Ματωμένο Διαμάντι

Κριτικός: Σταύρος Γανωτής

Έκδοση Κειμένου: 31/5/2020

Αυτός ο Edward Zwick είναι σκηνοθέτης που σε προβληματίζει. Κρατάει σταθερά ένα επίπεδο που σε τραβάει, αλλά είναι απόλυτα αμερικανικός ο τρόπος που εκλαμβάνει τα θέματα του. Αυτό συμβαίνει κι εδώ, στην καλύτερη του προσπάθεια μαζί με το Γκλόρι του 1989, ίσως επειδή και οι δύο ταινίες μοιράζονται μια έκθεση σε ένα τόσο ενδιαφέρον θέμα. Κι ενώ θα ήταν ρίσκο να επέλεγες κάποιον άλλον δημιουργό στη θέση του για να ανεβάσεις αμφότερες τις ταινίες ένα σκαλί πιο πάνω, βρίσκεις λόγους να τις αγαπήσεις.

Το Ματωμένο Διαμάντι είναι ένα αληθινά καλό φιλμ, που θα μπορούσε να έχει γυρίσει και ο Ridley Scott ή ο David Fincher, απλά εκείνοι ίσως τραβούσαν πιότερο ακόμα το μοντάζ στο πιο γρήγορο. Ο Zwick χαίρει του γεγονότος ότι σε κανένα σημείο δεν αποστρέφει τη σκέψη του θεατή από τον γενικό προβληματισμό που εδώ αναδύεται, ούτε καν σε εκείνα που η δράση ανάβει κόκκινο. Είναι κι από τις λίγες καθαρά χολιγουντιανές ταινίες που πράγματι μπορεί να προβληματίσουν κάποιους στη Δύση, που θεωρούσαν μια διαμαντένια βέρα ανώτερη μιας ανθρώπινης ζωής, χωρίς βέβαια μέχρι πριν να το υποψιάζονταν. Δίνει κι έναυσμα να γεννηθεί κάτι εν είδει κινήματος σαν εκείνο κάποτε με αιχμή τις αληθινές γούνες, αλλά η ουσία που παραμένει μοιραία είναι ότι εκείνα τα κλιμάκια που μπορούν να κάνουν την αληθινή και τάχιστη διαφορά, δεν περίμεναν φυσικά τη συγκεκριμένη ταινία για να συνεχίσουν τον φιλοχρήματο χαβά τους…

Όπως και να έχει, μοιραία ή όχι, καλό είναι να υπάρχουν προσβάσιμα σε όλους φιλμ που γνωστοποιούν καταστάσεις που αμελούσαμε, αλλά μας επηρεάζουν άμεσα. Η ιστορία του Διαμαντιού, όμως, έχει μεν αυτή την ακτιβιστική ισχύ, αλλά δεν έχει δεύτερο επίπεδο σινεφιλικά. Οι διάλογοι ξεχωρίζουν σε κάποια σημεία, αλλά επί του γενικού δεν έχουν αυτή τη σπιρτάδα που θα σε κάνει να σηκωθείς από τη θέση σου. Ίσως, δε, νιώσεις ότι τα περισσότερα τα έχεις ακούσει ξανά, και απλά σε έχουν πείσει ότι το «σύστημα είναι κακό» αλλά δεν πολεμιέται (ενώ η απώτερη αλήθεια είναι ότι είσαι κι εσύ μέρος του). Έτσι, επιστρέφουμε στα περί «μοιραίου», που σεναριακά θα μπορούσαν να σπάσουν τα σύνορα με πιο άμεσες αιχμές, προτεινόμενες λύσεις, αλλά και επί του συνόλου καλύτερη γραφή.

Έχουμε όμως χαρακτήρες, κι αυτοί βοηθούν στην παραπομπή σε κάτι κλασικό σαν τις ταινίες του John Huston, που σε πείθουν να τους ακολουθήσεις στην οδύσσεια τους. Συνδυασμένοι με τις μοναδικές ερμηνείες της χρυσής τριάδας, παρέχουν τις απαραίτητες αντιθέσεις μεταξύ τους, αλλά και την τριβή που απλώνει την πλοκή. Κι όλα αυτά με σκηνικό μια χώρα σε απύθμενο χάος, με το σενάριο να μη χαρίζεται σε καμία της πτυχή, σε σημείο να κινδυνεύει να γίνει ρατσιστικό, χωρίς όμως να ψεύδεται ή να προπαγανδίζει προς κάτι. Τέλειο σκηνικό και για την ανθρώπινης διάστασης δράση, στην οποία ούτε γνωρίζεις αν είναι δυνατόν να επιζήσει κάποιος από τους ήρωες, ούτε αν όσα γνώριζες περί ηθικής χωράνε εντέλει ακόμα και στις αυγές του 21^ου αιώνα.

Άξιο σε όλα εκείνα τα σημεία που σφαιρικά το κάνουν κάτι παραπάνω κι από μια καλή ταινία, κρίμα που δεν στερείται, ακόμα και σε σημεία, εκείνον τον χολιγουντιανό χαρακτήρα του ακτιβισμού, που χάνει σε δεύτερο επίπεδο και χάσκει σε σχέση με τη φιλοσοφία. Αλλά θα είναι κρίμα και να βγεις ίδιος μετά το πέρας της θέασης, αν φυσικά είχες εκ του προοιμίου ασύνδετα κομμάτια στο παζλ που ενώνουν την εικόνα σου για το τι εστί πλανήτης Γη, ακόμα και λίγο πιο κάτω από τη μύτη σου…

Βαθμολογία: