Πρόσωπο με Πρόσωπο (1976)

ΣΥΝΟΨΗ

Η ψυχίατρος Δρ Τζένι Ίζακσον είναι παντρεμένη με συνάδελφο της, τον Δρ Τόμας Τζάκομπι. Και οι δυο τους είναι πετυχημένοι στη δουλειά τους, αλλά αργά και βασανιστικά έρχεται η ώρα που η Τζένι παθαίνει νευρικό κλονισμό. Τη στοιχειώνουν πλέον εικόνες και συναισθήματα του παρελθόντος, και δεν μπορεί πια να λειτουργήσει ούτε ως σύζυγος, ούτε ως γιατρός, αλλά ούτε ως άτομο.

Σκηνοθεσία:

Ingmar Bergman

Κύριοι Ρόλοι:

Liv Ullmann … Δρ Jenny Isaksson

Erland Josephson … Δρ Tomas Jacobi

Aino Taube … η γιαγιά

Gunnar Bjornstrand … ο παππούς

Kristina Adolphson … νοσοκόμα Veronica

Marianne Aminoff … Κα Isaksson

Gosta Ekman … Mikael Stromberg

Sif Ruud … Elisabeth Wankel

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Ingmar Bergman

Παραγωγή: Lars-Owe Carlberg, Dino De Laurentiis

Φωτογραφία: Sven Nykvist

Μοντάζ: Siv Lundgren

Σκηνικά: Anne Hagegard

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Θετική.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: Ansikte mot Ansikte
Ελληνικός Τίτλος: Πρόσωπο με Πρόσωπο
Διεθνής Τίτλος: Face to Face

Κύριες Διακρίσεις

Υποψήφιο για Όσκαρ σκηνοθεσία και πρώτου γυναικείου ρόλου (Liv Ullmann).
Χρυσή Σφαίρα ξενόγλωσσης ταινίας. Υποψήφιο για πρώτο γυναικείο ρόλο (Liv Ullmann) σε δράμα.
Υποψήφιο για Bafta πρώτου γυναικείου ρόλου (Liv Ullmann).

Παραλειπόμενα

Στη Σουηδία κυκλοφόρησε ως μίνι-σειρά. Ήταν τεσσάρων επεισοδίων, και συνολικής διάρκειας 177 λεπτά. Κυκλοφόρησε όμως πρώτα υπό την κινηματογραφική του μορφή στις ΗΠΑ, και μέσα σε λίγες ημέρες προβλήθηκε στη σουηδική τηλεόραση. Για τη χώρα του δεν βγήκε καν αφίσα, μια και δεν κυκλοφόρησε ποτέ σε διανομή στις αίθουσες.
Εδώ έκανε ντεμπούτο η Lena Olin, στον πολύ μικρό ρόλο μιας υπαλλήλου καταστήματος, δίχως να φαίνεται στα κρέντιτ.

Μουσικά Παραλειπόμενα

Wolfgang Amadeus Mozart και Johannes Brahms καλύπτουν τη μουσική επένδυση.

ΚΡΙΤΙΚΗ

Κριτικός: Σοφία Γουργουλιάνη
Έκδοση Κειμένου: 10/9/2020

Αν καλλιτέχνης και εμμονές είναι έννοιες αξεδιάλυτες και ξέρουν να πορεύονται -μόνο- χέρι-χέρι, τότε ο Μπέργκμαν εδώ αποτελεί την απόλυτη επιβεβαίωση τής ως άνω θεωρίας. Κι έτσι Αγάπη, Έρωτας και Θάνατος επανέρχονται δυναμικά στο κινηματογραφικό προσκήνιο του σουηδού σκηνοθέτη σε άλλη μία οπτικοακουστική απόδοση του ίδιου παντοτινού πάρε-δώσε ανάμεσα στις τρεις έννοιες.

Με το πάρε, στην περίπτωση αυτή, να ισοδυναμεί με την απώλεια της ψυχικής υγείας μιας ψυχιάτρου, και με το δώσε με τη δριμεία αποκάλυψη των τραυμάτων και των εμμονών της. Τοποθετώντας ως κεντρικό υποκείμενο στο γαϊτανάκι ανάμεσα σε Αγάπη, Έρωτα και Θάνατο μια επαγγελματία της ψυχικής υγείας, μετατρέπει την εξίσωση της ψυχικής σταθερότητας σε άλυτο μυστήριο. Ενώ μιλώντας μας ευθέως για μια γυναίκα με όνειρα -φαινομενικά- εκπληρωμένα και για μια επιφανή εκπρόσωπο της καλής ζωής, ο Μπέργκμαν εκθέτει ανερυθρίαστα ένα σύστημα αφανών καταπιέσεων. Και μας ανοίγει τα μάτια μπροστά στην καταστροφική κι αναπόδραστη έκρηξη τους.

Παίζοντας το προσφιλές σεναριακό του παιχνίδι ανάμεσα στο θέατρο και τον κινηματογράφο, ο Μπέργκμαν μάς προσφέρει εδώ ένα one-woman show, χτισμένο απόλυτα πάνω στο βλέμμα και το σώμα της Λιβ Ούλμαν. Μιας Ούλμαν που υποστηρίζει απόλυτα τη θεατρικότητα ενός σεναρίου, που αποδεικνύει πως οι αισθητικοί χυμοί των δύο τεχνών μπορούν ενίοτε να κάνουν -και- μαγικά. Μιας Ούλμαν που μας χαρίζει την καλύτερη κινηματογραφική της ερμηνεία, δίνοντας ψυχή και σώμα στο αναπόδραστο λιώσιμο των πάγων της αστικής καθημερινότητας και των συστημικών καταπιέσεων.

Πρόκειται για έναν κινηματογραφικό ανεμοστρόβιλο που απειλεί να βάλει φωτιά σε όσα αποκαλούμε με σθένος «ζωή μας». Έναν ανεμοστρόβιλο που διστάζει όμως να κατακάψει τα πάντα στο πέρασμα του, λόγω της ίδιας της φύσης των επανερχόμενων εμμονών του σκηνοθέτη.

Βαθμολογία: