Νοβοτσερκάσκ, ΕΣΣΔ, 1962. Η Λουντμίλα είναι μέλος του κομουνιστικού κόμματος, φανατική με τα ιδεώδη της ιδεολογίας της, αλλά και πολέμια επί κάθε εναντίωσης. Κατά τη διάρκεια μιας απεργίας εργατών σε τοπικό ηλεκτροπαραγωγικό εργοστάσιο, γίνεται μάρτυρας ανθρώπων να σκοτώνονται μαζικά από τον στρατό. Μια σφαγή που διατάχτηκε από την κυβέρνηση. Αυτό το γεγονός θα αλλάξει την οπτική της για πάντα.
Σκηνοθεσία:
Andrey Konchalovskiy
Κύριοι Ρόλοι:
Yuliya Vysotskaya … Lyudmila ‘Lyuda’ Syomina
Vladislav Komarov … Loginov
Andrey Gusev … Viktor
Yuliya Burova … Svetka
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Andrey Konchalovskiy, Elena Kiseleva
Παραγωγή: Andrey Konchalovskiy, Alisher Usmanov
Φωτογραφία: Andrey Naydenov
Μοντάζ: Karolina Maciejewska, Sergey Taraskin
Σκηνικά: Irina Ochina
Κοστούμια: Dmitriy Andreev, Konstantin Mazur
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Dorogie Tovarishchi
- Ελληνικός Τίτλος: Αγαπητοί Σύντροφοι!
- Διεθνής Τίτλος: Dear Comrades!
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Bafta ξενόγλωσσης ταινίας.
- Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βενετίας. Ειδικό βραβείο επιτροπής.
- Επίσημη πρόταση της Ρωσίας για το ξενόγλωσσο Όσκαρ. Έφτασε ως τις 15 επιλαχούσες.
Παραλειπόμενα
- Εκτός από την πρωταγωνίστρια και τον βετεράνο Andrey Gusev, όλο το υπόλοιπο καστ είναι πρωτοεμφανιζόμενοι.
- Η έρευνα για τα γεγονότα του 1962 ξεκίνησε μόλις το 1992, μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Δεν αποδόθηκαν ποτέ κατηγορίες, μια και οι πρωταγωνιστές αξιωματούχοι είχαν πλέον φύγει από τη ζωή, ενώ τα θύματα είχαν ταφεί με ψεύτικα ονόματα για να μη βρεθούν ποτέ.
Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 4/4/2021
Για να είναι ειλικρινής, δεν περίμενα ποτέ ότι θα ξαναδούμε μεγάλη ταινία από τον Andrey Konchalovskiy, ακόμα κι αν ο Παράδεισος του 2016 είχε δώσει διαπιστευτήρια καλού σινεμά. Στην προκειμένη περίπτωση, βέβαια, έχουμε ένα θέμα που ήθελε μονάχα μια αξιοπρεπή κινηματογράφηση για να δουλέψει από μόνο του. Ευτυχώς, είχαμε και το κάτι παραπάνω.
Ο μοσχοβίτης δημιουργός αποδεικνύεται μαέστρος στην ανάδειξη ενός ιστορικού γεγονότος, εμποτισμένου από στοιχεία που έγιναν χρόνια μετά γνωστά, κι όλα αυτά δοσμένα υπό μια οπτική που συρρικνώνει όλη αυτή τη χρονική διάσταση. Επιλέγει ως κεντρικό του ήρωα μια γυναίκα που ζήσει τα γεγονότα από μέσα, και μυθοπλαστικά βιώνει όσα οι Ρώσοι έμαθαν μετά από πάρα πολλά έτη, με την πτώση του κομουνισμού. Δημιουργείται έτσι ένα ντοκουμέντο, στο οποίο το μυθοπλαστικό του στοιχείο βοηθάει στην ανάδειξη της πραγματικότητας, αντί να σε απομακρύνει από αυτήν.
Με το ασπρόμαυρο φιλμ και τις τραβηγμένες σκηνές να παραπέμπουν σε φιλμ αρχείου, το έργο ακολουθάει μια ντοκιουντράμα αφήγηση, ακόμα κι αν στηρίζεται και στις ερμηνείες του ή τα πλάνα του. Δεν υπάρχει όμως η περιττή σκηνή, ή ο εκβιασμός του συναισθήματος, που θα παράγονταν από την επικέντρωση σε ερμηνευτικές εξάρσεις ή την επιμονή σε εικόνες βίας. Αντί αυτού, ο σκηνοθέτης προτιμά να σε βάλει στη διαδικασία να μπεις στη λογική του μέσου Ρώσου εκείνης της περιόδου, αγγίζοντας σαν ξεχωριστό χαρακτήρα το παρελθόν της χώρας του, μέσα από διαφορετικές οπτικές. Η κεντρική όμως αυτών, της ηρωίδας, είναι αυτή που ως και το φινάλε ζει ανάμεσα στον διχασμό της συνείδηση της και την αδιανόητη προσήλωση της σε ένα καθεστώς που έχει μπολιαστεί μέσα της, κι αυτή ήταν ο χαρακτηριστικός κάτοικος της σοβιετικής Ρωσίας.
Είναι και μια περίοδος μεταίχμιο για τη Σοβιετική Ένωση, που υποτίθεται απέβαλε τον σταλινισμό και προωθούσε μια διαφορετική εικόνα του σοσιαλισμού, που θα μπορούσε να γίνει πιο κατανοητή κι από έναν κάτοικο της Δύσης. Διόλου τυχαία, συνέπιπτε με την άνθηση των αριστερών κινημάτων στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ, που όμως λάμβαναν μια εικόνα της ΕΣΣΔ που δεν υπήρχε (κάτι βέβαια που τους βγήκε σε θετικό). Και μη βιαζόμαστε να μιλήσουμε για «δεξιά» προπαγάνδα. Αν κάποια στιγμή διαλύονταν το καθεστώς της Δύσης, και άνοιγαν τα αντίστοιχα της KGB αρχεία της CIA, θα έβγαιναν στο φως παρόμοια γεγονότα, όσο κι αν νομίζουμε ότι η ελευθερία του δυτικού τύπου είναι αρκετή για το αντίθετο.
Ο Konchalovskiy, εν κατακλείδι, μας κάνει ένα μάθημα ιστορίας, από αυτά που θα έπρεπε να διδάσκονται στους λαούς, και κυρίως σε όσους επιθυμούν επιστροφή σε τέτοια παρελθόντα. Και το πράττει με εξαιρετικά εύστοχο τρόπο, παράγοντας ταυτόχρονα εκείνη την ταινία τέχνης που εύκολα μπορεί να παρακολουθήσει ο καθένας. Πολιτικά αδιαμφισβήτητο και ανθρώπινα κατανοητό σινεμά της απλότητας, δια χειρός ενός ανθρώπου που οραματίζεται ένα καλύτερο μέλλον και όχι νοσταλγική επιστροφή στη ζοφερότητα.
Βαθμολογία: