Ο Νευρικός Εραστής

Ο Άλβι κι η Άννι έχουν διαφορετικούς χαρακτήρες, αλλά είναι και οι δυο διασκεδαστικοί κι ιδιαίτεροι. Ο Άλβι είναι κωμικός ηθοποιός, νευρωτικός, απαισιόδοξος, εμμονοληπτικός με την ιδέα του θανάτου και με κυνική συμπεριφορά απέναντι σε όλους όσους τον περιβάλλουν, ενώ η Άννι είναι μια αδέξια, αλλά ταλαντούχα κι εγκάρδια τραγουδίστρια και φωτογράφος. Οι δυο τους ερωτεύτηκαν κεραυνοβόλα μετά την πρώτη τους συνάντηση, αλλά τα πρώτα σύννεφα στη σχέση τους παρουσιάστηκαν όταν η Άννι μετακόμισε στο σπίτι του.

Σκηνοθεσία:

Woody Allen

Κύριοι Ρόλοι:

Woody Allen … Alvy ‘Max’ Singer

Diane Keaton … Annie Hall

Tony Roberts … Rob

Carol Kane … Allison Portchnik

Paul Simon … Tony Lacey

Shelley Duvall … Pam

Janet Margolin … Robin

Christopher Walken … Duane Hall

Κεντρικό Επιτελείο:

Σενάριο: Woody Allen, Marshall Brickman

Παραγωγή: Charles H. Joffe, Jack Rollins

Φωτογραφία: Gordon Willis

Μοντάζ: Wendy Greene Bricmont, Ralph Rosenblum

Σκηνικά: Mel Bourne

Κοστούμια: Ruth Morley

Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Πολύ θετική.

Τίτλοι

• Αυθεντικός Τίτλος: Annie Hall
• Ελληνικός Τίτλος: Ο Νευρικός Εραστής
• Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Νευρικός Εραστής [επανέκδοσης]

Κύριες Διακρίσεις

• Όσκαρ καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, πρώτου γυναικείου ρόλου (Diane Keaton) και αυθεντικού σεναρίου. Υποψήφιο για πρώτο αντρικό ρόλο (Woody Allen).
• Χρυσή Σφαίρα πρώτου γυναικείου ρόλου (Diane Keaton) σε κωμωδία/μιούζικαλ. Υποψήφιο για καλύτερη ταινία (κωμωδία/μιούζικαλ), πρώτο αντρικό ρόλο (Woody Allen) στην ίδια κατηγορία και σενάριο.
• Βραβείο Bafta καλύτερης ταινίας, σκηνοθεσίας, πρώτου γυναικείου ρόλου (Diane Keaton), σεναρίου και μοντάζ. Υποψήφιο για πρώτο αντρικό ρόλο (Woody Allen).

Παραλειπόμενα

• Η ιδέα για την ταινία γεννήθηκε από τον Allen και τον Marshall Brickman πάνω σε περίπατο ανά τη Νέα Υόρκη. Ακολούθως, ο Allen έγραψε ένα δοκιμαστικό σενάριο μέσα σε 4 ημέρες, παραδίδοντας το στον Brickman για τις απαραίτητες αλλαγές. Αφού το κείμενο πήγαινε κι έρχονταν ανάμεσα τους, θεώρησαν ότι ήταν έτοιμο και το έστειλαν στη United Artists, ζητώντας μπάτζετ των τεσσάρων εκατομμυρίων δολαρίων. Το σενάριο μπορεί μεν να εγκρίθηκε, αλλά ακολούθησαν τέτοιες αλλαγές που στην ουσία το μεταμόρφωσαν. Στην αρχική του μορφή, το επίκεντρο ήταν μια δραματική ιστορία μυστηρίου με φόνο, ενώ ως υποπλοκή είχε το κωμικό στοιχείο εν είδει κομεντί. Πολλά χρόνια μετά, το 1993, αυτό το αρχικό σενάριο αποτέλεσε τη βάση της δημιουργίας τού Μυστηριώδεις Φόνοι στο Μανχάταν.
• Χωρίς να υπάρχει κάποιος τίτλος επί του σεναρίου, ο Allen πρότεινε ως τίτλο εργασίας το Anhedonia, έναν όρο που αναφέρεται στην ανικανότητα κάποιου να αισθανθεί απόλαυση. Ο Brickman έφερε ως εναλλακτικούς τους: It Had to Be Jew, Rollercoaster Named Desire και Me and My Goy. Ακολούθως, η διαφημιστική εταιρία που προσέλαβε η United Artists έκλεινε προς την επιλογή του σκηνοθέτη, με τον τελευταίο να πειραματίζεται περαιτέρω με τίτλους όπως το Anxiety και το Annie and Alvy, πριν καταλήξει στον γνωστό.
• Αρκετά στοιχεία από τον Άλβι της ταινίας παραπέμπουν στο παρελθόν του Allen, κάνοντας κάποιους να μιλάνε για αυτοβιογραφία. Ανάμεσα σε αυτά, το Alvy ήταν ένα από τα παρατσούκλια του σκηνοθέτη όταν ήταν ακόμα στο σχολείο, ενώ το αληθινό επίθετο της Diane Keaton είναι Hall και το Annie ένα από τα δικά της παρατσούκλια. Σημειωτέον οι δυο τους είχαν επί έτη δεσμό. Ο Allen όμως απάντησε σε όλο αυτό, διαψεύδοντας το.
• Επιρροή στον δημιουργό άσκησε το 8½ (1963) του Federico Fellini, με τις δύο ταινίες να δημιουργούνται σε παρόμοια κρίσιμες καμπές στην καριέρα των δημιουργών τους, αλλά και αμφότερες εμπεριείχαν στοιχεία από την προσωπική τους ψυχανάλυση. Πάνω σε αυτό, ο δημιουργός ήθελε από τον ιταλό μετρ να κάνει ένα πέρασμα από την ταινία (στην σκηνή του κινηματογράφου), αλλά τόσο αυτός όσο και ο Luis Bunuel απέρριψαν την γκεστ συμμετοχή τους.
• Τα γυρίσματα ξεκίνησαν τον Μάιο του 1976 στο Λονγκ Άιλαντ, αλλά τελείωσαν 10 μήνες μετά, με σποραδικούς ρυθμούς.
• Εδώ κάνει κινηματογραφικό ντεμπούτο η Sigourney Weaver. Είναι ένα από τα ραντεβού του Άλβιν (έξω από τον κινηματογράφο), αλλά ο ρόλος δεν προέβλεπε να μιλάει η μελλοντική σταρ.
• Ρόλο ομιλών κομπάρσου έχει ο Jeff Goldblum, όπου εμφανίζεται σε ένα πάρτι και αναφέρει ότι “ξέχασε το μάνδρα του”.
• Ντεμπούτο και για την Beverly D’Angelo στον πολύ μικρό ρόλο μιας ηθοποιού τηλεοπτικής σειράς.
• Ο Truman Capote κάνει μια γκεστ-σταρ εμφάνιση, όπου συμμετέχει στον διαγωνισμό μίμων του… Truman Capote.
• Ο Christopher Walken αναγράφεται στους τίτλους τέλους ως Christopher Wlaken. Προφανώς, ήταν λάθος του δημιουργού των τίτλων και όχι κάποιο εσωτερικό αστείο.
• Ο Allen είχε χαρακτηρίσει την ταινία του αυτή ως “κρίσιμη καμπή” στη φιλμογραφία του. Και πράγματι, είναι η πρώτη φορά που ξεφεύγει από την απόλυτη φάρσα, και παρουσιάζει ένα επίπεδο σοβαρότητας. Ακαδημαϊκοί επίσης επισήμαναν την αντίθεση ανάμεσα στην εικόνα του Λος Άντζελες με τη Νέα Υόρκη, την παρουσίαση της εβραϊκής ταυτότητας, τα στερεότυπα της σεξουαλικότητας των δύο φύλων, και τα στοιχεία μοντερνισμού και ψυχανάλυσης.
• Με κόστος μόλις 4 εκατομμύρια δολάρια, το φιλμ έβγαλε 38,3, και παραμένει ως μία από τις πλέον εμπορικές ταινίες του νεοϋρκέζου δημιουργού.

Μουσικά Παραλειπόμενα

• Ελάχιστη μουσική ακούγεται καθ’ όλη την ταινία, κυρίως παλιά τζαζ κομμάτια, κάτι που ο δημιουργός καθιέρωσε ως επιρροή από τον Ingmar Bergman.
• Η Diane Keaton ερμηνεύει η ίδια δύο τραγούδια στη σκηνή του τζαζ-κλαμπ, το Seems Like Old Times (1945) και το It Had To Be You (1924).