Συντάκτης: Γιώργος Σπανός

Έφτασε και φέτος ο καιρός που για δέκα και κάτι μέρες τα μάτια ολόκληρου του κινηματογραφικού κόσμου είναι στραμμένα στο μεγάλο Φεστιβάλ των Καννών, από όπου ετησίως, και με συνέπεια, αναδεικνύονται αρκετές από τις σημαντικότερες ταινίες που θα μας απασχολήσουν όλη την επόμενη σεζόν. Η περσινή ήταν μια εξαιρετική χρονιά για τις Κάννες, όπως γράφαμε εισπράττοντας τις πρώτες εντυπώσεις όσων παρευρέθηκαν, αλλά και όπως αποδείχθηκε στην πράξη όταν οι ταινίες έφτασαν στους κινηματογράφους (και ακόμα δεν έχουν φτάσει καν όλες). Με τον πήχη τόσο ψηλά, θα μπορέσει φέτος το Φεστιβάλ να φτάσει ή να ξεπεράσει τον εαυτό του; Σε πρώτη ανάγνωση, η φετινή έκδοσή του περιλαμβάνει κάπως λιγότερα τρανταχτά ονόματα (βέβαια όταν κάποια από αυτά είναι Coppola, Cronenberg, Schrader, τι παράπονο μπορεί να έχει κανείς;), κάτι που αφήνει χώρο για άλλους αξιολογότατους δημιουργούς να λάμψουν, αλλά και σε νέους να αναδειχθούν. Ασυνήθιστα μεγάλο είναι το πλήθος των αγγλόφωνων ταινιών στο Διαγωνιστικό, 9 συγκεκριμένα, ενώ και την κριτική επιτροπή με πρόεδρο την Greta Gerwig θα την έλεγες αρκετά αμερικανοκεντρική. Μόλις 4 γυναίκες διαγωνίζονται, μείωση από πέρυσι που ήταν 7. Στη συνέχεια παρουσιάζουμε αναλυτικά τους 22 συμμετέχοντες του Διαγωνιστικού και τις ταινίες τους, κάνοντας κατόπιν μια αναφορά στα υπόλοιπα, πάντα αξιόλογα, τμήματα του Φεστιβάλ:

Francis Ford Coppola (“Megalopolis”)

Μακράν το γεγονός της χρονιάς, η επιστροφή μετά από χρόνια κινηματογραφικής απραξίας του τιτάνα Coppola στα 85 του χρόνια, και μάλιστα με το έργο που ονειρευόταν να κάνει εδώ και πάνω από 40 χρόνια. Ο λόγος για το επικό “Megalopolis”, πολιτικό δράμα επιστημονικής φαντασίας που διαδραματίζεται στη φουτουριστική Νέα Ρώμη, σε ένα κομβικό σημείο όπου η ανθρωπότητα βρίσκεται μπροστά στο ερώτημα πώς θα πρέπει να δομήσει τη νέα κοινωνία. Ο ιδιοφυής αρχιτέκτονας Καίσαρας αποσκοπεί σε ένα ουτοπικό, ιδεαλιστικό μέλλον, ενώ ο αντίπαλός του, Κικέρων, επιθυμεί να συντηρήσει το διεφθαρμένο κατεστημένο. Ανάμεσά τους βρίσκεται διχασμένη η κόρη του δεύτερου, η οποία προσπαθεί να ξεχωρίσει τι είναι αυτό που αξίζει στην ανθρωπότητα. Πόσο πιο μεγαλεπίβολη μπορεί να είναι μια ταινία που συνδυάζει φιλοδοξία “Metropolis” και “Blade Runner” και για την οποία ο Coppola έχει δηλώσει ότι οι ιδέες της είναι επηρεασμένες ούτε λίγο ούτε πολύ από όλους τους διανοητές και καλλιτέχνες της Ιστορίας; Βάζει υπερβολικά ψηλά τον πήχη ο Coppola, κάτι που μας ενθουσιάζει αλλά και μας ανησυχεί ταυτόχρονα. Πάντως οι πρώτες εντυπώσεις από τη μεριά των studios του Hollywood ήταν αμήχανες και μιλούν για μια ταινία «μπερδεμένη», «πειραματική» και «δύσκολη να πουληθεί». Οι σινεφίλ έχουμε κάθε λόγο να ευχόμαστε το ρομαντικό όραμα του Coppola να επιτύχει. Και, αν υπάρχει ένας δημιουργός που να μπορεί να σηκώσει τρίτο Χρυσό Φοίνικα, ε, είναι αυτός.

David Cronenberg (“The Shrouds”)

Δημιουργός αγαπημένος από μεγάλη μερίδα των σινεφίλ, όσο και παρεξηγημένος από το ευρύ κοινό ο θρυλικός David Cronenberg. Δε θα μπορούσε άλλωστε να είναι διαφορετικά για τον «πατριάρχη» του σωματικού τρόμου, που, όμως, σόκαρε όχι τόσο με τις εικόνες του όσο με τις ιδέες από πίσω τους. Υπάρχει η αίσθηση ότι οι Κάννες τού χρωστούν κάτι περισσότερο από το Ειδικό Βραβείο που κέρδισε για το (σπουδαίο) “Crash” το 1996, όταν ο, συνδιαγωνιζόμενος φέτος, πρόεδρος της κριτική επιτροπής τότε, Coppola άσκησε βέτο στο να του απονείμει τον Χρυσό Φοίνικα. Θα μπορούσε φέτος να είναι η χρονιά του ή θεωρείται πια «εκτός μόδας»; Μετά τα οραματιστικά «Εγκλήματα του Μέλλοντος» (2022) έρχεται τώρα με την πιο προσωπική ταινία του με θέμα, πιο κεντρικά από ποτέ, τον θάνατο, την υπέρτατη σωματική μεταμόρφωση που τόσο απασχολεί το έργο του. Είναι εμφανές ότι ο 81χρονος Cronenberg, που πριν λίγα χρόνια έχασε και τη σύζυγό του, σκέφτεται όλο και περισσότερο τον θάνατο και αυτό δεν θα μπορούσε παρά να βγει στo έργο του. Στο πολυαναμενόμενο “The Shrouds” λοιπόν, ένας εκατομμυριούχος, απαρηγόρητος μετά την απώλεια της γυναίκας του, αποφασίζει να κατασκευάσει μια επαναστατική όσο και αμφιλεγόμενη τεχνολογία που επιτρέπει σε αυτούς που έμειναν πίσω να διατηρούν επαφή με τον νεκρό αγαπημένο τους μέσα στον μνήμα…

Sean Baker (“Anora”)

Από τις πιο σπουδαίες φωνές του σύγχρονου ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά, ο Sean Baker έχει χτίσει ένα ανθρωποκεντρικό, κοινωνικό σινεμά ηρώων που επιβιώνουν στις παρυφές του αμερικανικού ονείρου, αναζητώντας πότε, ίσως, θα πιάσουν την καλή και κάνοντας περιστασιακές δουλειές, συχνά σχετικές με το σεξ. Με μεγάλη φρεσκάδα και ενέργεια, με ενσυναίσθηση αλλά όχι εξιδανίκευση των χαρακτήρων του, έχει φτιάξει μια μοντέρνα ποίηση του αμερικανικού περιθωρίου (“The Florida Project”, “Tangerine”, “Starlet”). Το 2021 συμμετείχε για πρώτη φορά στο Διαγωνιστικό των Καννών με το (κάπως υποδεέστερο) “Red Rocket”. Στη νέα του ταινία, την πιο φιλόδοξή του μέχρι τώρα, μια νεαρή σεξεργάτρια πολυτελείας από το Brooklyn αρπάζει την ευκαιρία της ζωής της όταν γνωρίζεται με τον γιο ενός Ρώσου ολιγάρχη ο οποίος παρορμητικά την παντρεύεται. Όταν τα νέα φτάνουν στους γονείς του, εκείνοι καταφθάνουν στη Νέα Υόρκη για να διαλύσουν τον γάμο. Μεγάλη η πιθανότητα η ταινία να έχει απήχηση στην κριτική επιτροπή της (μέχρι πρότινος…) indie σκηνοθέτριας Gerwig. Και αξίζει να αναφερθεί ότι τα δικαιώματα διανομής της έχει αναλάβει η Neon, εταιρεία με ιδιαίτερη έφεση στο να μαντεύει τους Χρυσούς Φοίνικες, έχοντας κάνει το 4 στα 4 τα τελευταία χρόνια.

Γιώργος Λάνθιμος (“Kinds of Kindness”)

Ιδιαίτερα παραγωγικά και επιτυχημένα τα τελευταία χρόνια για τον Γιώργο Λάνθιμο, που έχει αναδειχθεί σε έναν από τους πλέον διακριτούς και αναγνωρισμένους δημιουργούς, κι ας έχουν κάποιοι τις επιφυλάξεις τους. Μετά τον θρίαμβο του “Poor Things” που ξεκίνησε από τη βράβευση με το ύψιστο βραβείο στη Βενετία, ο Λάνθιμος ετοιμάζεται με συνοπτικές διαδικασίες να παρουσιάσει στις Κάννες τη νέα του ταινία, που αυτή τη φορά πρόκειται για ανθολογία, διάρκειας μάλιστα 165 λεπτών. Το “Kinds of Kindness”, ή «Ιστορίες Καλοσύνης» όπως είναι ο ελληνικός τίτλος, θα είναι ένα τρίπτυχο σύντομων ιστοριών, γυρισμένων στις ΗΠΑ, όπου και στις τρεις θα εμφανίζονται οι ίδιοι ηθοποιοί (μεταξύ αυτών η Emma Stone και ο Willem Dafoe) σε διαφορετικούς ρόλους. Σύμφωνα με την επίσημη σύνοψη, ένας άνδρας χωρίς επιλογές προσπαθεί να πάρει τον έλεγχο της ζωής του, ένας αστυνομικός ανησυχεί για τη γυναίκα του που είχε εξαφανιστεί και επέστρεψε τελείως άλλος άνθρωπος και μια γυναίκα αναζητά έναν ιδιαίτερο άνδρα που προορίζεται να γίνει πνευματικός ηγέτης. Tο σενάριο συνυπογράφει ο Ευθύμης Φιλίππου. Αυτή τη φορά το ελληνικό κοινό θα έχει την ευκαιρία να δει στα σινεμά τις «Ιστορίες Καλοσύνης» αμέσως μετά την παγκόσμια πρεμιέρα τους στις Κάννες, από 30 Μαΐου. Εννοείται ότι η ταινία συγκαταλέγεται ανάμεσα στα φαβορί, αφού ο Έλληνας δημιουργός δεν έχει φύγει ποτέ αβράβευτος από Φεστιβάλ!

Miguel Gomes (“Grand Tour”)

Πρώτη συμμετοχή του μοντέρνου παραμυθά Miguel Gomes στο Διαγωνιστικό των Καννών, και δεν αποκλείεται να είναι από τις ταινίες που θα ξεχωρίσουν, αφού η ιδέα της θυμίζει αρκετά το ρομαντικό και αιθέριο, εξωτικό “Tabu” (2012). Στο “Grand Tour”, που διαδραματίζεται το 1917, ένας άνδρας, υπάλληλος της Βρετανικής Αυτοκρατορίας στην αποικιοκρατούμενη Βιρμανία, εγκαταλείπει την αρραβωνιαστικιά του την ημέρα του γάμου τους. Μετανιωμένος όμως, αργότερα αρχίζει να αναρωτιέται τι να απέγινε εκείνη. Κι αυτή όμως δεν το βάζει κάτω και ακολουθεί τα ίχνη του, διατρέχοντας την Ασιατική ήπειρο. Το αξιαγάπητο “Tabu” πάντως ήταν μάλλον η πιο συμβατική ταινία του παιγνιώδους σκηνοθέτη, που γενικά του αρέσει να επιδίδεται σε μικρές meta σκανδαλιές και να πειραματίζεται με τους κανόνες και τη φόρμα του σινεμά, εισάγοντας στοιχεία ντοκιμαντέρ στη μυθοπλασία του ή ανακατεύοντας μυθικά στοιχεία με στιγμές καθημερινότητας ή εμφανιζόμενος ο ίδιος και το συνεργείο του μπροστά στην κάμερα.

Mohammad Rasoulof (“The Seed of the Sacred Fig”)

Από τους σημαντικότερους σύγχρονους Ιρανούς δημιουργούς, πανάξια βραβευμένος με τη Χρυσή Άρκτο το 2020 για το «Δεν Υπάρχει Κακό». Οι σινεφίλ αξίζει να ανακαλύψουν και την σπουδαιότερη ταινία του, “The White Meadows” (2009), μια μυθολογική αλληγορία εξαιρετικής ποιητικότητας, σαφώς επηρεασμένη από την εικονογραφία του Αγγελόπουλου. Ο ίδιος πάντως τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί προς ένα πιο άμεσο σινεμά, θεωρώντας την αλληγορία ως «αποδοχή της τυραννίας». Σφοδρός πολέμιος του καθεστώτος, και με κεντρικό θεματικό άξονα του έργου του την ηθική ευθύνη του ατόμου κάτω από μια αυταρχική εξουσία, όπως είναι φυσικό αντιμετωπίζει διαρκώς διώξεις και περιορισμούς στη χώρα του, παρόλα αυτά καταφέρνει να γυρίζει τις ταινίες του. Η νεότερή του με τίτλο «The Seed of the Sacred Fig» επικεντρώνεται σε έναν καθεστωτικό δικαστή που βρίσκεται εν μέσω δυσπιστίας και παράνοιας καθώς οι πολιτικές διαμαρτυρίες εντείνονται και ενώ το όπλο του εξαφανίζεται μυστηριωδώς. Από ό,τι φαίνεται, ο Rasoulof, που κρύβεται, δεν θα μπορέσει να παραστεί στις Κάννες, αφού οι ιρανικές αρχές τού απαγορεύουν την έξοδο από τη χώρα και τον πιέζουν να αποσύρει την ταινία από το φεστιβάλ. Η πιο πρόσφατη (αδιανόητη) είδηση είναι ότι ο αντιφρονών δημιουργός καταδικάστηκε ερήμην σε 8 χρόνια φυλάκιση και μαστίγωμα…

Andrea Arnold (“Bird”)

Η περισσότερο καταξιωμένη από τις τέσσερις γυναίκες του φετινού Διαγωνιστικού, που ακούγεται και ως ένα από τα πρώιμα φαβορί, η Andrea Arnold ασχολείται κατά κανόνα με κοινωνικά ρεαλιστικά δράματα και για αυτό θεωρείται, ίσως όχι απόλυτα ταιριαστά, ως μια διάδοχος του Ken Loach. Σκηνοθέτρια νεαρών ηθοποιών, προτιμά να δουλεύει με ερασιτέχνες ή πρωτοεμφανιζόμενους, θεωρώντας ότι προσδίδουν αυθεντικότητα στον κόσμο της ταινίας της. Η φετινή της ανακάλυψή είναι η 12χρονη Nykiya Adams, που θα πρωταγωνιστήσει στην ταινία της στο πλευρό των διαρκώς ανερχόμενων Franz Rogowski και Barry Keoghan στο ρόλο ενός κοριτσιού που ζει μέσα στη φτώχεια μαζί με τον πατέρα της, ο οποίος δεν έχει χρόνο για τα παιδιά του, με αποτέλεσμα η μικρή να αναζητά την προσοχή αλλού. Η γενική ιδέα θυμίζει αρκετά το αξιόλογο “Fish Tank” (2009). Η Arnold έχει κερδίσει τρεις φορές το Βραβείο της Επιτροπής και επομένως φέτος έχει πάλι μεγάλες βλέψεις.

Paul Schrader (“Oh, Canada”)

Άλλος ένας γηραιός θρύλος του αμερικανικού σινεμά επιστρέφει μετά από πολλά χρόνια στο Διαγωνιστικό των Καννών. Σεναριογράφος πίσω από μεγάλες ταινίες του Scorsese («Ο Ταξιτζής»), σκηνοθέτης σημαντικών ταινιών ο ίδιος, η δικιά του κορυφαία στιγμή είναι αδιαπραγμάτευτα το σπουδαίο “Mishima: A Life in Four Chapters” (1985), για το οποίο ό,τι και να γράψει κανείς είναι λίγο. Στη νέα του ταινία ο Schrader απασχολείται ιδιαίτερα με τη θνητότητα, έχοντας περάσει και ο ίδιος μια δύσκολη περιπέτεια υγείας με τον covid, που απείλησε τη ζωή του. Σύμφωνα με τη σύνοψή της, ένας διάσημος ντοκιμαντερίστας, που στη νεότητά του είχε διαφύγει από τις ΗΠΑ στον Καναδά προκειμένου να αποφύγει τη στράτευση στον πόλεμο του Βιετνάμ, βλέποντας το τέλος να πλησιάζει δίνει μια ύστατη συνέντευξη για να ξεκαθαρίσει τους μύθους που είχε δημιουργήσει ο ίδιος γύρω από τη ζωή του. Έχουμε μεγάλες προσδοκίες.

Paolo Sorrentino (“Parthenope”)

Η Παρθενόπη στην ταινία του Sorrentino είναι μια θελκτική γυναίκα που φέρει το όνομα της πόλης της, αλλά δεν είναι μύθος όπως η σαγηνευτική Σειρήνα από την οποία ονομάστηκε η αρχαία πόλη Παρθενόπη, σημερινή Νάπολη. Με φόντο την πλανεύτρα πόλη και τους ανθρώπους της εκτυλίσσεται η ζωή της, με τους έρωτες και την ομορφιά της νεότητας, τη μελαγχολία και το πέρασμα του χρόνου. Το νέο έργο του σημαντικότερου, πίσω από Moretti και Bellocchio, σύγχρονου Ιταλού δημιουργού είναι πρώτα από όλα ένα γράμμα αγάπης για τη γενέτειρά του (που είχε ξαναεπισκεφθεί πρόσφατα στο αυτοβιογραφικό «Χέρι του Θεού»), η ομορφιά της οποίας αναμένεται να παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ταινία του, όπως έπαιζε η Ρώμη στην πληθωρική «Τέλεια Ομορφιά», την καλύτερή του δουλειά ως τώρα (που οφείλει βέβαια πολλά στον Fellini).

Jia Zhangke (“Caught by the Tides”)

Ο βασικότερος εκπρόσωπος της αποκαλούμενης Έκτης Γενιάς των Κινέζων σκηνοθετών, που διαδέχτηκε αυτή των Chen Kaige και Zhang Yimou. Σταθερά αγαπημένος των ευρωπαϊκών φεστιβάλ ο Zhangke, δεν υπάρχει ταινία του που να μην έχει βρεθεί στο Διαγωνιστικό είτε της Βενετίας είτε, πιο πρόσφατα, των Καννών, με μεγαλύτερη διάκριση τον Χρυσό Λέοντα για τις «Ακίνητες Ζωές» (2006). Το σινεμά του, συνήθως αργών ρυθμών και αχανών εκτάσεων, απεικονίζει με τα πιο γκρίζα χρώματα την απελπισία και την κοινωνική αποσάθρωση που άφησε πίσω της η ταχύτατη εκβιομηχάνιση του «περίφημου» οικονομικού θαύματος της Κίνας. Η καινούργια του ταινία αφορά την εύθραυστη ρομαντική ιστορία δύο νέων, η οποία διατρέχει τον 21^ο αιώνα της Κίνας μέχρι τώρα, εποχή ραγδαίων αλλαγών για τη χώρα και τους ανθρώπους της. Οι δυο ερωτευμένοι νέοι απολάμβαναν τη ζωή στην πόλη τους, ώσπου μια μέρα ο άντρας ξαφνικά φεύγει για να δοκιμάσει την τύχη του σε μια μεγαλύτερη επαρχία. Μετά από καιρό η γυναίκα αποφασίζει να ταξιδέψει για να τον αναζητήσει. Όπως πάντα, πρωταγωνιστεί η σύζυγος και μούσα του Zhangke, Zhao Tao. Κατά δήλωσή του, για την ταινία έχει χρησιμοποιήσει και την τεχνητή νοημοσύνη, αλλά και υλικό που γύριζε εδώ και 20 χρόνια.

Jacques Audiard (“Emilia Perez”)

Αναμφίβολα ένας από τους σημαντικότερους σύγχρονους Γάλλους σκηνοθέτες, ο Audiard έχει πειραματιστεί με πολλά κινηματογραφικά είδη, καταφέρνοντας πάντα να φέρνει τουλάχιστον αξιόλογα αποτελέσματα, επίτευγμα διόλου αμελητέο. Φυσικά λοιπόν είναι σταθερός θαμώνας των Καννών, βραβευμένος μάλιστα με Χρυσό Φοίνικα το 2015 για τον “Dheepan”, που μπορεί να μην ήταν η καλύτερη ταινία εκείνης της χρονιάς, αποτελεί όμως ένα δείγμα δυνατού κοινωνικού δράματος. Τελευταία φορά συμμετείχε το 2021 με το γεμάτο νεότητα και φρεσκάδα “Paris, 13^th District”, πάλι μέσα στις 4-5 καλύτερες του Διαγωνιστικού. Φέτος επιστρέφει με ένα εκ πρώτης όψεως παράτολμο εγχείρημα, το ισπανόφωνο μιούζικαλ “Emilia Perez”, για έναν βαρόνο των Μεξικάνικων καρτέλ ναρκωτικών που θέλει να αλλάξει ζωή, πραγματοποιώντας παράλληλα το όνειρό του: να γίνει γυναίκα.

Payal Kapadia (“All We Imagine as Light”)

Έχοντας ξεχωρίσει και βραβευτεί με Βραβείο Καλύτερου Ντοκιμαντέρ στις Κάννες το 2021 για το ντεμπούτο της, “A Night of Knowing Nothing”, η Ινδή σκηνοθέτρια «προάγεται» στο Διαγωνιστικό με την μόλις πρώτη της ταινία μυθοπλασίας, η οποία ακούγεται για δυνατό χαρτί του Φεστιβάλ και ενδέχεται να συγκινήσει και την κριτική επιτροπή. Στο “All We Imagine as Light”, δύο νοσοκόμες και συγκάτοικοι που προβληματίζονται για την προσωπική τους ζωή ταξιδεύουν σε ένα παραθαλάσσιο χωριό, όπου «το μυστικό δάσος δίνει τον χώρο ώστε τα όνειρά τους να εκδηλωθούν». Ινδική ταινία είχε να διαγωνιστεί στις Κάννες ακριβώς 30 χρόνια, από το 1994.

Coralie Fargeat (“The Substance”)

Αρκετή συζήτηση σηκώνει η, αναμφίβολα, ταλαντούχα Γαλλίδα Fargeat, που έκανε το μεγάλου μήκους ντεμπούτο της το 2017 με το αιματοβαμμένο, Ταραντινικό θρίλερ εκδίκησης “Revenge”. Ταινία ιδιαίτερης σκηνοθετικής δεξιοτεχνίας και έντασης, όσο και, κατά τη γνώμη του συντάκτη πάντα, σοβαρά προβληματικής ιδεολογίας (ή μη-ιδεολογίας), από την αισθητική αποθέωση του στιλιζαρίσματος της ακραίας βίας μέχρι την φαντασίωσή της περί της γυναικείας «ενδυνάμωσης» ως μισανδρικής εκδίκησης, έντεχνα εκβιασμένης από το σενάριο. Πάντως, η νέα της δουλειά, με την οποία συμμετέχει για πρώτη φορά στο Διαγωνιστικό, ακούγεται ιντριγκαδόρικη. Θα έχει άραγε και περισσότερη ουσία; Το αγγλόφωνο “The Substance” λοιπόν είναι μια φεμινιστική ταινία σωματικού τρόμου, που έρχεται με την αινιγματική της σύνοψη να μιλάει για ένα επαναστατικό νέο προϊόν που μπορεί να φτιάξει μια καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου, νεότερη, ομορφότερη, τελειότερη, συμπληρώνοντας: «αν τηρήσεις την ισορροπία, τι θα μπορούσε να πάει στραβά;».

Magnus von Horn (“The Girl with the Needle”)

Μια από τις εκπλήξεις κατά την ανακοίνωση του φετινού προγράμματος ήταν η συμμετοχή του Σουηδού, γνωστού για την ταινία «Ιδρώτας» (2020), που είχε προβληθεί και στην Ελλάδα. Απόλυτα επίκαιρη εκείνη η ταινία, αν και προφανής στο σχόλιό της για την εικόνα και τα social media, ακολουθείται από ένα ψυχολογικό δράμα εποχής που τοποθετείται στις αρχές του 20ού αιώνα στην Κοπενχάγη. Η νεαρή έγκυος Karoline για να τα βγάλει πέρα οικονομικά αναλαμβάνει εργασία ως τροφός στη δούλεψη της Dagmar, μιας μυστηριώδους γυναίκας που λειτουργεί μια παράνομη επιχείρηση υιοθεσίας ανεπιθύμητων νεογέννητων. Η Karoline σύντομα αντιλαμβάνεται την εφιαλτική αλήθεια στην οποία έμπλεξε εν αγνοία της. Η πραγματική υπόθεση της Dagmar Overbye, κατά συρροή «Φόνισσας», σόκαρε τη Δανία.

Ali Abbasi (“The Apprentice”)

Μια ταινία που είναι πιθανό να κεντρίσει το ενδιαφέρον αρκετών μελών της κριτικής επιτροπής, αλλά και να σημειώσει μεγάλη επιτυχία λόγω και της συγκυρίας των επικείμενων προεδρικών εκλογών στις ΗΠΑ. Κι αυτό γιατί πραγματεύεται τα πρώτα χρόνια της οικοδόμησης της επιχειρηματικής αυτοκρατορίας του Donald Trump και ειδικά τη σχέση του με τον σκιώδη μέντορά του, εισαγγελέα Roy Cohn, ισχυρό άνθρωπο βουτηγμένο στη διαφθορά και στενό συνεργάτη του διαβόητου Γερουσιαστή MacCarthy. Ο Ιρανικής καταγωγής, πλέον Δανός, Ali Abbasi έχει ξαναβρεθεί στις Κάννες με τα «Σύνορα» (2018), κερδίζοντας στο τμήμα «Ένα Κάποιο Βλέμμα», και κατόπιν με το ατμοσφαιρικό αστυνομικό θρίλερ «Ιερή Αράχνη» (2022) στο Διαγωνιστικό.

Karim Aïnouz (“Motel Destino”)

Δεύτερη συνεχόμενη παρουσία του Βραζιλιάνου σκηνοθέτη της «Αόρατης Ζωής της Ευρυδίκης Γκουσμάο» στο Διαγωνιστικό, αφού πέρυσι είχε ξανασυμμετάσχει με το αγγλόφωνο“Firebrand”, που πάντως δεν απέσπασε ιδιαίτερα θετικές κριτικές και ακόμα δεν έχει πάρει διανομή στη χώρα μας. Για τη νέα του ταινία ο Aïnouz επιστρέφει στην πατρίδα του, με το “Motel Destino” να περιγράφεται ως «ερωτικό θρίλερ» και «τροπικό νουάρ» και να διαδραματίζεται σε ένα ατμοσφαιρικό παράκτιο ξενοδοχείο ενηλίκων. Σύμφωνα με την πλοκή, οι ζωές του οξύθυμου ιδιοκτήτη του ξενοδοχείου και της αρκετά νεότερης συζύγου του αναστατώνονται από την απρόσμενη άφιξη ενός νεαρού φυγά που ξυπνά νέες επιθυμίες. Η ταινία είναι υποψήφια και για τον «Queer Φοίνικα».

Kirill Serebrennikov (“Limonov: The Ballad”)

Σταθερός στις Κάννες και ο Serebrennikov, με το “Limonov” να είναι η τέταρτη συνεχόμενη συμμετοχή του στο Διαγωνιστικό, χωρίς ως τώρα να έχει κερδίσει κάποιο βραβείο. Κάπως άδικο αυτό, αφού τόσο το σκοτεινό, ντελιριακό “Petrov’s Flu”, όσο και η «Γυναίκα του Τσαϊκόφσκι» ήταν από τις εντυπωσιακότερες και πιο ξεχωριστές ταινίες της φουρνιάς τους. Ειδικά η δεύτερη ήταν για τον συντάκτη ένα σπουδαίο δράμα εποχής γύρω  από την ερωτική εμμονή, μέχρι που στο δεύτερο μέρος του ο Serebrennikov βάλθηκε να το μειώσει κάπως με εξεζητημένες μεταμοντερνιές. Και πάλι, το ότι έφυγε χωρίς βραβείο, ούτε καν σκηνοθεσίας, ούτε καν ερμηνείας για την εκπληκτική Alyona Mikhaylova, είναι αδικία. Ιδιαίτερα ταλαντούχος σκηνοθέτης ο Ρώσος. Δεν είναι πολλοί οι δημιουργοί που διαθέτουν την τεχνική βιρτουοζιτέ του, την ικανότητά του στη δημιουργία υποβλητικής ατμόσφαιρας και στη χρήση της κάμερας, αλλά και το καλλιτεχνικό θράσος του. Αυτό το τελευταίο όμως  βέβαια τον οδηγεί ορισμένες φορές σε αμφίβολες επιλογές. Και ομολογούμε ότι ανησυχούμε κάπως για τη νέα του ταινία, «ροκ βιογραφία» του εξαιρετικά διφορούμενου Ρώσου ποιητή και ακροδεξιού εξτρεμιστή Eduard Limonov.

Michel Hazanavicius (“The Most Precious of Cargoes”)

Ο Γαλλο-Λιθουανός σκηνοθέτης στηρίζει τη φήμη του σχεδόν αποκλειστικά στο “The Artist” (2011), τον ομολογουμένως αξιολάτρευτo φόρο τιμής του στον βουβό κινηματογράφο, που αγαπήθηκε από το κοινό και σάρωσε (ίσως λίγο υπερβολικά) τα βραβεία εκείνης της χρονιάς, συμπεριλαμβανομένου και του Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Από εκεί και πέρα βέβαια δεν έχει δώσει κάτι σημαντικό ο Hazanavicius, ασχολούμενος κυρίως με δευτερεύουσες κωμωδίες, η τελευταία από τις οποίες άνοιξε το προπέρσινο Φεστιβάλ Καννών, εκτός Διαγωνιστικού. Φέτος διαγωνίζεται με ένα δράμα κινουμένων σχεδίων (είδος που σπανίζει στις Κάννες) για ένα μωρό που ο πατέρας του, προσπαθώντας να το σώσει, το ρίχνει από το τρένο που οδηγεί στο Άουσβιτς και στη συνέχεια το βρίσκει μια φτωχή οικογένεια ξυλοκόπων μέσα στο δάσος. Αφηγητής είναι ο μεγάλος Jean-Louis Trintignant, στον τελευταίο ρόλο του πριν φύγει από τη ζωή το 2022.

Agathe Riedinger (“Wild Diamond”)

Η μοναδική πρωτοεμφανιζόμενη σκηνοθέτρια του φετινού Διαγωνιστικού προγράμματος, η Γαλλίδα έρχεται με ένα μοντέρνο δράμα ενηλικίωσης για μια νεαρή κοπέλα παθιασμένη με την εξωτερική της εμφάνιση και με όνειρο να γίνει διάσημη. Η ευκαιρία τής δίνεται όταν καλείται σε audition για ένα reality show με το όνομα “Miracle Island”. Η ταινία της θα ανοίξει το Διαγωνιστικό την Τετάρτη 15 Μαΐου.

Christophe Honoré (“Marcello Mio”)

Παραγωγικότατος ο Honoré (μία ταινία τον χρόνο κατά μέσο όρο), ειδικευμένος σε ρομαντικά δράματα, συχνά γύρω από queer χαρακτήρες. Φέτος επανενώνεται για κάτι διαφορετικό με τη σταθερή συνεργάτιδά του, ηθοποιό Chiara Mastroianni, κόρη του Marcello Mastroianni και της Cathrine Deneuve. Βαριά η σκιά των σπουδαίων γονιών της, και ακριβώς αυτή προσπαθεί να διαχειριστεί η Chiara σε τούτη την κωμωδία στην οποία υποδύεται… τον εαυτό της να υποδύεται… τον πατέρα της. Αρχίζει λοιπόν να ντύνεται σαν αυτόν, να συμπεριφέρεται σαν αυτόν, και το κάνει τόσο πειστικά ώστε οι γύρω της καταλήγουν να το πιστεύουν και να την αποκαλούν “Marcello”… Συμμετέχουν η μητέρα της και άλλοι γνωστοί Γάλλοι ηθοποιοί, υποδυόμενοι φυσικά τους εαυτούς τους.

Emanuel Parvu (“Three Kilometers to the End of the World”)

Η ταινία του Ρουμάνου ήταν μία από τις παραδοσιακές μεταγενέστερες προσθήκες του Διαγωνιστικού, μαζί με αυτές του Rasoulof και του Hazanavicius. Ο Parvu, ηθοποιός που τα τελευταία χρόνια έκανε τα πρώτα του βήματα στη σκηνοθεσία, δεν μας είχε απασχολήσει ιδιαίτερα με την ως τώρα δουλειά του. Η νέα του ταινία, κοινωνικού μηνύματος, ακολουθεί ένα ομοφυλόφιλο αγόρι, τον 17χρονο Adi, που περνάει το καλοκαίρι στο χωριό του στις εκβολές του Δούναβη. Ένα βράδυ δέχεται βίαιη επίθεση στον δρόμο και όταν με αφορμή αυτό το γεγονός μαθευτεί η σεξουαλική του προτίμηση, η τοπική κοινότητα αλλά και οι ίδιοι οι γονείς του τον απορρίπτουν.

Gilles Lellouche (“Beating Hearts”)

Ακόμα ένας ηθοποιός που τελευταία το έριξε στη σκηνοθεσία, ο Lellouche δεν έχει κάνει κάτι σημαντικό, πέρα από μια “feelgood” κομεντί («Κολύμπα ή Αλλιώς Βυθίσου») από αυτές που κατακλύζουν τα θερινά σινεμά της Αθήνας, η οποία πάντως σημείωσε μεγάλη επιτυχία στη Γαλλία. Φέτος, απρόσμενα, θα συμμετάσχει στο Διαγωνιστικό με μια μουσική ρομαντική κωμωδία διάρκειας σχεδόν τριών ωρών. Το σενάριο συνυπογράφει η Audrey Diwan («Το Γεγονός»). Η ιστορία ακολουθεί σε βάθος 20 ετών τον έρωτα δύο εφήβων διαφορετικών ταξικών καταβολών, μιας κοπέλας από εύπορη οικογένεια και ενός νέου της εργατικής τάξης, ο οποίος αποδεικνύεται καταδικασμένος όταν το αγόρι γίνεται εγκληματίας και εκτίει ποινή φυλάκισης 12 ετών. Βάζοντας στην εξίσωση και τις φήμες ότι υπάρχουν εναντίον του Lellouche κατηγορίες για ανάρμοστη σεξουαλική συμπεριφορά, οι προοπτικές του για βράβευση δεν φαντάζουν λαμπρές.

ΥΠΟΛΟΙΠΑ ΤΜΗΜΑΤΑ:

Στο “Un Certain Regard” ακούγονται ιδιαίτερα τα “Armand” του Halfdan Ullman Tondel, ντεμπούτο του εγγονού του Ingmar Bergman και της Liv Ullmann, “The Damned” του Roberto Minervini, “September Says” της Ariane Labed, συζύγου του Γιώργου Λάνθιμου, “The Village Next to Paradise” και “Viet and Nam”.

Εκτός Διαγωνιστικού τα “Furiosa: A Mad Max Saga” (George Miller), “Horizon: An American Saga” (Kevin Costner), “The Second Act” (Quentin Dupieux) (ταινία έναρξης του Φεστιβάλ), “The Balconettes” (Noémie Merlant, σε σενάριο της Céline Sciamma).

Στις «Πρεμιέρες» το “It’s Not Me” του Leos Carax.

Highlight θα είναι και η προβολή της τελευταίας ταινίας μικρού μήκους του Godard, “Scénarios”, που γυρίστηκε μία μέρα πριν από τον θάνατό του με υποβοηθούμενη ευθανασία.

Θα απονεμηθούν τιμητικοί Χρυσοί Φοίνικες στον George Lucas, στην Meryl Streep, αλλά και στα Studio Ghibli του Hayao Miyazaki.

Δείτε και: Φεστιβάλ Κανών: Κύριοι Νικητές