
Αμέρικαν Στόρι
- An American Tail
- 1986
- ΗΠΑ
- Αγγλικά
- Κινούμενα Σχέδια, Κωμωδία, Μιούζικαλ, Οικογενειακή, Περιπέτεια
Ο μικρός ποντικούλης Φάιβελ μεταναστεύει από την Ουκρανία στις ΗΠΑ, αφού ο θρύλος λέει πως εκεί δεν υπάρχουν γάτες. Μόλις όμως φτάνει, χάνεται και βρίσκεται στους αφιλόξενους δρόμους να αναζητεί την οικογένεια του. Ο κίνδυνος μεγάλος, αφού μια γάτα μεταμφιεσμένη σε αρουραίος απειλεί τα ποντίκια, αλλά και οι νέοι φίλοι του από την άλλη είναι ισχυροί.
Σκηνοθεσία:
Don Bluth
Κύριοι Ρόλοι:
Phillip Glasser … Fievel Mousekewitz (φωνή)
Amy Green … Tanya Mousekewitz (φωνή)
John Finnegan … Warren T. Rat (φωνή)
Nehemiah Persoff … Papa Mousekewitz (φωνή)
Pat Musick … Tony Toponi (φωνή)
Dom DeLuise … Tiger (φωνή)
Christopher Plummer … Henri (φωνή)
Cathianne Blore … Bridget (φωνή)
Neil Ross … Honest John (φωνή)
Madeline Kahn … Gussie Mausheimer (φωνή)
Κεντρικό Επιτελείο:
Σενάριο: Judy Freudberg, Tony Geiss
Στόρι: David Kirschner, Judy Freudberg, Tony Geiss
Παραγωγή: Don Bluth, Gary Goldman, John Pomeroy
Μουσική: James Horner
Μοντάζ: Dan Molina
Σκηνικά: Don Bluth
Διεθνής Κριτική (μ.ο.): Μέτρια.
Τίτλοι
- Αυθεντικός Τίτλος: An American Tail
- Ελληνικός Τίτλος: Αμέρικαν Στόρι
- Εναλλακτικός Ελλ. Τίτλος: Αμέρικαν Στόρυ [αυθεντικός]
Άμεσοι Σύνδεσμοι
- Αμέρικαν Στόρι: Ο Φίβελ στην Άγρια Δύση (1991)
Κύριες Διακρίσεις
- Υποψήφιο για Όσκαρ τραγουδιού (Somewhere Out There).
- Υποψήφιο για Χρυσή Σφαίρα τραγουδιού (Somewhere Out There).
Παραλειπόμενα
- Τεχνική: Παραδοσιακό Σχέδιο.
- Από το πρώτο στάδιο της παραγωγής, το 1984, ενεργή συμμετοχή είχε και ο Steven Spielberg, ως ιδιοκτήτης της Amblin Entertainment. Στα κρέντιτ εμφανίζεται ως εκτελεστής παραγωγής. Στο πλάι τους είχαν τη Universal ως διανομέα, που δεν είχε ανακατευτεί σε ταινία κινουμένων σχεδίων από το 1965.
- Η αρχική ιδέα ήταν να γίνει τηλεοπτικό σόου, αλλά ο Spielberg πρόσεξε ότι είχε δυναμική για τον κινηματογράφο. Ήταν όμως η πρώτη εμπειρία του αμερικανού δημιουργού στον χώρο των κινουμένων σχεδίων, και του πήρε χρόνο για να συνειδητοποιήσει ότι δύο λεπτά ταινίας μπορούσαν να πάρουν μήνες για να ολοκληρωθούν.
- Το σχέδιο ήθελε έναν κόσμο που κατοικούσαν μόνο ζώα, στα πρότυπα του Ρομπέν των Δασών της Disney. Ο Bluth όμως αντιπρότεινε να είναι ένας κρυφός κόσμος αυτός των ζώων, κάτι που είχε δουλέψει και στην προηγούμενη ταινία του, το Μυστικό των Νιμ (1982). Η ιδέα αυτή προϋπήρχε στο Μπερνάρ και Μπιάνκα: Κομάντος της Σωτηρίας (1977) της Disney, και ήταν αυτή η ταινία που παρακολούθησε ο Spielberg και συμφώνησε στην ιδέα.
- Ο Spielberg ονόμασε τον κεντρικό ήρωα με το εβραϊκό όνομα του παππού του, Philip Posner. Ο Bluth από την άλλη φοβόταν ότι το Fievel ακούγονταν πολύ ξενικό, και το κοινό δεν θα το συγκρατούσε.
- Ενώ ο Bluth προσπάθησε -ανεπιτυχώς- να δημιουργήσει σε storyboard όλη την ταινία, η χρήση του video-printer (κοντινό στο παραδοσιακό rotoscoping) αποδείχτηκε ότι επιτάχυνε τη διαδικασία. Με αυτήν, γύριζαν μια σκηνή με ανθρώπους σε βίντεο, και τη “μετέφραζαν” έπειτα σε σχέδιο. Για να βοηθήσουν ακόμα περισσότερο τη διαδικασία, δημιούργησαν αληθινά μοντέλα κηρίων, του καραβιού αλλά και του “μεγάλου ποντικού του Μινσκ”.
- Amblin και Universal επέμεναν να παρακολουθούν τις καθημερινές εξελίξεις πάνω στο γύρισμα, κάνοντας τον Bluth να αισθάνεται ότι χάνει τον δημιουργικό έλεγχο. Πίεση υπήρχε και στο χρονοδιάγραμμα, με κάποιες σκηνές να μειώνονται σε διάρκεια, μια και είχαν γίνει επιμέρους βιαστικά. Κόπηκαν όμως και ολόκληρες σκηνές, όπως το ταξίδι των Μάουσκεβιτς στην Ευρώπη.
- Πήγε πολύ καλά στα ταμεία (όχι όμως στις κριτικές), και την εποχή του είχε μπει πρώτο στη λίστα των εμπορικότερων κινουμένων σχεδίων όλων των εποχών που δεν προέρχονταν από την Disney. Συνολικά, κόστισε 9 εκατομμύρια δολάρια (ενώ οι αντίστοιχες της Disney τότε κόστιζαν 12) και έφερε 84. Αυτή ήταν η κυριότερη αιτία που όταν ο Don Bluth αποχώρησε από την αιγίδα του Spielberg, ο τελευταίος αποφάσισε να δημιουργήσει την Amblimation (με έδρα το Λονδίνο), το ξεχωριστό στούντιο κινουμένων σχεδίων της Amblin Entertainment.
- Το 1991, ήρθε κι ένα σίκουελ, το Αμέρικαν Στόρι: Ο Φίβελ στην Άγρια Δύση. Υπάρχουν ακόμη δύο (An American Tail: The Treasure of Manhattan Island και An American Tail: The Mystery of the Night Monster), αλλά ήταν αποκλειστικά για το βίντεο. Επίσης, το 1992 έγινε τηλεοπτική σειρά, ως Fievel’s American Tails.
- Και στα ελληνικά (από το 2004), με τις φωνές των: Μαρία Ζερβού (Φάιβελ), Κατερίνα Γκίργκις (Τάνια/Μαμά Μάουζκεβιτς), Νέστορας Κοψιδάς (Γουόρεν Πόντικας/Τίγρης/Ανρί), Γιάννης Στεφόπουλος (Μπαμπάς Μάουζκεβιτς/Τίμιος Τζον), Σπύρος Μπιμπίλας (Τόνι/Ντίτζιτ), Χρυσούλα Παπαδοπούλου (Μπρίτζετ), Γιάννης Στεφόπουλος (Τίμιος Τζον). Τραγούδι: Ελένη Σταμίδου (Φάιβελ/Τάνια). Σκηνοθετική επιμέλεια: Νίκος Πόγκας. Μετάφραση/Στίχοι: Στέλλα Φάιτ.
Μουσικά Παραλειπόμενα
- Ως μιούζικαλ (μια επιλογή του Spielberg), το φιλμ έχει πλούσια επιλογή τραγουδιών. Ξεχώρισε το Somewhere Out There, που στην ταινία ακούγεται από τους ηθοποιούς, αλλά στα τελικούς τίτλους από τους Linda Ronstadt και James Ingram. Σαν σινγκλ έφτασε ως το νούμερο 2 των ΗΠΑ, έγινε χρυσό σε πωλήσεις, και κέρδισε 2 βραβεία Grammy (τραγούδι της χρονιάς και καλύτερο από ταινία).
- Αρχικά ήταν να αναλάβει τη μουσική ο Jerry Goldsmith, αλλά είχε στενό πρόγραμμα.
- Για τα τραγούδια είχε προσληφθεί ο Tom Bahler, αλλά αποφάσισε να αποχωρήσει. Έτσι τα ανέλαβαν ο James Horner και ο Barry Mann ως συνθέσεις, με τη Cynthia Weil να γράφει τους στίχους.
Κριτικός: Δημήτρης Κωνσταντίνου-Hautecoeur
Έκδοση Κειμένου: 27/2/2017
Πρώην animator της Ντίσνεϊ που έφυγε από το στούντιο μαζί με μια ομάδα συναδέλφων του κατά την πολύπαθη παραγωγή της «Αλεπούς και του Κυνηγόσκυλου», ο Don Bluth χάραξε την δική του πορεία στο παιδικό animation. Διαφωνώντας με την καλλιτεχνική φιλοσοφία της Ντίσνεϊ, ο Bluth και η ομάδα του δημιούργησαν το δικό τους στούντιο, παράγοντας μια σειρά επιτυχιών που δημιούργησαν τη μεγαλύτερη ως τότε ανταγωνιστική δύναμη για την κυρίαρχη στο χώρο εταιρία. Tο «Αμέρικαν Στόρι» αποτελεί τη δεύτερη αυτόνομη ταινία του Bluth, σε συμπαραγωγή του Steven Spielberg.
Σε μια εποχή που η Ντίσνεϊ, με εξαίρεση το καταπληκτικό «Η Αλεπού και το Κυνηγόσκυλο», παρήγαγε μια σειρά από διασκεδαστικά και όμορφα μεν, μα λησμονίσιμα και μάλλον συνταγογραφημένα φιλμ που λίγα περισσότερα είχαν να προσφέρουν από μια ανάλαφρα ευχάριστη θέαση, ο Bluth απαντά με κάτι σαφώς πιο τολμηρό. Κατηγορούμενο στην εποχή του ως υπερβολικά καταθλιπτικό για παιδιά, το «Αμέρικαν Στόρι» καταπιάνεται με το δύσκολο θέμα της μετανάστευσης και φορτώνει τον εαυτό του με ένα ασυνήθιστο συναισθηματικό βάρος. Το στόρι ακολουθεί μια οικογένεια Εβραίων στα τέλη του 19ου αιώνα, η οποία μεταναστεύει από τη Ρωσία στην Αμερική για σωτηρία από τις βίαιες επιθέσεις των Κοζάκων και αναζήτηση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης. Βεβαίως, οι ήρωες είναι ποντίκια και περισσότερο από τους έφιππους Κοζάκους θέλουν να ξεφύγουν από τις πεινασμένες ρωσικές γάτες, μα οι ιστορικές αναφορές και οι κοινωνικοπολιτικοί παραλληλισμοί παραμένουν άμεσοι. Η φτώχεια και η σκληρότητα της ξενιτιάς, ο χαμός αγαπημένων προσώπων (πόσο μάλλον ενός παιδιού), η μαφία και η παιδική εκμετάλλευση κάνουν, εν συνεχεία, το πέρασμά τους από την οθόνη.
Πάνω σε αυτό το σκοτεινό υπόβαθρο λοιπόν, ο Bluth διηγείται μια απολαυστικότατη και διασκεδαστική ιστορία με χαριτωμένα ποντίκια και μοχθηρές γάτες, έναν από τους πιο «cute» animated πρωταγωνιστές που έχει δει το κινηματογραφικό πανί και αληθινά υπέροχα τραγούδια που θα έκαναν τον Walt Disney να πρασινίσει από ζήλια. Αν και δεν χειρίζεται την πλοκή και τη δράση με την ίδια δεξιοτεχνία που επιδεικνύει στο χτίσιμο του συναισθηματικού του κορμού, το φιλμ εντυπωσιάζει με το πώς καταφέρνει να συνδυάσει όλα τα στοιχεία μιας επιτυχημένης παιδικής ταινίας με πιο ενήλικα θέματα, χωρίς αυτά να το βαραίνουν υπερβολικά ή να στερούν την παιδική του αθωότητα.
Μια «ντισνεϊκή» ταινία εκτός Ντίσνεϊ που βάζει τα γυαλιά στις τότε χλιαρές απόπειρες του κυρίαρχου στούντιο, το φιλμ του Don Bluth αξίζει να μνημονεύεται πλάι στα πιο δημοφιλή κλασικά «ξαδερφάκια» του.
Βαθμολογία: