Η Σαρλότ, διάσημη πιανίστρια, και η κόρη της, Εύα, σύζυγος ενός πάστορα, συναντιούνται ύστερα από εφτά χρόνια, στο πρεσβυτέριο της τελευταίας. Η Σαρλότ πάσχει από κατάθλιψη μετά τον θάνατο του φίλου της, ενώ αγνοεί ότι η Εύα φροντίζει και το άλλο παιδί της, την ανάπηρη Έλενα. Η συνάντηση μάνας και κόρης εξελίσσεται σε μια τρομερή σύγκρουση, μέσα από μια σειρά εξομολογήσεων που ξεχειλίζουν ταυτόχρονα από αγάπη και μίσος.
Σκηνοθεσία:
Ingmar Bergman
Κύριοι Ρόλοι:
Ingrid Bergman … Charlotte Andergast
Liv Ullmann … Eva
Lena Nyman … Helena
Halvar Bjork … Viktor
Gunnar Bjornstrand … Paul
Erland Josephson … Josef
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Ingmar Bergman
Φωτογραφία: Sven Nykvist
Μοντάζ: Sylvia Ingemarsson
Σκηνικά: Anna Asp
Κοστούμια: Inger Pehrsson
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Hostsonaten
- Ελληνικός Τίτλος: Φθινοπωρινή Σονάτα
- Διεθνής Τίτλος: Autumn Sonata
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ πρώτου γυναικείου ρόλου (Ingrid Bergman) και αυθεντικού σεναρίου.
- Χρυσή Σφαίρα ξενόγλωσσης ταινίας και πρώτου γυναικείου ρόλου (Ingrid Bergman) σε δράμα.
Παραλειπόμενα
- Έσχατος κινηματογραφικός ρόλος για την Ingrid Bergman. Αποδέχτηκε τον ρόλο παρότι της είχε διαγνωστεί καρκίνος, και θα μπορούσε να έχει φύγει από τη ζωή πριν τελειώσουν καν τα γυρίσματα.
- Τελευταία καθαρά κινηματογραφική παραγωγή για τον Ingmar Bergman, μια και οι επόμενες ταινίες του ήταν πρωτίστως για την τηλεόραση.
- Λόγω διαμάχης με τη φορολογία στη Σουηδία, ο Bergman έκανε την παραγωγή μέσω της δυτικογερμανικής του εταιρίας Personafilm GmbH (δεύτερη από τις τρεις που έκανε ο δημιουργός σε “εξορία”). Γυρίστηκε λίγο έξω από το Όσλο, σε ένα παλιό στούντιο. Παρόλα αυτά, όλο το καστ και το επιτελείο είναι Σουηδοί, η γλώσσα της ταινίας είναι τα σουηδικά, αλλά κι έκανε πρεμιέρα στη Στοκχόλμη.
- Διασκευάστηκε σε ινδική ταινία το 2003, σε θεατρικό, αλλά έγινε και η βάση για όπερα το 2017.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Η μουσική που παίζεται με πιάνο στο φιλμ είναι του Frederic Chopin. Ερμηνεύτρια είναι η Kabi Laretei, πρώην σύζυγος του σκηνοθέτη και διακεκριμένη πιανίστρια.
Κριτικός: Σοφία Γουργουλιάνη
Έκδοση Κειμένου: 20/9/2010
Ο Bergman με τη Φθινοπωρινή Σονάτα μάς δίνει ένα γνήσιο μελόδραμα, ένα μελόδραμα πρότυπο για άπειρες μελλοντικές παραγωγές. Αν ο όρος μελόδραμα σάς θυμίζει «Μαρία της Γειτονιάς», ο Bergman σχεδόν εξοστρακίζει το μελό και δομεί ένα τέλειο δράμα. Τίποτα δεν λείπει από δω και όλα προοικονομούν το σκληρό φινάλε.
Ο σκηνοθέτης συμπεριφέρεται ως γνήσιος φιλόσοφος, αναπτύσσοντας ένα θέμα από κάθε πιθανή πλευρά. Πολλά θέματα; Όχι, όχι. Στοχάζεται πάνω στην αγάπη και τα όρια της. Πλάθει δύο χαρακτήρες υποδείγματα για να μας πει τι βρίσκεται πάνω, κάτω, δεξιά, αριστερά και κυρίως μέσα στην αγάπη. Οι ήρωες μας, μάνα και κόρη, είναι δύο κόσμοι εκ διαμέτρου αντίθετοι. Η κόρη της οποίας είναι εύκολο να αγαπήσει και δύσκολο να αγαπηθεί, και η μάνα της οποίας είναι εύκολο να αγαπηθεί και δύσκολο να αγαπήσει. Η μάνα μισεί την κόρη, η κόρη μισεί τη μάνα ή τίποτα από τα δύο. Όποια κι αν είναι η άποψη σας, το συμπέρασμα είναι σαφές. Αγαπάω ίσον υπάρχω. Το δώσε είναι σύμφωνα με το σκηνοθέτη που σου χαρίζει ζωή και ευτυχία, και το πάρε; Θα ‘ρθει κι αυτό, στη σωστή στιγμή. Η άποψη σας για την αγάπη μπορεί να είναι διαφορετική, η ταινία σάς καλεί όμως να σκεφτείτε και ίσως να αναθεωρήσετε τον εγωισμό, τα συναισθήματα, τις σχέσεις σας.
Πρόκειται για μια ταινία βαριά, όχι όμως ασήκωτη. Μπορεί ο Bergman να έχει πάρει το σινεφιλικό τσεκούρι του και να μας βαράει ανελέητα, ακριβώς όμως αυτό το τσεκούρι είναι που μετατρέπει την ταινία σε μια πολύ ιδιαίτερη εμπειρία. Σε μια εμπειρία που παρά τον ολίγον μαζοχιστικό της χαρακτήρα, θα σας δώσει να καταλάβετε τι είναι και γιατί αγαπάμε τον κινηματογράφο.
Βαθμολογία:
Γκαλερι φωτογραφιων
