Αδιακρισίες

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής

Έκδοση Κειμένου: 8/4/2009

Μια αληθινά αξιοπρόσεκτη και ιδιότυπη περίπτωση, που χρίζει μελέτης. Ο Tony Gilroy δεν απομακρύνεται από το περσινό του, Μάικλ Κλέιτον, αλλά του δίνει και μια ώθηση προς τα εμπρός. Έχουμε, λοιπόν, ένα κομεντί κατασκοπικό θρίλερ. Έχουμε; Δεν υπάρχει δράση ούτε μισού λεπτού, δεν ανακατεύονται κρατικές υπηρεσίες, δεν υπάρχει ούτε μία κωμική ατάκα. Επιμένω, η ταινία είναι ένα κομεντί κατασκοπικό θρίλερ. Ο Gilroy ξεπερνάει τον δάσκαλο Soderbergh και τις Συμμορίες του, και χωρίς να ανοίξει μία μύτη, ηλεκτρίζει την ατμόσφαιρα του με κρυφούς άσους, σινεφιλική μελέτη και ένα δίδυμο πρωταγωνιστών όλο φωτιά…

Για να μην κρυβόμαστε, η ταινία είναι μια μετατροπή (ούτε ριμέικ, ούτε παραπομπή) του Υπόθεση Τόμας Κράουν, και ο σκηνοθέτης δεν μπαίνει στον κόπο να το κρύψει (βλέπε split screen). Έτσι, το θρίλερ αναπτύσσεται με καταστάσεις και όχι εντάσεις, με το τι κρύβει ο ένας ήρωας από τον άλλον, με τη σεναριακή ευφυΐα, με την καταπληκτική συμβολή του James Newton Howard στα μουσικά μοτίβα. Το κομεντί στοιχείο είναι η αναζωπύρωση των Cary Grant-Audrey Hepburn από το Ραντεβού στο Παρίσι, στα πρόσωπα και στους στιλιστικούς διαλόγους των Clive Owen-Julia Roberts. Το στιλιζάρισμα του Gilroy πετυχαίνεται με τον δύσκολο τρόπο, αυτό των διαλόγων, και ενώ οπτικά κρατάει ένα παραδοσιακό συνεχές σε ροή και εικόνα. Η ροή βέβαια δεν είναι απόλυτα παραδοσιακή, αλλά δεν είναι και πρωτοποριακή. Αυτό που αρπάζεις από το Αδιακρισίες είναι το υψηλό του IQ, είναι το λεπτό του ύφος και το ότι η συγκεκριμένη ταινία, απλά, δεν μπορούσε να γίνει καλύτερη. Για να μην πω και τους άψογους δεύτερους ρόλους από Giamatti, Wilkinson.

Θα καταλήξω όμως σε μία ακόμα σοβαρή επισήμανση, κι αυτή δεν αφορά άμεσα την ποιότητα του έργου. Οι Αδιακρισίες έχουν ένα γραμμένο πεπρωμένο, και αυτό είναι η αποτυχία. Δεν θα πω το κλασικό «θα αναγνωριστεί στο μέλλον», αφού μπορεί να μην αναγνωριστεί ποτέ. Ο κύριος λόγος για αυτό είναι η εμπορική του προώθηση. Η Universal επιλέγει και το διανέμει αρχές της χρονιάς και χωρίς μια φεστιβαλική υποστήριξη. Αυτό το τελευταίο του στερεί μια πιο έγκυρη, άμεση έγκριση από την απλή των κριτικών των ΗΠΑ. Μάλιστα, καλύτερα να έβγαινε πρώτα στην Ευρώπη, αφού το ευρωπαϊκό κοινό (και η ευρωπαϊκή κριτική) θα το αντιλαμβανόταν ψυχραιμότερα. Αν, πάλι, έβγαινε τέλος του έτους, θα έκανε πιο φανερή την ισοδύναμη δυναμική του με το Μάικλ Κλέιτον, που έφτασε ως τα Όσκαρ. Όλα αυτά συμβαίνουν όχι μονάχα λόγω του λεπτά σινεφιλικού χαρακτήρα του, αλλά κυρίως λόγω του ότι προωθείται ως ταινία του δίδυμου Owen-Roberts. Από αυτούς το κοινό έχει μάθει να απαιτεί είτε περισσότερη δράση, είτε πιο φανερό χιούμορ. Υπάρχει χημεία λοιπόν ανάμεσα τους, αλλά όχι ανάμεσα σε αυτούς και το κοινό, το οποίο θα μείνει «κόκαλο» επειδή ήθελε να δει διαφορετικά πράγματα. Νομίζετε ότι υπάρχουν πολλοί φαν της Roberts ή του Owen στις ΗΠΑ, που έχουν δει κλασικές ταινίες των 1960 ή και πιο πριν; Μάλλον ξανασκεφτείτε το…

Βαθμολογία: