Η Χήρα

Κριτικός: Πάρις Μνηματίδης

Έκδοση Κειμένου: 10/3/2019

Πάνε χρόνια από την τελευταία φορά που ο Neil Jordan φάνηκε να το προσπαθεί σκηνοθετικά. Το νέο του φιλμ δεν αλλάζει αυτό το δεδομένο. Αρκετά νωρίς αναδίδεται η μυρωδιά ενός φιλμικού ανεκδότου λόγω μιας έντονης υποδόριας ειρωνείας που υπάρχει διάχυτη στην ατμόσφαιρα, με την παρουσία της να γίνεται όλο και πιο ισχυρή όσο η ιστορία πλησιάζει στην κατακλείδα της. Ο σκηνοθέτης και συν-σεναριογράφος σαν να δίνει μια εξέταση με τον εαυτό του γύρω από τη γνώση των βασικών μηχανισμών του θρίλερ, υπονομεύοντας από ένα σημείο κι έπειτα τη συνταγή (όχι ανατρέποντάς την), σαν να θέλει να σπάσει πλάκα με τις προσδοκίες του κοινού που προσελκύει το είδος, γελοιοποιώντας το χωρίς να βυθίζει ολόκληρο το σώμα του στο φορμάτ της καθαρόαιμης παρωδίας. Το πρόβλημα της μη επίτευξης μιας ικανοποιητικής ισορροπίας μεταξύ των δύο είναι ότι η «Χήρα» δεν είναι ούτε ιδιαίτερα αγωνιώδης και τρομακτική (με την εξαίρεση κάνα δυο όντως αποτελεσματικών σκηνών με έντονο σασπένς), ούτε ιδιαίτερα αστεία μέσα στον αυτοσαρκασμό της, ειδικά αν ληφθεί υπόψιν ότι ο κανιβαλισμός της επάνω στην κινηματογραφική κατηγορία στην οποία ανήκει είναι συγκρατημένος. Από αυτήν την άποψη, όταν επιχειρείται και να αναπτυχθεί περαιτέρω η ψυχοσύνθεση της πρωταγωνίστριας μέσω δραματικών σχημάτων αυτό φαντάζει σαν ένα περιττό βάρος αφενός γιατί οι προθέσεις εδώ δεν είναι σοβαρές, αφετέρου επειδή αυτή η επιλογή δεν εξυπηρετείται με έναν τρόπο που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί επαρκώς δηκτικός ώστε να συμβαδίζει με το σκωπτικό κλίμα που επικρατεί. Τα κλισέ παρελαύνουν, πότε εναγκαλίζονται απενοχοποιημένα, πότε κριτικάρονται, όλα αυτά όμως έχουν ξαναγίνει, ειδικά σε μια εποχή που έχει επηρεαστεί τόσο από το «Κραυγή Αγωνίας».

Κάπως έτσι πάνε στράφι και οι πραγματικά καλές ερμηνείες που καταφέρνει να αποσπάσει ο Jordan. Η Isabelle Huppert είναι αναμενόμενα έξοχη και μάλλον καταλαβαίνει περισσότερο από όλους τους συμπρωταγωνιστές της τις προθέσεις του ανθρώπου που την κατευθύνει κατορθώνοντας τη μια στιγμή να είναι εξαιρετικά απειλητική και την άλλη να δείχνει να το καταδιασκεδάζει με τις κωμικές προεκτάσεις του ρόλου που της έχει ανατεθεί. Αλλά και η Chloe Grace Moretz πλάθει χωρίς υπερβολές και με προσοχή έναν ολοκληρωμένο χαρακτήρα, αποκτώντας όλο και περισσότερη αυτοπεποίθηση στο παίξιμό της όσο προχωράει η διάρκεια. Ευχάριστη έκπληξη και η Maika Monroe σε έναν δεύτερο ρόλο, επίτηδες γραμμένο ως ένα στερεότυπο, το οποίο η ίδια καταφέρνει να υπερβεί παραδίδοντας μια νότα φρεσκάδας στο σύνολο. Όταν η ημισατιρική διάθεση του φιλμ καταλήγει να κουράζει και να δημιουργεί μια αίσθηση επανάληψης, κάτι που γίνεται πάρα πολύ συχνά, τουλάχιστον υπάρχει η συγκεκριμένη ερμηνευτική τριπλέτα για να διατηρεί κάπως το ενδιαφέρον σε όσα συμβαίνουν επί της οθόνης. Αν πίσω από την κάμερα και πάνω από τα χαρτιά του σεναρίου βρισκόταν ένας πιο ορεξάτος δημιουργός, η ίδια κεντρική ιδέα ίσως να παρήγαγε μια πραγματικά απολαυστική μαύρη κωμωδία στα χνάρια του Hitchcock που θα λειτουργούσε και σαν σινεμά είδους αλλά και σαν ένα τρυφερό βγάλσιμο της γλώσσας στους κώδικες του θρίλερ: οι δυνατότητες είναι αρκούντως εμφανείς, αλλά η στόχευση δυστυχώς είναι χαμηλά.

Εδώ κι εκεί βρίσκονται κάποια έξυπνα ευρήματα για να πιαστεί από κάπου ο θεατής (το πιο αξιοσημείωτο εξ αυτών ίσως είναι μια από τις πιο εύστροφες σκηνές ονείρου μέσα σε όνειρο της πρόσφατης κινηματογραφικής μνήμης), δεν είναι όμως αρκετά για να ανυψώσουν σημαντικά το τελικό αποτέλεσμα. Ο μέσος θεατής της κατηγορίας αυτής, όντας προετοιμασμένος να δει κάτι πολύ σαφώς καθορισμένο, άρα λόγω προσδοκιών και όχι λόγω μειωμένης αντίληψης, πιθανότατα δεν θα είναι σε θέση να διακρίνει τον σαρκαστικό τόνο που διατρέχει την ταινία, ενώ αυτός που μπαίνει υποψιασμένος για κάτι ανατρεπτικό ενδέχεται να μείνει και αυτός ανικανοποίητος εξαιτίας της απροθυμίας εκ μέρους των συντελεστών να τραβήξουν το καλαμπούρι στα άκρα. Κάπως έτσι η «Χήρα» κινείται εντέλει στα χωράφια της ευγενούς αποτυχίας.

Βαθμολογία: