν επιδέχονται τέτοιες. Αντιθέτως, η διατύπωση και διερεύνηση των ερωτημάτων που τίθενται έμμεσα και άμεσα στην κινηματογραφική γλώσσα γίνεται -υπό την ικανότατη χρονική και θεματική ενορχήστρωση του μοντάζ- με κομψότητα (elegance) και εύστοχα ελαφρύ αλλά σίγουρο χέρι, και αφήνοντας, ως εκ τούτου, μετά το πέρας της ταινίας, τη θερμή ικανοποίηση τού να «μένει» ένα έργο μαζί σου αφού τελειώσει. Παραφράζοντας, λοιπόν τον δόκτορα Χάινζ Ντουφένσμιρτς, «αν είχα μια δεκάρα για κάθε εξαιρετικό ρομάντζο επιστημονικής φαντασίας που εξερευνά τις ομιχλώδεις λεπτότητες των ερωτικών σχέσεων από το πρίσμα της σχέσης ενός μοναχικού ατόμου με ευρετικούς αλγορίθμους θα είχα δύο δεκάρες, που δεν είναι πολλές, αλλά είναι περίεργο που συνέβη δύο φορές».

Βαθμολογία: