Τα Ιπτάμενα Στιλέτα
- Shi Mian Mai Fu
- House of Flying Daggers
- 2004
- Κίνα
- Μανδαρινικά
- Αισθηματική, Δράσης, Εποχής, Περιπέτεια, Πολεμικών Τεχνών
- 24 Δεκεμβρίου 2004
Στο αποκορύφωμα της δόξας της, η δυναστεία Τανγκ ήταν μια από τις πιο λαμπερές αυτοκρατορίες της κινεζικής ιστορίας. Το 859 μ.Χ., όμως, η δυναστεία βρισκόταν στην κατάρρευσή της. Ο αυτοκράτορας ήταν ανίκανος και η κυβέρνηση διεφθαρμένη. Οι ταραχές εξαπλώνονται σε όλη τη χώρα και πολλοί επαναστάτες οργανώνονται σε στρατιωτικές ομάδες για να στασιάσουν. Η μεγαλύτερη από αυτές τις ομάδες, η πιο ισχυρή, είναι μια κρυφή συμμαχία που ονομάζεται “Ο Οίκος των Ιπτάμενων Στιλέτων”. Οι αρχές είναι εξοργισμένες με τα Ιπτάμενα Στιλέτα γιατί παρότι έχουν σκοτώσει τον αρχηγό τους, συνεχίζουν να θριαμβεύουν. Υπό την ηγεσία ενός μυστηριώδους καινούριου αρχηγού, τα Ιπτάμενα Στιλέτα γίνονται ακόμη πιο ισχυρά. Οι δύο τοπικοί ηγέτες της κομητείας Φενγκ Τιαν, ο Λίο και ο Τζιν διατάσσονται να συλλάβουν τον καινούριο αρχηγό μέσα σε δέκα μέρες. Ο λοχαγός Λίο υποπτεύεται ότι η Μέι, η όμορφη καινούρια χορεύτρια στο τοπικό Πέονι Παβίλιον, είναι η κόρη του παλιού αρχηγού και καταστρώνει ένα σχέδιο για να τη συλλάβει και να την καλέσει για ανάκριση. Όταν η Μέι αρνείται να προσφέρει πληροφορίες για τα “Ιπτάμενα Στιλέτα”, οι δύο ηγέτες καταστρώνουν ένα άλλο σχέδιο. Αυτή τη φορά, ο λοχαγός Τζιν θα παριστάνει έναν μοναχικό πολεμιστή με το όνομα Άνεμος και θα σώσει την Μέι από τη φυλακή, κερδίζοντας την εμπιστοσύνη της ώστε να τον οδηγήσει στο αρχηγείο των Ιπτάμενων Στιλέτων.
Σκηνοθεσία:
Yimou Zhang
Κύριοι Ρόλοι:
Ziyi Zhang … Xiao Mei
Takeshi Kaneshiro … Jin
Andy Lau … Leo
Dandan Song … Yee
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Yimou Zhang, Feng Li, Bin Wang
Παραγωγή: William Kong, Yimou Zhang
Μουσική: Shigeru Umebayashi
Φωτογραφία: Xiaoding Zhao
Μοντάζ: Long Cheng
Σκηνικά: Tingxiao Huo
Κοστούμια: Emi Wada
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Shi Mian Mai Fu
- Ελληνικός Τίτλος: Τα Ιπτάμενα Στιλέτα
- Διεθνής Τίτλος: House of Flying Daggers
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ φωτογραφίας.
- Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα ξενόγλωσσης ταινίας.
- Υποψήφιο για Bafta ξενόγλωσσης ταινίας, πρώτου γυναικείου ρόλου (Ziyi Zhang), φωτογραφίας, μοντάζ, σκηνικών, κοστουμιών, ήχου, ειδικών εφέ και μακιγιάζ/κομμώσεων.
- Επίσημη πρόταση της Κίνας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ.
Παραλειπόμενα
- Η διάσημη ηθοποιός και τραγουδίστρια Anita Mui είχε πάρει έναν κεντρικό ρόλο, αλλά έφυγε από τη ζωή από καρκίνο (μόλις στα 40 της χρόνια) πριν γυριστεί έστω και μία σκηνή. Με την αναγγελία της τραγικής είδησης, ο Zhang Yimou αποφάσισε να μη την αντικαταστήσει και απλά έκοψε τον ρόλο αλλάζοντας το σενάριο. Η ταινία αφιερώθηκε στη μνήμη της.
- Για να προετοιμαστεί για τον ρόλο της, η Zhang Ziyi παρέμεινε επί 2 μήνες στο πλάι μιας κοπέλας που είχε χάσει την όραση της από τα 12ά της χρόνια.
- Το μεγαλύτερο κομμάτι των γυρισμάτων έγινε στα Καρπάθια Όρη, από την πλευρά της Ουκρανίας. Το καστ και το επιτελείο διέμεναν παραπλήσια των γυρισμάτων στο Κίεβο για 70 ημέρες. Το πρώιμο όμως χιόνι μέσα στον Οκτώβρη ανάγκασε σε αλλαγές σεναρίου για την τελική σκηνή, που όμως ικανοποίησαν τον σκηνοθέτη ακόμα κι αν ήταν εκτός προγράμματος. Η σκηνή όμως του δάσους με τα μπαμπού είναι στην Κίνα (μια σκηνή γραμμένη ειδικά για να τιμήσει την παράδοση των wuxia).
- Ο Takeshi Kaneshiro χτύπησε το πόδια καθώς ίππευε. Έτσι ο Yimou τον χρησιμοποίησε στις επόμενες δύο σκηνές μόνο καθιστό ή γονατιστό.
- Όπως και στον Ήρωα, τα χρώματα ορίστηκαν από την κινεζική θεωρεία των Πέντε Στοιχείων (γη, νερό, φωτιά, μέταλλο και ξύλο) όχι μόνο επί του τυπικού, αλλά και με μια ειρωνική διάθεση.
- Η εκτός συναγωνισμού πρεμιέρα στο φεστιβάλ Κανών συνοδεύτηκε από 20λεπτο όρθιο χειροκρότημα.
- Οι Χρυσές Σφαίρες έδωσαν το “κρέντιτ” της παραγωγής στο Χονγκ Κονγκ, αντί της Κίνας που ήταν η κεντρικός παραγωγός και η χώρα που πρότεινε την ταινία για τα Όσκαρ. Μάλιστα, στα εθνικά βραβεία του Χονγκ Κονγκ, η ταινία εκπροσώπησε την Κίνα ως “ξένη παραγωγή”.
- Σημαντική εμπορική επιτυχία, αφού με μπάτζετ 12 εκατομμύρια δολάρια, εισέπραξε διεθνώς 92,9.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Ανάμεσα στα θέματα του Shigeru Umebayashi, η Zhang Ziyi (Beauty Song) και η ντίβα της όπερας Kathleen Battle (Title Song Lovers) συμμετέχουν φωνητικά.
Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 12/11/2006
Ένα ποίημα! Τρίτο -μετρώντας σε ουσία- και καλύτερο «χτύπημα» των ταινιών wuxia -Τίγρης και Δράκος, Ήρωας- στον 21ο αιώνα, όπου το ιστορικό σύμπαν της Κίνας παντρεύεται με τις «ιπτάμενες» πολεμικές τέχνες. Μετά τον Ήρωα, ο Zhang Yimou έχει τελειοποιήσει την αισθητική του και κυρίως εμπνέεται από τις ποιοτικές του καταβολές, ενσωματώνοντας τον λυρικό φορμαλισμό στον υπερβατικό περφεξιονισμό.
Η ιστορία είναι απλή, θα μπορούσε να είναι στίχοι από επικό παραμύθι. Οι ήρωες είναι τόσο ανθρώπινοι και ρεαλιστικοί όσο και ελαφριοί σαν τον άνεμο που δεν μπορείς να αγγίξεις, παρά μόνο να τον αισθανθείς. Ο έρωτας και η βία είναι καταλύτες, αφού το ζευγάρι των πρωταγωνιστών δεν τα διαλέγουν συνειδητά, μα είναι υποχείρια της δύναμής τους. Οι εικόνες και η δράση υπηρετούν το παραμύθι πιστά και ποτέ δεν το υπονομεύουν -μια παγίδα που πέφτει εύκολα το είδος της περιπέτειας-, ενώ το φυσικό -αλλά και το εντός δωματίων- τοπίο φεύγει από το περιθώριο του κάδρου και συμμετέχει σαν πανταχού παρόν πρωταγωνιστής.
Σκηνές που δεν φεύγουν από τη μνήμη (κορυφαία ίσως η μάχη στις καλαμιές), φωτογραφία και μουσική σε αποτύπωση του ψυχισμού (τα χρώματα παραπέμπουν άμεσα στην τεχνοτροπία της Τανγκ δυναστείας), εικαστική λιτότητα που δεν υπονομεύει τη λεπτή ομορφιά, αλλά και ερμηνείες με φρεσκάδα και υπακοή ολοκληρώνουν ένα μικρό αριστούργημα που θα μπορούσε να αντιστοιχεί σε δουλειά ενός κινέζου Akira Kurosawa, και καλεί άλλους δημιουργούς να παραδειγματιστούν θετικά για να το φτάσουν, με τελικό νικητή… εμάς αλλά και πιο ειδικά τον πονεμένο λάτρη της δράσης.
Βαθμολογία: