Επιχείρηση: Argo
- Argo
- 2012
- ΗΠΑ
- Αγγλικά, Περσικά, Αραβικά
- Δραματικό Θρίλερ, Εποχής, Ιστορική, Πολιτική, Πολιτικό Θρίλερ
- 10 Ιανουαρίου 2013
Στις 4 Νοεμβρίου του 1979, καθώς η επανάσταση στο Ιράν φτάνει στην κορύφωσή της, μια ομάδα Ιρανών στρατιωτών εισβάλει στην αμερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη και κρατά όμηρους 52 Αμερικανούς. Μέσα στον πανικό, έξι Αμερικανοί καταφέρνουν να διαφύγουν και να βρουν καταφύγιο στην κατοικία του καναδού πρέσβη. Γνωρίζοντας ότι είναι θέμα χρόνου να εντοπιστούν και να θανατωθούν, ο ειδικός «απομακρύνσεων» της ΣΙΑ, Τόνι Μέντεζ, καταστρώνει ένα επικίνδυνο σχέδιο προκειμένου να τους φυγαδεύσει με ασφάλεια από τη χώρα. Το σχέδιο είναι τόσο παράτολμο που μόνο σε ταινία θα μπορούσε κανείς να το δει.
Σκηνοθεσία:
Ben Affleck
Κύριοι Ρόλοι:
Ben Affleck … Tony Mendez
Bryan Cranston … Jack O’Donnell
Alan Arkin … Lester Siegel
John Goodman … John Chambers
Clea DuVall … Cora Lijek
Victor Garber … Ken Taylor
Tate Donovan … Bob Anders
Scoot McNairy … Joe Stafford
Rory Cochrane … Lee Schatz
Christopher Denham … Mark Lijek
Kerry Bishe … Kathy Stafford
Kyle Chandler … Hamilton Jordan
Chris Messina … Malinov
Zeljko Ivanek … Robert Pender
Titus Welliver … Jon Bates
Keith Szarabajka … Adam Engell
Bob Gunton … Cyrus Vance
Richard Kind … Max Klein
Richard Dillane … Peter Nicholls
Michael Parks … Jack Kirby
Taylor Schilling … Christine Mendez
Philip Baker Hall … Stansfield Turner
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Chris Terrio
Παραγωγή: Ben Affleck, George Clooney, Grant Heslov
Μουσική: Alexandre Desplat
Φωτογραφία: Rodrigo Prieto
Μοντάζ: William Goldenberg
Σκηνικά: Sharon Seymour
Κοστούμια: Jacqueline West
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: Argo
- Ελληνικός Τίτλος: Επιχείρηση: Argo
Σεναριακή Πηγή
- Βιβλίο: The Master of Disguise του Antonio J. Mendez.
- Άρθρο: The Great Escape του Joshuah Bearman.
Κύριες Διακρίσεις
- Όσκαρ καλύτερης ταινίας, διασκευασμένου σεναρίου και μοντάζ. Υποψήφιο για δεύτερο αντρικό ρόλο (Alan Arkin), μουσική, ήχο και ηχητικά εφέ.
- Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας (δράμα) και σκηνοθεσίας. Υποψήφιο για δεύτερο αντρικό ρόλο (Alan Arkin), σενάριο και μουσική.
- Βραβείο Bafta καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας και μοντάζ. Υποψήφιο για πρώτο αντρικό ρόλο (Ben Affleck), δεύτερο αντρικό ρόλο (Alan Arkin), σενάριο και μουσική.
- Καλύτερη ταινία από την Ένωση Παραγωγών Αμερικής.
Παραλειπόμενα
- Από το 2007, George Clooney, Grant Heslov και David Klawans είχαν βάλει μπρος την παραγωγή, με τον Affleck να ενσωματώνεται το 2011.
- Τα γυρίσματα εκτός των ΗΠΑ έγιναν στην Κωνσταντινούπολη.
- Χρησιμοποιήθηκε αρκετό αρχειακό υλικό από παλιά δελτία ειδήσεων των ABC, CBS και NBC.
- Το λόγκο της Warner Bros. που βλέπουμε επί των τίτλων είναι αυτό που χρησιμοποιούσε η εταιρία κατά την περίοδο 1972-1984. Ήταν σχεδιασμένο από το πλέον διάσημο όνομα του χώρου, τον Saul Bass.
- Ο Ben Affleck δήλωσε πως η παραγωγή είχε απεριόριστη πρόσβαση στα αρχηγεία της ΣΙΑ, κάτι που επιτεύχθηκε μέσω του αληθινού Tony Mendez. Στην πραγματικότητα, βέβαια, ο εν λόγω πράκτορας είχε χρειαστεί να παραστεί στην Τεχεράνη επί των γεγονότων μόλις για 1μιση ημέρα.
- Παρά την επιτυχία, η ταινία δέχτηκε κριτική περί της ακρίβειας κάποιων λεγομένων: ότι η καναδική πρεσβεία είχε πιο ενεργό ρόλο στην απόδραση, ότι εμφανίζεται λανθασμένα ότι οι καταδιωκόμενοι απορρίφθηκαν από τις πρεσβείες της Βρετανίας και της Νέας Ζηλανδίας, και για μια παραπάνω δόση υπερβολής όσον αφορά τις συνθήκες της απόδρασης.
- Ο Abolhassan Banisadr, υπουργός εξωτερικών κατά τα γεγονότα κι αργότερα πρόεδρος του Ιράν, διαμαρτυρήθηκε για το γεγονός ότι η ταινία αποκρύπτει ότι σχεδόν σύσσωμη η ιρανική βουλή συνηγόρησε τότε στην ομαλή έξοδο των Αμερικανών από τη χώρα.
- Η ταινία έγινε μόλις η τέταρτη στην ιστορία του θεσμού των Όσκαρ που πήρε το βραβείο καλύτερης ταινίας, δίχως να είναι υποψήφια για σκηνοθεσία.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Στην ταινία ακούγονται διάσπαρτα τραγούδια που ήταν επιτυχίες τη συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, όπως τα: Little T&A των The Rolling Stones (με το συγκεκριμένο είχαμε αναχρονισμό, μια και είχε βγει την επόμενη χρονιά), Sultans of Swing των Dire Straits, Dance the Night Away των Van Halen και When the Levee Breaks των Led Zeppelin.
Κριτικός: Χάρης Καλογερόπουλος
Έκδοση Κειμένου: 5/12/2012
Αληθινά γεγονότα: το 1979, εξαγριωμένο πλήθος Ιρανών (διαμαρτυρόμενων για την παροχή ασύλου στον Σάχη στις ΗΠΑ) εισβάλλει στην αμερικανική πρεσβεία στην Τεχεράνη, ενώ έξι μέλη του διπλωματικού σώματος καταφέρνουν να κρυφτούν στην καναδική πρεσβεία. Στην Αμερική, ο ειδικός σε αποστολές διάσωσης Τόνι Μέντεζ (Μπεν Άφλεκ) συλλαμβάνει το εξής σχέδιο. Στήνει μια τάχα νέα κινηματογραφική παραγωγή επιστημονικής φαντασίας, το «Αργώ» (βάζει και διαφημιστική αφίσα στο Variety) και πάει στην Τεχεράνη να εφοδιάσει τους έξι με ψεύτικα διαβατήρια ως μέλη της παραγωγής, που ήρθαν να εντοπίσουν κατάλληλες τοποθεσίες για τα γυρίσματα.
Μετά το The Town, επιβεβαιώνεται ότι ο Άφλεκ ως σκηνοθέτης αγαπά πολύ το παλιό αμερικανικό σινεμά, εκείνο που δεν βασιζόταν στην τρελή δράση αλλά στο καλοφτιαγμένο σενάριο. Η ιστορία αυτή έμεινε για χρόνια απόρρητη ώστε να μην διαταραχθούν οι σχέσεις Ιράν και Καναδά και από τη στιγμή που τα αρχεία άνοιξαν, ο Άφλεκ είδε ότι υπάρχει μια καλή ευκαιρία. Ευκαιρία για δύο πράγματα. Αφενός να εκμεταλλευτεί το γεγονός ότι τα χολιγουντιανά παραμύθια μπορεί να γίνονται πιο πιστευτά από οποιοδήποτε άλλο σενάριο ζωής, πρόσχημα, ίντριγκα κ.λπ. Τα όργανα της τάξης στο αεροδρόμιο καθώς κοιτούν σχέδια κόμικς από το story-board της υποτιθέμενης ταινίας, προς στιγμή χάνουν την καχυποψία τους, αποπροσανατολίζονται, επανέρχονται στην κατάσταση του παιδιού, του λαϊκού θεατή. Καιρό πριν, όταν ο Μέντεζ παρουσίαζε το σχέδιο στους επιτελάρχες των μυστικών υπηρεσιών, θεωρούσαν ότι είναι τρελός. Κι όμως, έπιασε. Ήταν λοιπόν για τον Άφλεκ μια πρόκληση να δείξει τη δύναμη της κινηματογραφικής μυθολογίας. Το άλλο στοιχείο που προήλθε από το σενάριο του Κρις Τέριο (σκηνοθέτη του Μια Νύχτα στο Μανχάταν), ήταν η μεθόδευση ενός σασπένς κατά τα παλιά χιτσκοκικά πρότυπα, όπου η αγωνία δεν προέρχεται από κάποια έντονη δράση, αλλά από την ίδια την κατάσταση των πραγμάτων. Σε αυτά τα δύο επίπεδα, ο Άφλεκ πετυχαίνει διάνα.
Από κει και ύστερα, έχει να παλέψει με δύσκολα πράγματα. Πώς καταφέρνεις να αποφύγεις τη ψυχροπολεμική παγίδα «καλοί Αμερικάνοι-κακοί Ιρανοί» ή «έξυπνοι Αμερικάνοι-χαζοί Ιρανοί». Πώς συμβιβάζεις το δράμα μαζί με την πολιτική σάτιρα τύπου Wag the Dog και μαζί με τα παιχνίδια αλά Ocean’s; Νομίζω ότι για να τα καταφέρει υιοθετεί μια αποστασιοποιημένη, ντοκιμαντερίστικη ματιά, αποφεύγοντας την ηρωοποίηση του Μέντεζ, αποφεύγοντας μελοδραματικά τρικ όπως δευτερεύουσες ιστορίες που να εμπλέκουν διαπροσωπικές σχέσεις μεταξύ των ομήρων ή άλλων, αποφεύγοντας ακόμη και «πλάνα μεγάλης ανακούφισης» ή θριαμβολογίας μετά το πέρας της αποστολής. Για να τονίσει την ντοκιμαντερίστικη πλευρά, υιοθετεί μια φωτογραφία αρχών δεκαετίας του 1980, εισάγει αρκετό αρχειακό υλικό της εποχής και πάνω απ’ όλα, κάνει μια εισαγωγή στην αρχή με αφηγήτρια όπου παρουσιάζεται συνοπτικά και κάπως πολιτικά ορθά η νεώτερη ιστορία του Ιράν (στο περίπου τα λόγια): «η Περσία επί δυόμισι χιλιάδες χρόνια κυβερνιόταν από βασιλιάδες. Το 1950, εξελέγη για πρώτη φορά ένας δημοκρατικός πρωθυπουργός, ο Μοχάμεντ Μοσάχεντ, εθνικοποιώντας τα πετρέλαια. Τρία χρόνια μετά, οι ΗΠΑ μαζί με τη Μ. Βρετανία υποκίνησαν πραξικόπημα και έφεραν στην εξουσία τον Σάχη Ρεζά Παχλεβί, έναν άσωτο με την γυναίκα του να κάνει μπάνιο σε γάλα, ενώ ο ίδιος πεταγόταν μέχρι το Παρίσι για γεύματα κι ενώ ο λαός πεινούσε, καταδιωκόταν και βασανιζόταν από τη μυστική αστυνομία. Το 1979, ο Σάχης ανετράπη και ήρθε στην εξουσία ο Αγιατολάχ Χομεϊνί. Επικράτησε η εκδίκηση, η αγανάκτηση, το χάος», κλπ.
Άραγε είναι μια τίμια κινηματογραφική δουλειά του Άφλεκ ή ένα πονηρό διαφημιστικό της αμερικανικής αποτελεσματικότητας; Το συμπέρασμα επαφίεται στον καθένα μας. Ως έργο, είναι μια καλή δουλειά.
Βαθμολογία: