Ντιέγκο Μαραντόνα

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής

Έκδοση Κειμένου: 10/10/2019

Υπάρχει ένα «ασυμβίβαστο» ανάμεσα σε μένα προσωπικά και το πρόσωπο που εκτίθεται στο συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ. Εν ολίγοις, και θα καταλάβετε άμεσα, υπάρχει πάνω από το παράθυρο του δωματίου μου ένα κάδρο με την αφίσα της ομάδας της εθνικής Αργεντινής, που κρεμάστηκε πριν το μουντιάλ του 1986, κι έκτοτε βγαίνει μονάχα όταν βάφεται το δωμάτιο…

Αλλά ο Μαραντόνα ο δικός μου, όπως κι εκατομμυρίων άλλων που τον λάτρεψαν, δεν είναι ο Μαραντόνα του εαυτού του, κάτι που είχε γίνει σαφές από εκείνη ήδη την εποχή. Η ζωή του είχε μεν ως επίκεντρο εκείνο το θεϊκό ποδόσφαιρο που μας πρόσφερε, αλλά ήταν παράλληλα ένας βίος τον οποίο μονάχα λανθασμένα θα επιθυμούσες κι εσύ να ζήσεις. Αν ήταν απλά ένα θύμα της φήμης του; Εν μέρει ναι, αλλά κυρίως ακολούθησε μαθηματικά και εις γνώση του το ίδιο μονοπάτι που έχουν πάρει και οι περισσότερες από τις θεοποιημένες διασημότητες της ανθρώπινης ιστορίας. Και μιλώντας για μαθηματικά, όπου άνοδος και ισότοπη πτώση. Φανταστείτε λοιπόν όταν η άνοδος αφορά ένα τέτοιο πρόσωπο, πόσο θα πονάει μια αντίστοιχη πτώση…

Κι εδώ παρεμβάλλεται, κι αυτό είναι το αληθινό αντικείμενο που πρέπει να κοιτάξουμε πιο στενά, ο Asif Kapadia, μια και είναι αυτός που μας μεταφέρει την εν λόγω ιστορία. Ο λονδρέζος σκηνοθέτης που δεν μπορεί να στειρώσει μια ορθή ταινία μυθοπλασίας, αλλά με τρία ήδη «χτυπήματα» έχει γράψει ιστορία στο σινεμά τεκμηρίωσης. Καταρχάς το πετυχαίνει με την επιλογή των προσώπων που αναλαμβάνει να βιογραφήσει: Σένα, Έιμι Γουαϊνχάουζ και τώρα το δεκάρι της Αργεντινής. Τρεις ιστορίες με ένα χαρακτηριστικό κοινό: κανείς τους δεν βρήκε την ευτυχία στο βάθος του τούνελ της διασημότητας. Τρεις ιστορίες με γκλάμουρ, αλλά και τραγικό φινάλε. Και μη βιαστείτε να πείτε ότι ο Ντιέγκο ζει και βασιλεύει, μια και είναι ίσως η τραγικότερη των περιπτώσεων, μια κι ως Σίσυφος ζει και ξαναζεί την τραγωδία της ύπαρξης του.

Το φιλμ δεν φεύγει ποτέ από τις εικόνες αρχείου. Με απίθανο μοντάζ, ανοίγεται μπροστά μας μια ιστορία που ξεχνάς αν είναι βιογραφία. Απόλυτη φτώχια, έρωτας, σεξ, ίντριγκα, δόξα, λατρεία, μπάλα, ναρκωτικά, μαφία, σκάνδαλα. Κι αυτά αφορούν λιγότερο από μια δεκαετία από τη ζωή του ανθρώπου αυτού, επικεντρωμένα σοφά στη ζωηρότερη περίοδο, αυτή της Νάπολης. Ο Kapadia πετυχαίνει τόσο καλή δουλειά, που παρέχει μια απίστευτη ροή στην αφήγηση του, εντάσεις ικανές να σε συγκινήσουν όπως μια γερή ταινία μυθοπλασίας. Έπιασα τον εαυτό μου παρακολουθώντας να ξεχνιέται ότι μιλάμε για καθαρό ντοκιμαντέρ, και το μόνο που με «ξυπνούσε» ήταν ότι γνώριζα ήδη τα γεγονότα και στη λεπτομέρεια τους. Ένα φιλμ που δεν είναι χρήσιμο όμως μονάχα ως ένα διαβολικά καλογραμμένο «στόρι», αλλά κυρίως για το μήνυμα που αφήνει.

Σε μια περίοδο όπως αυτή που ζούμε, το πρώτο που πρέπει μαζικά να ξαναμάθει ο κόσμος είναι η απλότητα στη ζωή του. Αυτή τη χαρά του να μην είσαι στο επίκεντρο όλων, ώστε να χαίρεσαι το μεγαλύτερο αγαθό που υπάρχει: την ησυχία σου. Και αν τυχών οι αρετές σου είναι τόσο σπουδαίες ώστε να μην κρύβονται, μην ακολουθήσεις τον εύκολο δρόμο να περπατήσεις παραπάνω κι από την ανθρώπινη αξία σου. Ο Kapadia εντοπίζει αυτό το μοιραίο λάθος, και το αφήνει στη διάθεση του κοινού του, εν μέσω λιτού σχολιασμού.

Όχι, ακόμα κι αυτό το τόσο μελετημένα καλοφτιαγμένο ντοκιμαντέρ, δεν φτάνει σε αξία μια εξίσου καλοφτιαγμένη ταινία μυθοπλασίας. Γιατί; Γιατί η μαγιά, το σενάριο δηλαδή, είναι σικέ, έτοιμη. Απλά ο σκηνοθέτης έσκυψε και την πήρε. Δεν είναι από εκείνα τα ντοκιμαντέρ που πλάθουν ιστορία (όπως πχ πετύχαινε ο Michael Moore), αλλά από αυτά που εκθέτουν μία. Κι ως προς αυτό, έχουμε τη χαρά να βλέπουμε την άριστη παρουσίαση. Μην το χάσετε, αλλά με το πέρας, κρίνετε πρώτα κι ασταμάτητα το μέσα σας, κι έπειτα το πρόσωπο που έχει πέσει στην αρένα της οθόνης. Ποτέ δεν ξέρεις πού μπορεί να βρεθείς εάν λοιδορείς τους κινδύνους…

Βαθμολογία: