Συντάκτης: Ορέστης Μαλτέζος

Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που σου έρχεται στο μυαλό όταν ακούς “1984”; Πιθανότατα το ομώνυμο δυστοπικό βιβλίο του George Orwell. Ακόμα κι αυτό γυρίστηκε μέσα σε αυτή τη χρονιά, κατά την οποία κυκλοφόρησαν μερικές από τις πιο χαρακτηριστικές ταινίες της δεκαετίας του 1980, τις οποίες συγκεντρώσαμε και σας τις παρουσιάζουμε…

Ο Εξολοθρευτής | The Terminator

Επηρεασμένος από ένα παραληρηματικό όνειρο του σκηνοθέτη James Cameron και σε παραγωγή της Orion Pictures που έγραψε ιστορία τη δεκαετία του 1980, ο “Εξολοθρευτής” χαρακτήρισε το σινεμά επιστημονικής φαντασίας, με έναν μεταλλικό δολοφόνο που στέλνεται από το δυστοπικό μέλλον πίσω στο 1984 για να σκοτώσει τη Σάρα Κόνορ προτού αυτή γεννήσει τον άνθρωπο που θα ηγηθεί επιτυχώς ενάντια στην τεχνητή νοημοσύνη που απειλεί να καταστρέψει το ανθρώπινο είδος. Ο κόσμος του “Εξολοθρευτή” ζωντάνεψε υπό την καθοδήγηση του θρυλικού Sam Winston, που χρησιμοποίησε μινιατούρες και stop-motion animation, ενώ, ξεπερνώντας κάθε προσδοκία, η ταινία βρέθηκε στην κορυφή του αμερικανικού box-office, εκκίνησε την καριέρα του James Cameron, καθιέρωσε τον Arnold Schwarzenegger ως πρωταγωνιστή ταινιών δράσης και δημιούργησε ένα από τα πιο πετυχημένα franchise του σινεμά.

Γκόστμπαστερς | Ghostbusters

Η υπερφυσική κωμωδία του σκηνοθέτη Ivan Reitman και των σεναριογράφων-πρωταγωνιστών Dan Aykroyd και Harold Ramis που αφηγείται την ιστορία τριών εκκεντρικών παραψυχολόγων που αποφασίζουν να δημιουργήσουν μια εταιρεία παγίδευσης φαντασμάτων γνώρισε τη δόξα από το κοινό και τους κριτικούς και μετατράπηκε σε πολιτιστικό φαινόμενο. Η ερμηνεία του Bill Murray αγαπήθηκε από όλους, ενώ έγινε η πιο εμπορική κωμωδία όλων των εποχών με εισπράξεις που άγγιξαν τα 300 εκατομμύρια δολάρια, καταφέρνοντας να ισορροπήσει αποτελεσματικά ανάμεσα στη δαιμονική απειλή και την κωμωδία, χαρίζοντας στην ποπ κουλτούρα ένα σωρό από αναφορές όπως το proton pack, το Ectomobile και φυσικά το πράσινο γλοιώδες φάντασμα Slimer και το Marshmallow Man, αλλά και το ομώνυμο τραγούδι του Ray Parker Jr. που έφτασε στην κορυφή των charts.

Γκρέμλινς | Gremlins

Όταν ο Steven Spielberg, φρέσκος από την επιτυχία του “E.T.”, συνεργάστηκε με τον Joe Dante, σκηνοθέτη του τρομακτικού “The Howling”, το αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία των mogwai, αυτών των περίεργων πλασμάτων που λίγο νερό και μεταμεσονύκτιο φαΐ τα μετατρέπει σε διαβολικά τέρατα που σπέρνουν το χάος και την καταστροφή. Εμπνευσμένη από ένα σενάριο του Chris Columbus (“Μόνος Στο Σπίτι”), η αρχική ταινία ήταν πολύ πιο σκοτεινή αλλά εντέλει επηρεάστηκε από το πνεύμα της εποχής που έδειχνε μια τάση στην ένωση του είδους του τρόμου με αυτό της κωμωδίας. Παρόλα αυτά η ταινία κατηγορήθηκε για τις βίαιες σκηνές της, αλλά αγαπήθηκε από το κοινό που της χάρισε εισπράξεις 210 εκατομμυρίων δολαρίων, όταν ο αρχικός του προϋπολογισμός ήταν μόλις 11. Η γλυκιά φατσούλα του Gizmo χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία πολλών παιχνιδιών, ενώ χαρακτηριστικό έμεινε το soundtrack του Jerry Goldsmith.

This Is Spinal Tap

Η καριέρα του πολυπράγμονα σκηνοθέτη Rob Reiner (“Misery”, “Όταν Ο Χάρι Γνώρισε Τη Σάλι”) ξεκίνησε το 1984 με αυτό το ψευδο-ντοκιμαντέρ με θέμα έναν σκηνοθέτη που ακολουθεί τα μέλη του φανταστικού βρετανικού heavy metal συγκροτήματος Spinal Tap (του επονομαζόμενου ως ένα από τα “πιο φωνακλάδικα συγκροτήματα της Αγγλίας”) ενώ πραγματοποιούν μια αμερικανική περιοδεία. Ακολουθώντας τεχνικές πραγματικού ντοκιμαντέρ για να κινηματογραφήσει τα φανταστικά αντικείμενά του, η ταινία γυρίστηκε χωρίς σενάριο και συγκέντρωσε πάνω από εκατό ώρες υλικό. Γυρισμένο με σκοπό να σατιρίσει τις ακραίες συμπεριφορές των μέταλ συγκροτημάτων της εποχής και τα ντοκιμαντέρ που έτειναν προς την αγιογραφία τους, μπορεί να μην έκανε ιδιαίτερη επιτυχία όταν πρωτοπροβλήθηκε, μετατράπηκε όμως σε καλτ φαινόμενο από τους φαν που το ανακάλυψαν σε βιντεοκασέτα.

Άκρως… Τρελό και Απόρρητο | Top Secret!

Από τους δημιουργούς Jim Abrahams, David  και Jerry Zucker, που λίγα χρόνια πριν είχαν γράψει τη δική τους ιστορία με το “Μια Απίθανη Απίθανη Πτήση”, το “Άκρως Τρελό κι Απόρρητο” είναι άλλη μια παρωδία με γερές δόσης τρέλας που κατορθώνει μέσα σε μιάμιση ώρα να σατιρίσει διάφορα είδη ταινιών όπως τα μιούζικαλ του Elvis Presley, τις ταινίες του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και τα ψυχροπολεμικά κατασκοπικά θρίλερ. Πρωταγωνιστεί ο Val Kilmer στο ρόλο ενός αμερικανού ροκ σταρ που πηγαίνει να εμφανιστεί σε ένα φεστιβάλ της Ανατολικής Γερμανίας, η οποία το χρησιμοποιεί σαν αντιπερισπασμό για μια στρατιωτική επέμβαση που θα ενώσει τη Γερμανία υπό τη δική της διοίκηση. Παρότι στην πράξη το σενάριο δεν βγάζει ιδιαίτερο νόημα, η επιτυχία της ταινίας χαρακτηρίζεται από την ανόθευτη κωμωδία της, παρά την αρχική της αποτυχία στα ταμεία.

Αμαντέους | Amadeus

Ο απόλυτος νικητής των Όσκαρ με 11 υποψηφιότητες και 8 νίκες θεωρείται μέχρι σήμερα μια από τις καλύτερες ταινίες που γυρίστηκαν ποτέ. Βασισμένη στο ομώνυμο θεατρικό έργο του Peter Shaffer, η ταινία παρουσιάζει μια φανταστική σκοπιά γύρω από την έριδα του Wolfgang Amadeus Mozart με τον έτερο μεγάλο συνθέτη της εποχής, Antonio Salieri, ο οποίος έβλεπε τη φήμη του να λιγοστεύει μπροστά στη νεαρή μουσική μεγαλοφυία. Με διάρκεια που αγγίζει τα 160 λεπτά, η ταινία είναι μία από τις χαρακτηριστικές χολιγουντιανές παραγωγές κύρους της δεκαετίας, σε σκηνοθεσία του τσέχου Milos Forman (“Στη Φωλιά του Κούκου”) και με πρωταγωνιστές τους F. Murray Abraham (“Το Όνομα του Ρόδου”) και τον βραβευμένο θεατρικό ηθοποιό Tom Hulce.

Ο Ιντιάνα Τζόουνς και ο Ναός του Χαμένου Θησαυρού | Indiana Jones and the Temple of Doom

Η δεύτερη ταινία στη σειρά των περιπετειών του Ιντιάνα Τζόουνς και ταυτόχρονα πρίκουελ των “Κυνηγών της Χαμένης Κιβωτού”, ακολουθεί τον αγαπημένο τυχοδιώκτη αρχαιολόγο στην Ινδία όπου καλείται να ανακαλύψει μια μυστηριώδη πέτρα και να σώσει τα παιδιά του χωριού από μια αίρεση που λατρεύει τη θεά Κάλι και πραγματοποιεί τελετές μαύρης μαγείας και ανθρωποθυσίες. Μέχρι και σήμερα, η ταινία παραμένει χαμηλά στις προτιμήσεις των θεατών λόγω της βίας και των πιο σκοτεινών στοιχείων που περιείχε, τα οποία οδήγησαν τον αρχικό σεναριογράφο Lawrence Kasdan να αρνηθεί να συμμετέχει στην ταινία. Αυτές τις κατηγορίες τις αντιμετώπισε και όταν πρωτοπροβλήθηκε, αλλά αυτό δεν εμπόδισε τον κορυφαίο κριτικό Roger Ebert να του δώσει μια σπάνια τέλεια βαθμολογία τεσσάρων αστεριών, ενώ μαζί με τα “Γκρέμλινς” ήταν η ταινία που οδήγησε στη δημιουργία του νέου δείκτη καταλληλότητας PG-13.

Ο Μπάτσος του Μπέβερλι Χιλς | Beverly Hills Cop

Μια από τις λεγόμενες buddy-cop ταινίες δράσης που άνθισαν μέσα στη δεκαετία, η ταινία ακολουθεί τις περιπέτειες ενός εξυπνάκια και καπάτσου μπάτσου από το Ντιτρόιτ που φτάνει στο Μπέβερλι Χιλς για να εξιχνιάσει τη δολοφονία του καλύτερού του φίλου. Η ταινία εκτίναξε στα ύψη τη δημοφιλία του πρωταγωνιστή της, Eddie Murphy, προτάθηκε για Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ταινίας, και με εγχώριες εισπράξεις των 235 εκατομμυρίων έγινε η πιο εμπορική ταινία της χρονιάς στις ΗΠΑ. Αρχικά το σενάριο είχε γραφτεί ως μια σοβαρή αστυνομική ταινία με πρωταγωνιστή τον Sylvester Stallone, ο οποίος φιλοδοξούσε να γυρίσει μεγαλεπήβολες σκηνές δράσης υψηλών οκτανίων που εντέλει θεωρήθηκαν πολύ ακριβές από το στούντιο, το οποίο επέλεξε τελικά για πρωταγωνιστή τον Eddie Murphy φέρνοντας την ταινία στα μέτρα που γνωρίζουμε σήμερα.

Εφιάλτης στο Δρόμο με τις Λεύκες | A Nightmare on Elm Street

Ακολουθώντας τα χνάρια που όρισε λίγα χρόνια πριν το “Halloween”, ο θρυλικός “Εφιάλτης” του Wes Craven σύστησε στο κοινό τον Robert Englund στον ρόλο του Φρέντι Κρούγκερ, που έμελλε να περάσει στο πάνθεον των κακών του κινηματογράφου. Χρησιμοποιώντας πολλά από τα στοιχεία που όρισαν οι χαμηλού προϋπολογισμού ταινίες τρόμου όπως το “Παρασκευή και 13”, η ταινία παρουσίασε έναν τρόμο που πηγάζει και τρέφεται από το ονειρικό υποσυνείδητο, ανεβάζοντας τη βία και το αίμα στα ύψη ως ένα από τα πιο χαρακτηριστικά slasher films. Μοιάζει περίεργο ότι το πρώτο στούντιο που έδειξε ενδιαφέρον ήταν η Disney, η οποία ήθελε η ταινία να είναι κατάλληλη για παιδιά, κάτι που ο Craven αρνήθηκε. Η ταινία γνώρισε την αποδοχή των κριτικών που αναγνώρισαν την ικανότητα της να παίζει με την αντίληψη του θεατή, ενώ χαρακτηριστικό έχει μείνει το τραγουδάκι “One two, Freddy’s coming for you…”.

Καράτε Κιντ | The Karate Kid

Γυρισμένη από τον βραβευμένο με Όσκαρ σκηνοθέτη του “Rocky”, John G. Avildsen, η ταινία αρχικά ήταν μια απόπειρα της Columbia να επαναλάβει αυτή την επιτυχία, με ένα σενάριο γύρω από έναν έφηβο που μαθαίνει καράτε υπό την προστασία του κύριου Miyagi ώστε να προστατευτεί από τους νταήδες του σχολείου, το οποίο είχε σαν αποτέλεσμα να βοηθήσει στην απήχηση του καράτε στην Αμερική. Αποκόμισε ένα τέλειο 4 στα 4 από τον Roger Ebert και αποτέλεσε την πιο απρόσμενη επιτυχία του αμερικανικού box-office. Η ταινία γνώρισε τρία sequel, ένα remake, μια σειρά κινουμένων σχεδίων, ενώ ετοιμάζεται μια θεατρική διασκευή μιούζικαλ για το Broadway. Τα τελευταία χρόνια επέστρεψε στην επικαιρότητα χάρη στη σειρά “Cobra Kai”, που ακολουθεί τους χαρακτήρες της αρχικής ταινίας στο σήμερα.