Άρρηκτος Δεσμός

Κριτικός: Ορέστης Μαλτέζος

Έκδοση Κειμένου: 18/4/2023

Υπάρχουν δύο τρόποι να προσεγγίσεις τον “Άρρηκτο Δεσμό” και έχουν να κάνουν με το ποιες προσλαμβάνουσες κρατούν τα ηνία κατά την προβολή της, επιλέγοντας είτε να την παρακολουθήσεις σαν μια ανθρώπινη ιστορία μεταξύ των χαρακτήρων ως ατομικές οντότητες, είτε σαν μια πολιτικά φορτισμένη απόπειρα να ευλογήσει η Αμερική τα γένια της αποκρύπτοντας όσα χρειάζεται για να το πετύχει, αυτό που στο χωριό μου λέγαμε προπαγάνδα…

Σε επίπεδο πλοκής, η ταινία ακολουθεί τον άρρηκτο δεσμό φιλίας μεταξύ ενός αμερικανού λοχία και ενός αφγανού διερμηνέα καθώς προσπαθούν να αλληλοσωθούν ανά περίσταση από τους ταλιμπάν. Και οι δύο χαρακτήρες μοιάζουν να ενσαρκώνουν το υψηλό ιδανικό του ήρωα, έτοιμοι να θυσιάσουν τα πάντα για να τιμήσουν και να δικαιώσουν το χρέος που νιώθουν ο ένας για τον άλλον. Είναι μια συνθήκη που κατορθώνει να πείσει χάρη στον καθαρό υποκριτικό στόχο που θέτουν οι υψηλές ερμηνείες του Jake Gyllenhaal και του Dar Salim, που κρατούν με σταθερό ρυθμό το ενδιαφέρον μέχρι το φινάλε, αφού αυτό που διακυβεύεται είναι τόσο ισχυρό που δεν μπορεί να μείνει ανολοκλήρωτο.

Εξίσου ισχυρό είναι και το πλαίσιο στο οποίο παρουσιάζεται αυτή η διαπροσωπική σχέση. Έχουμε έναν αμερικανικό στρατό που μοιάζει να απαρτίζεται από ανθρώπους με ακεραιότητα, ανδρεία και μια εγγενή επιθυμία να πράξουν το σωστό, όπου έχουν προσαρτηθεί υψηλά νούμερα ντόπιων μαχητών, στους οποίους συνειδητά η ταινία εστιάζει στο πεδίο της μάχης, αφήνοντας τους Αμερικανούς να οργανώνουν τις επιχειρήσεις από τις βάσεις τους.

Είναι το λιγότερο ασυνήθιστη μια τέτοια προσέγγιση από έναν βρετανό σκηνοθέτη για ένα αμφιλεγόμενο αμερικανικό ζήτημα πολιτικής, που σε επίπεδο καθαρότητας αφήνει πίσω το “Hurt Locker” της Kathryn Bigelow. Όλα μοιάζουν κατασκευασμένα για να αναδείξουν την ουσία του “αμερικανικού ιδεώδους”, και παρότι παρεισφρέει ένα σχόλιο για το πώς η μαμά-Αμερική αποδεικνύεται ανεπαρκής για τα παιδιά της -εδώ μέσω της αδυσώπητης γραφειοκρατίας- αυτό ανατρέπεται με πανηγυρικό τρόπο στο φινάλε. Και υπάρχει και η λεπτομέρεια των τίτλων τέλους όπου οι λεζάντες πολύ επιλεκτικά αναφέρονται στις καταστροφικές συνέπειες που είχε για το Αφγανιστάν η αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων το 2021, χωρίς πουθενά να βρίσκει θέση μια αναφορά στις πολιτικές τακτικές που οδήγησαν στην κυριαρχία των ταλιμπάν εξαρχής.

Ταυτόχρονα, δεν έχουμε ένα -ας μου επιτραπεί η έκφραση- υψηλό σινεμά που θα βοηθούσε να ειδωθεί από κατασκευαστική σκοπιά. Ο Guy Ritchie παραδίδει ανά σημεία κάποιες εντυπωσιακές σεκάνς, γυρισμένες με παραλλαγές των γνώριμων τεχνικών του από τις περιπέτειες που χαρακτηρίζουν τη φιλμογραφία του, που αποδυναμώνονται μέσα στο σύνολο από άχαρα μονταρισμένες σκηνές λογικής διαφημιστικού, στα σημεία που θέλει να παρουσιάσει τα συναισθηματικά ζενίθ των χαρακτήρων του. Από δημιουργικής άποψης θα ήταν άδικο να μην αναφερθώ στην πετυχημένη φωτογραφία του Ed Wild που δίνει μια πολύ ξεχωριστή εικόνα του αχανούς τοπίου υπό έναν μουντό και συννεφιασμένο ουρανό, αλλά και στη δυναμική μουσική ορχήστρας του Christopher Benstead.

Ο “Άρρηκτος Δεσμός” λειτουργεί με βάση μια εδώ-και-τώρα χρονική προσέγγιση που δεν μπορεί να κάνει έναν ιστορικά πληροφορημένο θεατή να αγνοήσει ότι σαν ταινία έχει ταχθεί ρητά υπέρ μιας βαθιά προβληματικής τακτικής ανομολόγητων κινήτρων, ντύνοντάς τη με το απαραίτητο καλλιτεχνικό πλαίσιο που περιλαμβάνει ομολογουμένως αρκετές αρετές. Μέρες όμως μετά τη θέασή της, η κυρίαρχη θύμηση αφορά απλώς μια ταινία με άβολο πατριωτικό περιεχόμενο.

Βαθμολογία: