Είναι κάτι νύχτες με φεγγάρι…
Συντάκτης: Σταύρος Γανωτής
Άνοιξε ο καιρός… τι άνοιξε ο καιρός, που κι ο τζίτζικας έβαλε αντηλιακό! Για τους κολυμπιφίλ σημαίνει παραλία, για τους εργασιοφίλ σημαίνει διακοπές, για τους μπινελικοφίλ σημαίνει παγωτό, ε για τους σινεφίλ σημαίνει θερινό σινεμά. Γιατί όμως απειλείται το παλιού τύπου θερινό, λες και είναι μια λακκούβα του δρόμου που χρειάζεται μαντάρισμα; Γιατί η λέξη θερινό σημαίνει ολοένα και λιγότερα πράγματα από γενιά σε γενιά; Φταίει ο τρόπος που βλέπει κινηματογράφο η σύγχρονη νεολαία ή κάποιοι θεσμοί εκλείπουν από το πλήρωμα του χρόνου, επειδή έτσι πρέπει; Τότε, με την ίδια λογική, να καταργήσουμε και τη ρομαντζάδα…
- Το θερινό από αρχιτεκτονικής πλευράς…
Ο ρομαντικός ρόλος ενός θερινού ξεκινάει από τη δομή του ως χώρος. Αν είσαι μέσα σε μια πόλη, είναι απίθανο να μην αισθανθείς τη λέξη όαση. Ανάμεσα σε ψηλά, ψυχρά κτήρια, έχεις βρει το ένα άνοιγμα που αντιστέκεται. Είσαι ένα με το έδαφος, ένα με τον ουρανό, ένα με τη δροσιά. Η νύχτα έχει πέσει και σε έχει κρύψει σε ανοιχτό πεδίο. Τα φυτά στο πλάι είναι ιστορικώς απαραίτητα για την απόλυτη απόδραση, για την απόλυτη ψευδαίσθηση: δεν είσαι σε ακόμα μία έξοδο στην πόλη, είσαι κάπου μακρινότερα. Αν τύχει ο χώρος να είναι σε πιο ανοιχτή πόλη, νιώθεις πλήρως ενσωματωμένος στην αισθητική της, στη ρομαντική της διάσταση. Μια γάτα πηδάει τον φράκτη και το φυσικό έχει κατακτήσει το τεχνητό. Ξέχασα να σας πω πως σήμερα έχει και φεγγάρι και η θέα του όμορφου διπλανού/ης συμπληρώνει την καλοκαιρινή αύρα. Είσαι εκεί που πρέπει, με μόλις λίγα ευρώ, κι ως μερακλής έχεις βγάλει το πέδιλο και το χαλίκι σου ανήκει. Το θερινό έχει αυτή την υπόσταση, που σου επιτρέπει να το οικειοποιηθείς, να το κάνεις δικό σου. Έχει και γρανίτα; Είσαι βασιλιάς!
- Το θερινό ως χώρος προβολής…
Αν δεν φωνάζει η κυρία από τον πέμπτο, η ηχητική μπάντα ικανοποιεί στα απαραίτητα. Η εικόνα αρκεί που υπάρχει. Ο ουράνιος θόλος είναι που της προσφέρει τη χάρη της ονείρωξης, συμπληρώνει αστέρια σε αυτά της οθόνης, κάνει το σινεμά πλανητάριο. Δεν είναι η ποιότητα εικόνας και ήχου αυτή που αναζητεί ο επισκέπτης του θερινού. Είναι η αίσθηση από αυτό που μας υπέδειξε ο Τορνατόρε στο Σινεμά ο Παράδεισος, όταν ο πιτσιρικάς έκανε την πλατεία κινηματογράφο. Είναι η ψευδαίσθηση της παρεΐστικης ή «σαν στο σπίτι σου» προβολής. Εδώ είναι το βασίλειο της σαΐτας, του τσιγάρου, του dolby-ανύπαρκτου.
- Οι ταινίες των θερινών…
Θερινός κινηματογράφος και κλασική ταινία πάνε παρέα. Δεν βρίσκεσαι στις κατάλληλες συνθήκες να απολαύσεις το τελευταίο Star Trek. Εδώ παρακαλάς η εικόνα να έχει κόκκο, όπως από ένα δίσκο βινυλίου παρακαλάς να ακούσεις αυτό το χρατς που σου θυμίζει τα παιδικά σου χρόνια. Η ασπρόμαυρη ταινία προκαλεί μοναδική αίσθηση σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Το ασπρόμαυρο φιλμ έχει το χρώμα του ονείρου και είσαι στο σωστό ονειροτάξιο. Δεν υπάρχει καλύτερο μέρος για να ανακαλύψεις τον Χίτσκοκ, όπως δεν υπάρχει καλύτερο μέρος για να γελάσεις με παλιά καλή κωμωδία. Αισθάνεσαι το γέλιο του διπλανού, ενσωματώνεσαι στο κέφι. Μια παλιά ταινία εύκολα μπορεί να σε απωθήσει σε ένα χειμερινό σινεμά, εδώ οι κανόνες όμως έχουν αντιστραφεί.
- Το απώτερο ζουμί…
Εδώ χτίζεται η φέρελπις σινεφίλ νοοτροπία και το ανοιχτό σινεμά γίνεται κρυφό σχολειό κινηματογράφου. Μπορεί να διώξαμε τους Τούρκους, ήρθαν όμως οι Αμερικανοί με τα multiplex τους. Εκεί που ο σινεφιλισμός απειλείται με όρους διασκέδασης και μοντερνισμού. Το ιδανικό το είχαν πει οι πρόγονοι μας και αναφέρομαι στο «παν μέτρον άριστον». Διασκέδαση, λοιπόν, αλλά και αναζήτηση πνευματισμού. Ας αφήσουμε τα τιτάνια multiplex για τον Σεπτέμβρη, άντε και για κάνα μπλοκ-μπάστερ (μια και έγιναν καλοκαιρινή συνήθεια κι αυτά), κι ας αφήσουμε το θερινό να μας κάνει να αγαπήσουμε εις βάθος τον κινηματογράφο. Ας δώσουμε ώθηση στις εταιρίες διανομής, μέσω της παρουσίας μας, να βγάζουν ολοένα και περισσότερες επανεκδόσεις και λιγότερες (άλλο κι αυτό, αλλά να που καθιερώθηκε) «καλοκαιρινές πατάτες». Ο σινεφιλισμός και το σινεμά ως απλή διασκέδαση είναι εφάμιλλα με τους ηράκλειους δρόμους της αρετής και της κακίας. Αν επιλέξετε να κάνετε το δύσκολο βήμα προς το αληθινό σινεμά και το θερινό της γειτονιάς σας, θα δείτε σιγά-σιγά μέσα σας αλλαγές που θα σας ευφράνουν βαθιά. Θα σας κάνουν τη ζωή πολυδιάστατη και θα σας αποδείξουν την ισχύ του διαχρονικού, τσαλακώνοντας τη φάτσα του εφήμερου.
Ε, και δεν μπορώ να φανταστώ έναν αυριανό Κηλαηδόνη να τραγουδάει… «είναι κάτι νύχτες με σαράουντ, μες τα μουλτιπλέξ τα σινεμά…». Καλό Καλοκαίρι!