Ο Τιμωρός

• Κυριότερη Προβολή στην Ελλάδα: Home Cinema.
• Παγκόσμια Κριτική Αποδοχή (Μ.Ο.): Μέτρια.

Τίτλοι

Αυθεντικός Τίτλος: Brimstone

Ελληνικός Τίτλος: Ο Τιμωρός

Διεθνής Εναλλακτικός Τίτλος: Koolhoven’s Brimstone

Κύριες Διακρίσεις

• Βραβείο μακιγιάζ/κομμώσεων στα Ευρωπαϊκά Βραβεία.
• Καλύτερη ταινία και ακόμα 5 βραβεύσεις στα εθνικά βραβεία της Ολλανδίας.
• Συμμετοχή στο διαγωνιστικό τμήμα του φεστιβάλ Βενετίας.

Παραλειπόμενα

• Ένα αμερικανικό στούντιο πρότεινε στον Martin Koolhoven να παράγει αυτό την ταινία. Αλλά ο ολλανδός δημιουργός αντιλήφθηκε πως έτσι δεν θα είχε τον τελικό λόγο, και στράφηκε σε ευρωπαϊκές εταιρίες διαφόρων χωρών. Την ταινία την προετοίμαζε επί πέντε χρόνια. Ενδιάμεσα, και με τα προβλήματα χρηματοδότησης, ο σκηνοθέτης ένιωσε συμπτώματα καρδιακής προσβολής και μεταφέρθηκε σε νοσοκομείο. Εντέλει, διαγνώστηκε ότι ήταν μια κρίση πανικού από το οξυμένο στρες.
• Πέντε ημέρες μόλις πριν την έναρξη γυρισμάτων, η Mia Wasikowska ένιωσε εξάντληση και αποχώρησε, ακολουθούμενη από τον Robert Pattinson που είχε φόρτο εργασίας. Κανείς τους δεν είχε έτοιμο συμβόλαιο, μια και η χρηματοδότηση δεν ήταν σίγουρη. Άμεσα, έφυγε κι ένας από τους χρηματοδότες και η ταινία παραλίγο να πάψει εργασίες πριν καν αρχίσει γυρίσματα, κι ενώ ήταν έτοιμα τα σκηνικά και το καστ. Τότε επέμβει ο Guy Pearce και έσωσε οικονομικά την παραγωγή. Μέσα σε δύο ημέρες, βρέθηκαν και οι αντικαταστάτες των δύο ηθοποιών.
• Η Carice van Houten και ο Guy Pearce αναφέρθηκε ότι μπλέχτηκαν ρομαντικά κατά τα γυρίσματα.

Εξωτερικοί Σύνδεσμοι

• imdb
• Wikipedia
• Rotten Tomatoes

Κριτικός:  Σταύρος Γανωτής

Έκδοση Κειμένου: 10/5/2018

Επιβάλλεται κάποιος να κρίνει αρχικά μια ταινία ως είναι, κι όχι όπως θα έπρεπε να είναι. Έτσι, ο «Τιμωρός» είναι ένα ορθά-κοφτά αφηγημένο στην εντέλεια θρίλερ, και την ίδια ώρα ένα γουέστερν σε μια μορφή που πηγαίνει το είδος μόνο μπροστά.

Χρόνια τώρα στο παρασκήνιο του ευρωπαϊκού και του ολλανδικού σινεμά, ο Martin Koolhoven παρουσιάζει μια καλομονταρισμένη πολυεθνική παραγωγή, και δεν ήταν δυνατόν να συνέχιζε να μην προκαλεί αίσθηση. Η ιστορία του έχει βάση τον φεμινισμό και τη θρησκευτική παράνοια, χρησιμοποιώντας τα ως μοτίβα για να παρουσιάσει ένα θρίλερ που δεν θα θυμίζει πολλά άλλα. Κι ενώ κατηγορήθηκε για την άφθονη χρήση σαδισμού στις εικόνες του, φοβάμαι ότι συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Στην ουσία, υπόσχεται πάνω σε αυτό πολύ λιγότερα από ό,τι τελικά ενσωματώνει. Ενώ το νόημα μιλάει καθαρά για την υπαρκτή κόλαση επί γης, το πλείστο της βίας ξεσπάει σε δεύτερο πλάνο, και γενικά ο σκηνοθέτης δείχνει να μην έχει την πρόθεση να τραβήξει τα πλάνα του στα άκρα. Παντού υπονοείται το χάος, αλλά ούτε υπάρχει βαθύ σκοτάδι στο ντεκόρ, ούτε αποστρέφει ένας ευαίσθητος θεατής ποτέ τη ματιά του, ούτε το φινάλε τραβάει καταστάσεις.

Πρόκειται για μια μάλλον παρεξηγημένη ως προς αυτό ταινία, ενώ έπρεπε να κατηγορηθεί για ατολμία, ή τουλάχιστον να διαβάζονταν διαφορετικά οι προθέσεις του δημιουργού. Το σινεμά βίας και πρόκλησης έχει γράφει μια ιστορία που θα επέτρεπε σε ένα στόρι σαν αυτό υπερβολικά περισσότερη γραφική βία. Ο Koolhoven, όμως, παρότι ελέγχεται επειδή ξεφεύγει από το φυσιολογικό σε κάποια σημεία, πιότερο μοιάζει να ενδιαφέρεται για μια ρεαλιστική εκδοχή διαβάσματος της ανθρώπινης και δη της μετα-μεσαιωνικής ιστορίας. Δεν είναι καν τολμηρός ούτε στην προστριβή του με τα θρησκευτικά ιδεώδη. Αποδίδει όλα όσα επιφέρουν την παράνοια μέσω αυτών, σε ένα και μόνο πρόσωπο, το οποίο είναι έτσι κι αλλιώς και πέρα από ιδεώδη ψυχοπαθής. Ένας καθαρά δηλαδή θριλερικός χαρακτήρας. Την ίδια ώρα, αναζητά ήρωες σε δολοφόνους, απαλαίνει την έννοια της εξαναγκαστικής εκπόρνευσης, κι ενώ θεωρεί μάταιη την οποιαδήποτε αντίσταση επί του κατεστημένου της αδικίας. Όλα αυτά παρουσιάζουν μεν μια εικόνα της άγριας δύσης πιο κοντά στην πραγματικότητα από ό,τι το παραδοσιακό γουέστερν, αλλά εδώ το επίκεντρο δεν είναι αυτό, αλλά η θέση της γυναίκας μέσα σε αυτό.

Η τόσο καλή -όχι όμως πρωτοποριακή- αφήγηση προς τα πίσω δομεί εντέλει ένα τρομο-θρίλερ που θα ονόμαζες σινεφιλικό και ανοιχτό να συναντήσει ένα κοινό που δεν αντέχει να βλέπει τον ξεπεσμό του είδους. Μαζί, επιστρέφει στα δεδομένα που κάποτε δίδαξε ο Πέκινπα για το γουέστερν, και μιλάει για έναν κόσμο που ο ηρωισμός δεν συμβαδίζει με τη δόξα. Μια καλή δουλειά, λίγο εκτός στόχου, που είναι κυρίως κρίμα που δέχτηκε τόσες βολές, ρισκάροντας έτσι να κόψει τη φόρα από έναν δημιουργό που είναι φανερό ότι έχει να δώσει κι άλλα.

Βαθμολογία: