Εκείνη

Κριτικός: Πάρις Μνηματίδης

Έκδοση Κειμένου: 5/10/2016

Η Michele Leblanc, διευθυντικό στέλεχος σε μια εταιρεία βιντεοπαιχνιδιών, πέφτει θύμα βιασμού μέσα στο σπίτι της. Μετά το δραματικό περιστατικό (στο οποίο θα κάνει αναδρομή με τη σκέψη της αρκετές φορές) συνεχίζει τη ζωή της σαν να μη συνέβη τίποτα (αν και σε ένα τραπέζι με δικούς της ανθρώπους θα κάνει αναφορά στο συμβάν), μια πολύπλοκη ζωή με έναν περίγυρο που φέρνει στον νου κάποια από τις πρώτες ταινίες του Almodovar, την οικογενειακή δυσλειτουργία που αποτυπωνόταν στην «Ευτυχία» του Todd Solondz ή ένα βουλεβάρτο. Έχει μια μητέρα που σκοπεύει στη δύση της ζωής της να παντρευτεί με έναν νεαρό ζιγκολό, έναν πρώην που ξεκινά μια σχέση με μια επίσης πολύ νεότερή του γυναίκα, έναν αφελή γιο που περιμένει τη γέννα της αγαπημένης του, ένα ζευγάρι ιδιαίτερα θρησκευόμενων γειτόνων, ενώ η ίδια η Michele διατηρεί έναν ερωτικό δεσμό με τον άντρα της καλύτερής της φίλης και συναδέλφου της στην εταιρεία. Ταυτόχρονα, την ταλαιπωρεί το παρελθόν του πατέρα της, ενός φυλακισμένου σειριακού δολοφόνου, το οποίο κατέστησε και την ίδια βορά στα μέσα μαζικής ενημέρωσης. Ενώ η ζωή κυλά στους καθημερινούς της ρυθμούς, η ίδια προετοιμάζεται για το επόμενο χτύπημα του βιαστή, ο οποίος της αφήνει σε τακτικά χρονικά διαστήματα μηνύματα, και προσπαθεί να ανακαλύψει την ταυτότητά του μην επιθυμώντας να εμπλέξει την αστυνομία.

Η πρώτη γαλλόφωνη ταινία του διαβόητου Paul Verhoeven είναι και η πρώτη του ταινία εδώ και μία δεκαετία μετά τη «Μαύρη Λίστα». Από τη μία πλευρά είναι συνήθως σπάνιο να συναντά κανείς μια ταινία τόσο αιχμηρή και σαρδόνια ειρωνική επάνω στην ανθρώπινη σεξουαλικότητα όπως η συγκεκριμένη από έναν σκηνοθέτη 77 χρονών, από την άλλη βγάζει νόημα όταν αυτός έχει υπογράψει στο παρελθόν το «Λουλούδι της Σάρκας», το «Βασικό Ένστικτο», ακόμη και το «Showgirls». Ο Verhoeven επενδύει πολύ χρόνο στην ανάδειξη όλων αυτών των ηρώων που αναφέρθηκαν παραπάνω ώστε να ξεδιπλώσει πλήρως τη μεσοαστική τους γελοιότητα, ειδικά σε μια σκηνή δείπνου βγαλμένη σαν από φάρσα. Δημιουργεί έτσι μια απόσταση μεταξύ αυτών και του θεατή, δεν επιδιώκει την ταύτιση αλλά την παρατήρηση από μακριά μελετώντας σαν ανθρωπολόγος τις ιδιαιτερότητές τους και τις συμπεριφορές τους, και κυρίως την πρωταγωνίστρια Michele φυσικά που βρίσκεται στο επίκεντρο, την οποία υποδύεται με απαράμιλλη υποκριτική οξυδέρκεια αλλά κι αμφισημία η θρυλική πλέον Isabelle Huppert.

Στα μισά της ταινίας, το σενάριο του David Birke φαντάζει τόσο απασχολημένο να κανιβαλίζει όλο αυτόν τον μικρόκοσμο ηρώων, που δίνει την εντύπωση πως το θέμα του βιασμού έχει ξεφύγει εντελώς πλέον από το κάδρο του Verhoeven, το οποίο φυσικά επανέρχεται αργότερα, δίνοντας ωστόσο την αίσθηση πως ο κινηματογραφικός χρόνος δεν έχει κατανεμηθεί κατάλληλα για την πλήρη ανάπτυξη της βασικής προβληματικής του έργου, που είναι η φύση του θύματος στη σεξουαλική κακοποίηση καθώς και πού βρίσκονται τα όρια αυτής με την αντίστοιχη ικανοποίηση που πηγάζει από την υπό κανονικές συνθήκες συναινετική επαφή. Για να αποφευχθούν οι όποιες παρεξηγήσεις, φυσικά κι ο βιασμός καθαυτός παρουσιάζεται με εντόνως αρνητικά χρώματα ως ένα ιδιαίτερα τραυματικό γεγονός (άλλωστε σε μια από τις φαντασιώσεις της η Michele φέρνει στο μυαλό της και πάλι την επίμαχη σκηνή, με την ίδια όμως αυτήν τη φορά να συνθλίβει το κεφάλι του βιαστή της με ένα τασάκι) που το υπογραμμίζει και η γεμάτη ένταση μουσική της Anne Dudley, αλλά κατά τη διάρκεια της ταινίας, ο τρόπος με τον οποίο η πρωταγωνίστρια εκλαμβάνει και δέχεται το γεγονός αυτό, υπονοεί εντόνως πως υπάρχει κάτι ιδιαίτερο στην ψυχοσύνθεσή της, πηγαίνοντας την ταινία έτσι πέρα από τα τυπικά χωράφια μιας ιστορίας εκδίκησης, αποδομώντας ακόμη την κατασκευή ενός φιλμ αυτού του είδους με μοναδικό τρόπο, ειδικά στο φινάλε που πολύ σωστά αποφεύγει να δώσει έναν τόνο κάθαρσης παρά την εξέλιξη της ιστορίας.

Αν μάλιστα Birke και Verhoeven φρόντιζαν να απομακρυνθούν από την καρικατούρα με την οποία φλερτάρουν πολύ επικίνδυνα σε κάποια σημεία (π.χ. το όλο επεισόδιο με την πατρότητα του «γιου» του γιου της Michele), θα είχαν κάνει όχι απλά καλή, αλλά εξαιρετική δουλειά.

Βαθμολογία: