Το Σκοτεινό Αντικείμενο του Πόθου
- Cet Obscur Objet du Désir
- That Obscure Object of Desire
- 1977
- Γαλλία, Ισπανία
- Γαλλικά, Ισπανικά
- Αισθηματική, Δραμεντί, Ερωτική, Σάτιρα, Σινεφίλ
- 28 Νοεμβρίου 1977
Αμέσως μόλις επιβιβάζεται στο τρένο, ένας άντρας ρίχνει έναν κουβά με νερό πάνω σε μια κοπέλα. Τις επόμενες ώρες εξηγεί πώς εκείνη του έγινε εμμονή, και πώς τον βασάνισε αυτή, μην επιτρέποντάς του ποτέ να ικανοποιήσει το πάθος του γι’ αυτήν.
Σκηνοθεσία:
Luis Bunuel
Κύριοι Ρόλοι:
Fernando Rey … Mathieu
Carole Bouquet … Conchita
Angela Molina … Conchita
Julien Bertheau … Edouard
Andre Weber … Martin
Maria Asquerino … Encarnacion
Milena Vukotic … γυναίκα στο τρένο
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Luis Bunuel, Jean-Claude Carriere
Παραγωγή: Serge Silberman
Φωτογραφία: Edmond Richard
Μοντάζ: Helene Plemiannikov
Σκηνικά: Pierre Guffroy
Κοστούμια: Sylvie de Segonzac
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Cet Obscur Objet du Desir
- Ελληνικός Τίτλος: Το Σκοτεινό Αντικείμενο του Πόθου
- Διεθνής Τίτλος: That Obscure Object of Desire
Άμεσοι Σύνδεσμοι
- Ο Διάβολος Είναι Γυναίκα (1935)
- Η Γυναίκα και το Νευρόσπαστο (1958)
Σεναριακή Πηγή
- Μυθιστόρημα: La Femme et le Pantin του Pierre Louys.
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ διασκευασμένου σεναρίου και ξενόγλωσσης ταινίας (Ισπανία).
- Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα ξενόγλωσσης ταινίας.
- Υποψήφιο για σκηνοθεσία και σενάριο στα Cesar.
Παραλειπόμενα
- Έσχατη ταινία για τον Luis Bunuel, σε μια σπουδαία καριέρα που ξεκίνησε από τη δεκαετία του 1920. Εδώ ασχολείται με τις δύο κυριότερες εμμονές του: την κριτική επί των παραδοσιακών αξιών και τη δύναμη της επιθυμίας.
- Ο Bunuel είχε δημιουργήσει μια πρώτη διασκευή του βιβλίου του 1898 από τη δεκαετία του 1950, και είχε κλείσει τον Vittorio De Sica με τη Mylene Demongeot για τους πρώτους ρόλους. Η Demongeot αργότερα θα δηλώσει πως ο ισπανός σκηνοθέτης είχε θέσει ως όρο στον παραγωγό να είναι κι εκείνη στην ταινία, κάτι που ο παραγωγός αρνήθηκε έχοντας συμβόλαιο με την Brigitte Bardot. Εντέλει την ταινία την έκανε το 1958 ο Julien Duvivier (Η Γυναίκα και το Νευρόσπαστο).
- Carole Bouquet και Angela Molina ερμηνεύουν τον ίδιο ρόλο, αλλάζοντας ανά σκηνή, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις κι εντός της ίδιας σκηνής. Κάτι τέτοιο δεν είχε συμβεί ποτέ πριν στο σινεμά (αν και στο θέατρο ήταν συνηθισμένη πρακτική), και ήταν η ιδέα που έσωσε την ταινία, μια και ο παραγωγός Serge Silberman -ο οποίος και “πέταξε” την ιδέα- ετοιμάζονταν να την εγκαταλείψει. Ο λόγος ήταν ότι είχαν γίνει τρεις μέρες γυρισμάτων με τη Maria Schneider στον ρόλο της Κοντσίτα, και ήταν φανερό ότι δεν ήταν σε θέση να ερμηνεύσει ως συνέπεια της χρήσης ναρκωτικών. Μια άλλη εκδοχή θέλει τη Schneider να αποχωρεί διαμαρτυρώμενη για τις γυμνές σκηνές.
- Η Isabelle Adjani φλέρταρε με τον ρόλο της Κοντσίτα μετά την αποχώρηση της Schneider, αλλά έκανε πίσω αρνούμενη να χορέψει ταγκό γυμνή.
- Η φωνή του Fernando Rey είναι ντουμπλαρισμένη με αυτή του Michel Piccoli.
Κριτικός: Σταύρος Γανωτής
Έκδοση Κειμένου: 8/6/2020
Τι έμπνευση κι αυτή του Bunuel το διπλό καστ της Κοντσίτα! Στην έσχατη του ταινία, ο μεγαλύτερος των κινηματογραφικών σουρεαλιστών καταλύει ακόμα και την εσωτερική λογική της έβδομης τέχνης. Μια φάρσα, όμως, που όχι μονάχα δεν αλλοιώνει τον χαρακτήρα του δημιουργήματος του, αλλά το τονώνει με έναν αισθησιασμό που μόνο η μία από τις πρωταγωνίστριες δεν θα μπορούσε από μόνη της να παράγει. Και μάλιστα, έναν αισθησιασμό που χτυπάει κόκκινο και ενώνει τις καλαίσθητες χάρες του ισπανικού ταπεραμέντου με το γαλλικό σεξαπίλ, παρά του ότι έχουμε σταθερά μια πλέον ψυχρή εικόνα.
Μη θέλοντας να ξεκάνει την αρχική του πηγή, ο Bunuel έχει ίσως για πρώτη φορά τόσο ξεκάθαρη χιουμοριστική χροιά. Όχι πως παράγει κωμωδία με τους τύπους του είδους, αλλά τα γεγονότα από μόνα τους φανερώνουν την κωμική τους καταβολή. Επίσης, η σάτιρα δεν είναι τόσο φανερή και απλόχερη όσο στις προηγούμενες δουλειές του, αλλά δίνει την παρουσία της διακριτικά μέσω ενός δεύτερου επιπέδου σκέψης.
Είναι η αγάπη καθαρή τρομοκρατία; Μπορεί κάποιοι να μη χρειάστηκε να τη βιώσουν έτσι, αλλά σίγουρα η όλη διεργασία που επιφέρει στον εγκεφαλικό μας κόσμο, μας κάνει τρωτούς στα καμώματα του ανθρώπου που η καρδιά μας επιλέγει να δοθεί. Κι αν αυτός ο άλλος δεν είναι τόσο στα λογικά του; Αν η έλλειψη χημείας προκαλεί εκρήξεις εκεί που σε άλλη περίπτωση δεν θα υπήρχαν; Ο σουρεαλιστής μάστορας έξυπνα παραλληλίζει έναν κόσμο μέσα στον παραλογισμό της ανεξέλεγκτης τρομοκρατίας, με τα πάθη των ηρώων του. Δεν θα κάτσει βέβαια να κρίνει πολιτικά τις επιμέρους εξελίξεις της τότε εποχής, μια και ο Bunuel δεν ενδιαφέρονταν ποτέ για την εφήμερη κατάσταση, αλλά αποζητούσε τα νοήματα του μέσα από πιο διαχρονικές έννοιες. Περί αυτού, απλά παρουσιάζει στον θεατή αυτό το τραγελαφικό που παράγει το πάθος και ο έρωτας, με την μπουρζουαζία ακόμα πιο ευάλωτη και στοχοποιημένη από διάφορες κατευθύνσεις, αλλά και πάλι άμυαλη ως το να μπορέσει να προβλέψει το πού θα την οδηγήσει η τριβή με τον «μη έχοντα». Μπορεί εδώ ο υπερρεαλισμός να είναι ελεγχόμενος, αλλά παντού κρύβονται σουρεάλ γρίφοι-συμβολισμοί, πλάι στο παράλογο των ανθρώπινων πράξεων. Πράξεις που συμβαίνουν παντού γύρω μας, αλλά έχουμε συνηθίζει να τις αφομοιώνουμε στην κανονικότητα, σύμφωνα με μια αναρχική λογική που έχουμε εκπαιδευτεί να θεωρούμε ως νορμάλ…
Μια μοντέρνα αισθητική, μια ξεκούραστη ταινία, μια ερωτική κωμωδία εναλλασσόμενων καταστάσεων, μια άσκηση για τον σκεπτόμενο θεατή, και μαζί ένας συνοπτικά εύστοχος και ταιριαστός τρόπος για έναν μεγάλο φαρσέρ να μας πει το αντίο του.
Βαθμολογία:
Γκαλερι φωτογραφιων
